Archeowarsztat
-
Metodykę umożliwiającą datowanie bezwzględne ceramiki naczyniowej opracował międzynarodowy zespół naukowców. W jej weryfikację zaangażowali się badacze z Polski. Polega ona na analizie chemicznej kwasów tłuszczowych zachowanych na fragmentach ceramiki. Nową metodykę opisał w „Nature” prof. Richard Evershed z Uniwersytetu w […]
-
Archeolodzy coraz częściej widzą swoją działalność jako praktykę o znaczeniu społecznym i kulturowym. Tak jest rozumiana aktywność badaczy w ramach tzw. archeologii wspólnot lokalnych (ang. community archaeology). Na przestrzeni ostatnich dwóch, trzech dekad obszar badań archeologicznych niezwykle poszerzył się. Dzisiaj […]
-
Przez lata gry wideo postrzegane były jako trywialna rozrywka, sposób na spędzenie wolnego czasu czy młodzieżowe hobby. Dziś wkraczamy w erę gdzie zaczynają one zastępować edukację. Rozwój branży gier komputerowych w ostatnich dekadach sprawił jednak, że dzisiaj są one czymś […]
Artefakty i zabytki
-
Wyroby z metali szlachetnych i stopów, wykonywane 2 tys. lat temu na terenie dzisiejszej Polski przez Gotów – skandynawską społeczność przybyłą na obszar Pomorza – były świetnej jakości i nie odbiegały od podobnych wytworów z terenów Cesarstwa Rzymskiego – wynika […]
-
W VIII wieku po Podebłociu, dziś małej wiosce w województwie mazowieckim, szwendał się jakiś Grek. Albo przynajmniej ktoś kto udawał Greka. Nie wiadomo skąd i w jakim w celu tam przybył, zostawił nam jednak po sobie pamiątkę. Od momentu jej […]
-
Australia jest najsuchszym zamieszkanym kontynentem. Jednak jej współrzędne geograficzne i rozmiary decydują, że kontynent ten cechuje szeroki zakres warunków klimatycznych. Sztukę naskalną można odnaleźć we wszystkich australijskich bioregionach, od lasów deszczowych Tasmanii na południowym wschodzie, poprzez rozległe piaszczyste pustynie interioru, […]
Genetyka
-
W okresie wikińskim, czyli w latach 750-1050, genom Skandynawów pojawił się w licznych częściach Europy, szczególnie w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Islandii i na Grenlandii – wynika z szeroko zakrojonych analiz DNA. Artykuł na ten temat opublikowano w magazynie „Nature”. Najczęściej […]
-
Ludzie zamieszkujący południowe tereny obecnej Polski ponad 4 tys. lat temu byli bliscy pod względem genetycznym wcześniejszym społecznościom z tych terenów. To świadczy o ciągłości zasiedlenia tych ziem na przełomie neolitu i brązu – wynika z analiz, które opublikowano w […]
-
Genetycy pobrali próbki DNA ze szczątków ponad 30 przedstawicieli dynastii Piastów. Teraz trwają badania genetyczne, dzięki którym naukowcy zweryfikują hipotezy dotyczące pierwszych władców Polski, np. ich skandynawskiego lub wielkomorawskiego pochodzenia. W ostatnich latach popularne stały się teorie dotyczące obcego pochodzenia […]
Ludzie i społeczeństwa
-
Milczanie to jedna ze wspólnot etnolingwistycznych (plemion) wczesnośredniowiecznej Słowiańszczyzny Zachodniej, której nazwa pojawiła się po raz pierwszy u tzw. Geografa Bawarskiego w połowie IX w., a zniknęła z kart historii w XII w. Co działo się w międzyczasie? Jak wyglądało […]
-
Gdyby dominacja plemion scytyjskich na Wielkim Stepie zaczęła się po bitwie pod Grunwaldem, to zakończyłaby się we współczesnych czasach. Takie porównanie może uświadomić nam, jak trwały i żywotny był koczowniczy model kultury Scytów. Pozostałości po Scytach z różną częstotliwością spotykamy […]
-
