Skarb to jeden z podstawowych typów stanowisk archeologicznych. Określenie to dotyczy wyłącznie ruchomych znalezisk – przedmiotów (co najmniej dwóch), które celowo zostały schowane przez jakąś osobę lub grupę. Skarby odnajdywane są najczęściej przypadkowo, nie przeszkadza to jednak wszystkim osobom niezwiązanych z archeologią sądzić, że nauka ta zajmuje się wyłącznie odnajdywaniem skarbów. Przykro nam, ale to tylko w filmach.
Nie zmienia to jednak faktu, że kilogramy złota czy srebra są odnajdywane. W publikacjach naukowych słowo skarb zastępowany jest takimi określeniami jak depozyt lub skład, które są emocjonalnie neutralne. Zakopane przedmioty z celem ich późniejszego odnalezienia są źródłami do badań nad poszczególnymi okresami w dziejach. Skarby deponowane były w Europie już w starszej epoce kamienia, przy czym dużo liczniejsze są znaleziska z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza
Na terenie Polski odnaleziono grubo ponad tysiąc skarbów. Jednym z najważniejszych i najbardziej znanych jest pochodzący ze średniowiecza Skarb Średzki.
Co zrobić po odkryciu skarbu?
Każdemu kto przypadkowo natknie się na skarb przysługuje nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Należy bowiem pamiętać, że aktualnie wszystko co znajduje się w ziemi lub w wodzie, niezależnie od tego gdzie to odkryliśmy (las państwowy, własna działka, prywatne pole orne) stanowi nasze wspólne dziedzictwo kulturowe, a tym samym własność Skarbu Państwa i jego miejsce jest w muzeum. W jakich okolicznościach możemy się ubiegać o nagrodę za przypadkowe odkrycie, jak wysoka może ona być i komu się one nie należą dokładnie opisujemy w tym artykule.
