Archeowarsztat
Artefakty i zabytki
Genetyka
- przez RadekBMieszkańcy starożytnej Europy i basenu Morza Śródziemnego byli mniej mobilni niż wcześniej sądzono – wskazują międzynarodowe badania 204 genomów szczątków ludzkich z czasów istnienia Cesarstwa Rzymskiego. Tylko 7-11% zbadanych szczątków pochodziło z obszarów znacznie oddalonych od miejsca pochówku. W ostatnich […]
- przez RadekBW epoce środkowego brązu na tereny dzisiejszej Polski i Ukrainy napływały liczne fale migracji – piszą polscy naukowcy na łamach „Nature Communications”. Ich ślady odczytywane są dzięki nowym badaniom genetycznym. Badania populacyjne oraz studia nad pokrewieństwem społeczności z epoki brązu […]
- przez RadekBW V wieku n.e. zakończyły się zasadnicze procesy demograficzne kształtujące strukturę genetyczną populacji zamieszkującej w X-XII wieku n.e. obszar współczesnej Polski. Do ukształtowania się struktury genetycznej mieszkańców państwa Piastów nie była konieczna żadna dodatkowa migracja mająca miejsce po V wieku […]
Ludzie i społeczeństwa
- przez RadekBMieszkańcy starożytnej Europy i basenu Morza Śródziemnego byli mniej mobilni niż wcześniej sądzono – wskazują międzynarodowe badania 204 genomów szczątków ludzkich z czasów istnienia Cesarstwa Rzymskiego. Tylko 7-11% zbadanych szczątków pochodziło z obszarów znacznie oddalonych od miejsca pochówku. W ostatnich […]
- przez RadekBPolski film dokumentalny „Rondele – wielka zagadka sprzed 7000 lat” otrzymał międzynarodowe uznanie, zostając wybrany do pokazu konkursowego na prestiżowym festiwalu filmów archeologicznych w Atenach. Ten wnikliwy dokument, eksplorujący tajemnice neolitycznych rondeli, zdobywa uznanie również za granicą! Film „Rondele – […]
- przez RadekBSkąd przybyli pierwsi mieszkańcy rejonu Gdyni? Jak żyli, czym się trudnili, jak wyglądało ich otoczenie i czym było dla nich morze? Odpowiedzi na te i inne pytania dotyczące najstarszych śladów osadnictwa w regionie znaleźć można w książce „Niepoznana. Gdynia i […]
Ciekawostki
- przez RadekBPolski film dokumentalny „Rondele – wielka zagadka sprzed 7000 lat” otrzymał międzynarodowe uznanie, zostając wybrany do pokazu konkursowego na prestiżowym festiwalu filmów archeologicznych w Atenach. Ten wnikliwy dokument, eksplorujący tajemnice neolitycznych rondeli, zdobywa uznanie również za granicą! Film „Rondele – […]
- przez RadekBMalowidła ze Starej Dongoli w Sudanie, odkryte przez ekspedycję Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, znalazły się w zestawieniu dziesięciu najważniejszych odkryć w 2023 roku, wskazanych przez amerykański magazyn „Archaeology”. Zespół pomieszczeń, którego wnętrza pokryte są unikatowymi scenami w malarstwie chrześcijańskim […]
- przez RadekBNumizmatycy z Wydziału Archeologii UW przebadali tysiące monet odkrytych w Marei – mieście położonym nieopodal Aleksandrii. Ich ustalenia zmieniają utrwalony w dotychczasowej literaturze obraz obiegu monetarnego w Egipcie u schyłku starożytności. Miasto Marea (w okresie bizantyńskim znane jako Filoksenite), położone […]
Prawo
- przez RadekBUwagi w związku z projektem zmiany ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w zakresie dotyczącym regulacji poszukiwań zabytków Dr hab. Marek FlorekInstytut Archeologii UMCS w Lublinie/Delegatura w Sandomierzu Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków […]
- przez RadekBDo rejestru zabytków województwa lubelskiego, pod numerem A/65, zostało wpisane otoczenie wieży o charakterze sakralno-obronnym wraz ze wzgórzem w Stołpiu. Do podjęcia decyzji przyczyniły się odkrycia poczynione w latach 2015, 2018 i 2021. Sama wieża została uznana za zabytek w […]
- przez RadekBOdkrycia fascynują. Rozbudzają ciekawość, skupiają zainteresowanie i na chwilę wyrywają nas z przewidywalnej codzienności. Największe emocje rodzą u tych, którym dane było przez moment stać się odkrywcami. Dotyczy to każdego, a siła która każe nam zabrać do kieszeni kamień ze […]
Rekonstrukcje
Religie i rytuały