Na zębach ludzi, żyjących niemal 9 tys. lat temu na terenie dzisiejszej Polski, naukowcy wykryli ślady próchnicy. Najstarsze oznaki tej bakteryjnej choroby mogły być efektem spożywania owoców i miodu – przypuszczają badający to zjawisko naukowcy z UKSW w Warszawie. Próchnica […]
Ciekawostki
-
Starożytna mozaika znajdująca się w domu pochodzącym z IV w., w centrum starożytnego miasta Pafos na Cyprze była „obrazkową” krytyką chrześcijaństwa – uważa dr hab. Marek T. Olszewski. Powstała prawdopodobnie z inspiracji neoplatończyków, którzy krytykowali wyznawców nowej religii. Nea Pafos […]
-
Czy da się badać gospodarkę, nie znając cen, płac i PKB? W dodatku gospodarkę, która nie istnieje od ponad 1500 lat? – bo mowa o starożytnym Rzymie. Da się, a to dzięki zastosowaniu nowoczesnych metod, w tym komputerowych symulacji – […]
-
Proso zaczęto uprawiać w Europie nie, jak wcześniej uważano, już w okresie neolitu nawet 7 tys. lat temu, ale dopiero w czasach epoki brązu, czyli ok. 3,5 tys lat temu. Zboże to dotarło na nasz kontynent z obszaru Chin – […]
Prawo
-
Odkrycia fascynują. Rozbudzają ciekawość, skupiają zainteresowanie i na chwilę wyrywają nas z przewidywalnej codzienności. Największe emocje rodzą u tych, którym dane było przez moment stać się odkrywcami. Dotyczy to każdego, a siła która każe nam zabrać do kieszeni kamień ze […]
-
Kwestia dziedzictwa kulturowego, a przede wszystkim zabytków archeologicznych odkrywanych podczas tzw. amatorskich poszukiwań jest od dawien dawna tematem gorących dyskusji. Sami nosimy się od dłuższego czasu z zamiarem opublikowania wpisu na ten temat. Trwa to długo bo chcemy stworzyć coś […]
Rekonstrukcje
-
Trójwymiarowe modele zespołu monastycznego w Ghazali w Sudanie wykonali eksperci z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej (CAŚ) UW. Można oglądać je na portalu „Wirtualna Nubia”. Kolejne rekonstrukcje pojawią się na nim w tym roku – poinformowało PAP CAŚ UW. W Ghazali w […]
-
Z dwóch przebieralni, atrium, trzech pomieszczeń kąpielowych z basenami i pieca, znajdującego się za nimi w tylnej części kompleksu – składały się termy w rzymskiej twierdzy Apsaros (dzisiejsze Gonio) koło Batumi w Gruzji. Archeolodzy na podstawie wieloletnich badań wykonali ich […]
-
Bródno-Podgrodzie to dziś jedno z osiedli mieszkaniowych w dzielnicy Targówek w Warszawie. Na pierwszy rzut oka to osiedle jak każde inne – są tu bloki, pomniki, jest park, centrum handlowe i szpital. Niewiele jednak osób zdaje sobie sprawę z tego, […]
Religie i rytuały
-
W przeciwieństwie do współczesnych wielkich religii monoteistycznych egipscy kapłani nie byli przywódcami religijnymi, którzy pełnili rolę duszpasterską, głosząc zasady wiary. Wielu z nich nie pracowało tylko na rzecz świątyni, ale na własny rachunek – mówi historyk dr Joanna Wilimowska. Nie […]
-
Australia jest najsuchszym zamieszkanym kontynentem. Jednak jej współrzędne geograficzne i rozmiary decydują, że kontynent ten cechuje szeroki zakres warunków klimatycznych. Sztukę naskalną można odnaleźć we wszystkich australijskich bioregionach, od lasów deszczowych Tasmanii na południowym wschodzie, poprzez rozległe piaszczyste pustynie interioru, […]
-
Drzewa nie są zbyt rozmowne. Zwłaszcza kiedy potnie się je na kawałki. Wtedy zazwyczaj leżą spokojnie i nawet nie zaszumią. Nie mają zresztą po co – nikt się nimi nie interesuje. Zalegają, gniją, chronią, podtrzymują, lecz ich los niewielu obchodzi. […]
Skarby i depozyty
-
