Okres wpływów rzymskich (w skrócie OWR) to w archeologii termin chronologii względnej określający 3. okres epoki żelaza, odnoszący się do obszarów tzw. Barbaricum.
OWR następuje, w zależności od terenów, po okresie lateńskim lub młodszym okresie przedrzymskim, a poprzedza okres wędrówek ludów.
Kiedy trwał okres wpływów rzymskich
Początek OWR wyznacza się w początkach n.e., wraz z ustabilizowaniem granicy cesarstwa rzymskiego na linii Renu i Dunaju, a koniec okresu utożsamiany jest z początkiem okresu wędrówek ludów (375) lub klęską Rzymian pod Adrianopolem (378).
Czym charakteryzuje się okres wpływów rzymskich?
Tradycje okresu wpływów rzymskich utrzymywały się na wielu obszarach co najmniej do połowy V w. Rozróżnia się 3 gł. fazy rozwojowe (B, C i D), których cezurę stanowi odpowiednio 2. poł. II w. i schyłek IV w., dzielone na kilka krótszych stadiów ujętych w ramy systemu Eggersa–Godłowskiego.
Okres ten stanowi najlepiej oprac. chronologicznie odcinek pradziejów Europy. We wczesnym okresie wpływów rzymskich (faza B) oddziaływania rzymskie doprowadziły do przyjęcia rzymskiej mody i technik walki, a w rezultacie do zmiany oblicza kulturowego obszarów Barbaricum.
Doszło wówczas do powstania nowych kultur archeologicznych, np. kultury wielbarskiej, kręgu kulturowego nadłabskiego, a także silnych przeobrażeń kultur już istniejących, w tym kultury przeworskiej.
Czy ziemie polskie posiadały kontakty gospodarcze kulturalne i materialne z Imperium Rzymskim?
W okresie wpływów rzymskich nastąpiła pełna unifikacja środkowoeuropejskiej prowincji kulturowej. Rozwój kontaktów politycznych i gospodarczych (czego objawem była intensyfikacja wymiany na słynnym szlaku bursztynowym) z obszarami cesarstwa, spowodował napływ do Barbaricum licznych importów rzymskich. Do dziś odnajdywane są na terenie dzisiejszej Polski liczne monety, biżuteria, ozdoby, militaria czy ekskluzywna ceramika – terra sigiliata, pochodzące z warsztatów Imperium Rzymskiego.
Artykuły opublikowane na stronie czasopisma „Archeologia Żywa” na temat badań i odkryć z okresu wpływów rzymskich
Na zachód od Warszawy, na terenach tzw. Mazowieckiego Centrum Metalurgicznego, archeolodzy dokonali kluczowych ustaleń. W Zaborowie piece hutnicze pracowały już w IV–III wieku p.n.e., a więc znacznie wcześniej, niż dotąd przypuszczano. Za zmianą datowania stoją analizy nasion, węgli drzewnych i gęsta siatka badań terenowych … Czytaj więcej…
Mazury kojarzone są głównie z lasami i jeziorami, co niejako automatycznie otwiera konkretny wachlarz zajęć i aktywności, które można tamże uprawiać. Okazuje się jednak, że piechurzy i cykliści eksplorujący tę piękną krainę – oprócz spokoju, ciszy, kontaktu z naturą czy grzybów – mogą (przy … Czytaj więcej…
W połowie września, w okolicach Branna pod Gniewkowem (pow. inowrocławski), odkryto niezwykle rzadką zapinkę dwudzielną typu Raupenfibel, potocznie określaną jako gąsienicowata. Znalazcą był Michał Kołaczyński z Grupy Historyczno-Eksploracyjnej „Weles”. To nie pierwsze wyjątkowe znalezisko tej grupy w tym rejonie. Fibule (pot. zapinki) w starożytnej … Czytaj więcej…
Pod Kaliszem odkryto wyjątkowy depozyt – złoty naszyjnik ukryty w glinianym naczyniu, wstępnie datowany na III–IV w. n.e. Na znalezisko natrafił Mateusz Lachowicz ze Stowarzyszenia Poszukiwaczy Śladów Historii „DENAR Kalisz”. Do tej pory tego typu przedmioty znaliśmy głównie z wyposażenia grobowego. Od samego odkrycia … Czytaj więcej…
W dniach 18–19 lipca 2025 roku po raz trzeci na terenie Rekowa (gm. Polanów) odbędzie się wydarzenie wyjątkowe: festiwal muzyczno-archeologiczny „Wykopaliska”. To jedyna w swoim rodzaju impreza, która łączy ciężkie brzmienia z pasją do przeszłości. Na scenie zagrają zespoły metalowe z Wielkiej Brytanii, Czech … Czytaj więcej…
Dwaj członkowie Stowarzyszenia Inventum, Rafał Proszowski i Mariusz Lampa, natrafili w lasach pod Częstochową na miecz sprzed 2000 lat – zabytek, który mógłby stać się ozdobą niejednego muzeum w Rzymie czy Atenach. Jak to możliwe, że rzymska broń trafiła na tereny dzisiejszej Polski? I co mówi nam … Czytaj więcej…
Puszcza Borecka to niezwykła kapsuła czasu – do dziś przetrwały w jej ostępach liczne ślady odległych epok. Przez najbliższe trzy lata będziemy dokładać wszelkich starań, aby – możliwie skrupulatnie – pozbierać nawet najdrobniejsze okruchy przeszłości, dogłębnie je zbadać, a wyniki naszych ustaleń przedstawić w … Czytaj więcej…
Poszukiwacze ze stowarzyszenia Wendrusz odkryli na terenach nadleśnictwa Borki na Mazurach cztery fibule, pierścionek i fragmenty ozdób z początków naszej ery. Znaleziska datowane wstępnie na okres wpływów rzymskich przekazali służbom ochrony zabytków. Relację z odkrycia cennych zabytków archeologicznych członkowie Stowarzyszenia Historyczno-Eksploracyjnego Ziemi Węgorzewskiej Wendrusz … Czytaj więcej…
W Nadleśnictwie Lubichowo, położonym w Borach Tucholskich, członkowie Międzywojewódzkiego Stowarzyszenia Detektorystyczno-Eksploracyjnego UNIA dokonali niezwykłego odkrycia – aż 29 rzymskich sestercji. Odnalezienie takiej liczby monet jest zaskakujące i rzadkie, zwłaszcza w Polsce. Cały proces poszukiwań i wydobycia zabytków odbywał się pod kontrolą Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków … Czytaj więcej…
Większość znanych dziś kurhanów i innych pozostałości po dawnej działalności człowieka odkryto w Puszczy Białowieskiej w XXI w. Było to możliwe dzięki zastosowaniu nowych metod badawczych, w tym skanowania laserowego. Miejsce to przestaje być w końcu archeologiczną białą plamą – przekonują badacze. Puszcza Białowieska … Czytaj więcej…
