STAROŻYTNA GRECJA – cywilizacja, która w starożytności rozwijała się w południowej części Półwyspu Bałkańskiego, na wyspach mórz Egejskiego i Jońskiego, wybrzeżach Azji Mniejszej, a później także w innych rejonach Morza Śródziemnego.
Starożytna Grecja (inaczej Hellada) uważana jest za kolebkę cywilizacji zachodniej. Grecka kultura, sztuka, mitologia, filozofia i nauka zostały za pośrednictwem Rzymian przekazane Europie i wywierały na jej mieszkańców ogromny wpływ w różnych okresach dziejów.
OD KIEDY DO KIEDY – STAROŻYTNA GRECJA OD PREHISTORII DO CZASÓW HELLENISTYCZNYCH
1. Prehistoria (od ok. 18000-3100 p.n.e.)
2. Epoka brązu (od ok. 3100-1100 p.n.e.)
2.1. Wczesna epoka brązu (ok. 3100-2000 p.n.e.)
2.2. Cywilizacja minojska (ok. 2000-1450 p.n.e.)
2.3. Przybycie Greków (ok. 2000 p.n.e.)
2.4. Cywilizacja mykeńska (ok. 1700-1100 p.n.e.)
3. Wieki ciemne (ok. 1100-800 p.n.e.)
4. Okres archaiczny (ok. 800-500/479 p.n.e.)
5. Okres klasyczny (479-323 p.n.e.)
5.1. Pięćdziesięciolecie (479-431 p.n.e.)
5.2. Wojna peloponeska (431-404 p.n.e.)
5.3. Sytuacja po wojnie (404-355 p.n.e.)
5.4. Wzrost pozycji Macedonii (360-336 p.n.e.)
5.5. Panowanie Aleksandra Wielkiego (336-323 p.n.e.)
6. Okres hellenistyczny (323-30 p.n.e.)
KLASYCZNA STAROŻYTNA GRECJA – Z CZEGO SIĘ SKŁADAŁA?
Cechą charakterystyczną dla starożytnej Grecji było rozbicie polityczne, którego wyrazem było ukształtowanie się typowego dla świata greckiego tzw. polis czyli miasta-państwa. Polis wzięło swój początek w Azji Mniejszej, a następnie te formy ustrojowe pojawiły się we wschodniej części Grecji. Polis musiało mieć swobodę w polityce wewnętrznej oraz zagranicznej. Obywatele myśleli głównie w kategoriach swego miasta, stąd brak tendencji zjednoczeniowych w świecie greckim. W tym okresie zaczęły też powstawać mające religijny charakter amfiktionie, czyli związki miast lub plemion połączone kultem jakiegoś boga, które urządzały wspólne igrzyska czy zebrania, w tym przedstawienia teatralne. Największe znaczenie odgrywała amfiktionia delficka skupiająca Ateny, Spartę oraz Tesalię a opiekująca się świątynią Apollina w Delfach.
STAROŻYTNA GRECJA A TERENY DZISIEJSZEJ POLSKI
W okresie klasycznym i hellenistycznym, czyli pomiędzy 479 a 30 r. p.n.e., na ziemiach wchodzących w skład współczesnej Polski rozwijały się całkowicie odmienne kultury, które określić by można wspólnym mianem kultur wczesnej epoki żelaza. Najważniejszymi spośród nich były kultura łużycka (ok. 650–400 lat p.n.e.), kultura pomorska (ok. 700–300 p.n.e.), kultura przeworska (ok. 300 p.n.e. – 500 n.e.), kultura lateńska (ok. 500 p.n.e. – 100 n.e.), powszechnie wiązana z Celtami, a w południowo-wschodniej części kraju, co wiemy od stosunkowo niedawna, osiedlali się Scytowie. Wszelkie zabytki, które odkrywane są na terenie Polski, a wyglądają na wyprodukowane w polis starożytnej Grecji uznawane są za tzw. importy, które dotarły za pośrednictwem właśnie Celtów lub Scytów. Pierwszą grecką amforę odnaleziono właśnie na scytyjskim grodzisku w Chotyńcu dopiero w 2017 roku!
NAJNOWSZE WYNIKI BADAŃ I ODKRYCIA ZWIĄZANE ZE STAROŻYTNĄ GRECJĄ OPISANE NA STRONIE KWARTALNIKA ARCHEOLOGIA ŻYWA