Około 5,5 kg – tyle waży najnowszy „zabytek” znajdujący się w hrubieszowskim muzeum. Tak naprawdę składa się on z 1753 srebrnych monet pochodzących z I i II wieku n.e. Bez wątpienia to największy skarb z okresu rzymskiego na Lubelszczyźnie i […]
-
Karol IV Luksemburski chciał zostać cesarzem, a wszyscy wiedzą, że cesarzem nie zostaje byle gołodupiec. Karol takim nie był. Miał kilka „argumentów”, które miały mu pomóc w osiągnięciu celu. Nie było by w tym nic nadzwyczajnego gdyby nie fakt, że […]
-
Skarby wczesnośredniowieczne to wciąż nie lada gratka dla pasjonatów przeszłości. Odkrycie w okolicach wsi Strzelinko (woj. pomorskie) to trzecie w Polsce w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Każde kolejne zwiększa naszą wiedzę na temat ówczesnego handlu dalekosiężnego. Bohaterami całego wydarzenia są […]
Stanowiska archeologiczne
-
Wicina zajmuje specjalne miejsce na historycznej mapie Polski. Ta mała wioska w województwie lubuskim była niegdyś areną wspaniałej historii. Gdyby kilkaset lat przed naszą erą ktoś nie spróbował wybudować w tym miejscu osady, dziś najpewniej nikt by o niej nie […]
-
Liczni rekonstruktorzy i archeolodzy wystąpili w nowym filmie dokumentalnym na temat m.in. pradziejowych kopalni krzemienia pasiastego w rejonie Krzemionek, która była użytkowana kilka tysięcy lat temu. Miejsce to znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Krzemionki pod Ostrowcem Świętokrzyskim (nazywane […]
-
Zamek w Oporowie niespecjalnie stawiał opór. Pewnie dlatego, że nie miał komu i nie do tego został przecież stworzony. Miał po prostu być ładny i dobrze wyposażony. Zamek nie pełnił roli założenia obronnego, może właśnie dlatego przetrwał w dobrym stanie […]
Wojna i polityka
-
Wicina zajmuje specjalne miejsce na historycznej mapie Polski. Ta mała wioska w województwie lubuskim była niegdyś areną wspaniałej historii. Gdyby kilkaset lat przed naszą erą ktoś nie spróbował wybudować w tym miejscu osady, dziś najpewniej nikt by o niej nie […]
-
Fizyczne dowody po urazach spowodowanych bronią w średniowiecznych pochówkach są nieczęste, a już te wynikłe przez groty strzał wyjątkowo rzadkie. Oczywiście, tam gdzie ich liczba jest duża zwykle związane jest to z ofiarami bitew, lecz w normalnych pochówkach jest to […]
-
Nie ma absolutnie żadnych przesłanek, które wskazywałyby na istnienie zorganizowanego słowiańskiego tworu państwowego o nazwie Lechia – twierdzi historyk Artur Wójcik, autor książki „Fantazmat Wielkiej Lechii. Jak pseudonauka zawładnęła umysłami Polaków”. Wielka Lechia miała być wielkim, słowiańskim imperium istniejącym w […]
Wykopaliska archeologiczne
-
Dwa cmentarze z okresu I wojny światowej odkryli i przebadali krakowscy naukowcy w okolicach Łupkowa na Podkarpaciu. Rezultaty prac planują zaprezentować na wystawie. Trwają też prace nad cyfrowym przewodnikiem, umożliwiającym zwiedzanie nekropolii. Tegoroczne poszukiwania zapomnianych miejsc pochówku żołnierzy poległych w […]
-
Osadę sprzed ponad 7 tys. lat odkryli archeolodzy w Nowym Objezierzu (zachodniopomorskie). Znajduje się niedaleko monumentalnego rondela – obiektu z tego samego okresu. Mieszkali w niej najprawdopodobniej budowniczowie obiektu. Osada usytuowana jest ok. 250 m na południowy wschód od pozostałości […]
-
Kolejny sezon badań na cmentarzysku w Bejscach dostarcza niesamowitych znalezisk. Świetnie zachowany miecz jednosieczny, groty włóczni, zapinki do spinania szat, bogato zdobiony przęślik i żelazne szpile to tylko te najbardziej oczywiste. Cmentarzysko w Bejscach odkryte rok temu na polu uprawnym, […]