- przez RadekBNa stanowisku archeologicznym Pachacámac, niedaleko Limy, zespół badaczy pod kierownictwem profesora Krzysztofa Makowskiego z Papieskiego Katolickiego Uniwersytetu w Peru dokonał przełomowego odkrycia. Odsłonięto 73 nienaruszone pochówki z okresu Imperium Wari, rzucając nowe światło na złożoną historię przedhiszpańskich Andów. Odkrycia te, […]
- przez RadekBNiedawno peruwiańsko-polski zespół badaczy dokonał znaczącego odkrycia na niewyrabowanym cmentarzysku Cerro Colorado, położonym w zachodnim Peru. Cmentarzysko, pochodzące sprzed ponad pół tysiąca lat, kryje w sobie kilkanaście niezwykłych pochówków, wzbogacając naszą wiedzę na temat dawnych praktyk funeralnych. Podczas wykopalisk, które […]
- przez RadekBNiezwykle rzadki średniowieczny tatuaż religijny odkryli na cmentarzysku w sudańskim Ghazali naukowcy z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. Kazimierza Michałowskiego UW (CAŚ UW). To dopiero drugi przypadek tatuowania ciała znany ze średniowiecznej Nubii. Jak informują przedstawiciele UW, w Ghazali znajduje się […]
Skarby i depozyty
Stanowiska archeologiczne
- przez RadekBBadania archeologiczne na stanowisku Żagań-Lutnia 5 pozwoliły na potwierdzenie obronnej funkcji istniejącego w tym miejscu w epoce żelaza grodziska – poinformował Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków. „Tegoroczne badania archeologiczne pozwoliły włączyć badane stanowisko do katalogu zweryfikowanych grodzisk z wczesnej epoki żelaza, […]
- przez RadekBMalowidła ze Starej Dongoli w Sudanie, odkryte przez ekspedycję Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, znalazły się w zestawieniu dziesięciu najważniejszych odkryć w 2023 roku, wskazanych przez amerykański magazyn „Archaeology”. Zespół pomieszczeń, którego wnętrza pokryte są unikatowymi scenami w malarstwie chrześcijańskim […]
- przez RadekBNumizmatycy z Wydziału Archeologii UW przebadali tysiące monet odkrytych w Marei – mieście położonym nieopodal Aleksandrii. Ich ustalenia zmieniają utrwalony w dotychczasowej literaturze obraz obiegu monetarnego w Egipcie u schyłku starożytności. Miasto Marea (w okresie bizantyńskim znane jako Filoksenite), położone […]
Wojna i polityka
- przez RadekBJednym z wynalazków z XIX w., którego kariera trwa do dziś, jest drut kolczasty. Powstał on z zamysłem grodzenia pastwisk, jednak prawie od razu znalazł zastosowanie militarne. Ponurą sławę przyniosło wykorzystanie go do grodzenia miejsc odosobnienia, takich jak niemieckie obozy […]
- przez RadekBPoziom przemocy wśród dawnych ludzkich społeczności na obszarze Bliskiego Wschodu bardzo wahał się na przestrzeni dziejów i zależał od uwarunkowań życia społecznego w poszczególnych epokach. Badaniami tego zjawiska zajął się międzynarodowy zespół z udziałem bioarcheologa z UW. W skład zespołu […]
- przez RadekBDziedzictwo kulturowe związane z okresem świetności Hanzy – średniowieczne domy mieszczańskie, gotyckie kościoły i ratusze dominujące w krajobrazie starego miasta w Toruniu czy Gdańsku – to obrazy znane niemal wszystkim. Niezwykle trudno jednak udzielić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie czym była […]
Wykopaliska archeologiczne
- przez RadekBW trakcie badań ratowniczych na terenie budowy obwodnicy Chełma archeolodzy natknęli się na ślady osadnictwa datowane na młodszą epokę kamienia i wczesną epokę żelaza. Prace badawcze prowadzone przez Archeologiczny Serwis Konsultacyjno-Badawczy pod kierownictwem Mirosława Kusia, odsłoniły nieznane dotąd fragmenty historii […]
- przez RadekBNaukowcy z Centrum Archeologii Podwodnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu dokonali przełomowego odkrycia u wybrzeży Turcji, natrafiając na prawdopodobnie najstarszy dotąd znany na świecie wrak przewożący sztaby miedzi. Znalezisko rzuca nowe światło na historię żeglugi i handlu metalami w epoce […]
- przez RadekBKości lwa jaskiniowego, mamuta i poroża reniferów odkryli archeolodzy podczas prac prowadzonych w Jaskini Raj (Świętokrzyskie). Celem badań jest analiza i szczegółowa rekonstrukcja zmian klimatycznych i środowiskowych, jakie zaszły w pradziejach na południu Polski. „Jaskinia Raj, to jedno z najbardziej […]