Puszcza Bialowieska

Pustka osadnicza okresu wędrówek ludów widoczna w badaniach pyłku

W okresie masowych migracji ludności podczas wędrówek ludów (IV-VI w.) na terenie Polski doszło do zarastania terenów rolniczych i regeneracji lasów. Następnie – wraz z intensywnym osadnictwem Słowian i Bałtów, a potem i rozwojem państwa – lasy pierwotne zaczęły stopniowo zanikać. Takie wyniki pokazują … Czytaj więcej…

Czaszka z otworem trepanacyjnym

Trepanacja czaszki w starożytnej Grecji

Hipokrates w dziele Corpus Hippocraticum opisał jedną z najbardziej skomplikowanych, a równocześnie jedną z najdawniejszych, metod uzdrowicielskich – trepanacji. W przeszłości nie funkcjonowała instytucja medycyny, która by określała konwencjonalne i niekonwencjonalne metody leczenia. Współcześnie trepanację nazwalibyśmy metodą medyczną. Nazwa trepanacja pochodzi od greckiego słowa … Czytaj więcej…

Jeden ze słynniejszych starożytnych rzymskich akweduktów w dzisiejszym Pont du Gard

Cichy zabójca. Ołów a śmiertelność dzieci w Imperium Rzymskim

Współcześnie dobrze znane są śmiertelne właściwości ołowiu. Pomimo tego, że ołów występuje powszechnie w przyrodzie, to jego stężenie rzadko kiedy w naturalnej postaci może doprowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Jednakże w czasach świetności Imperium Rzymskiego ołów miał znacznie szersze zastosowanie niż obecnie i wykorzystywany … Czytaj więcej…

Kto odkrył Amerykę – wikingowie czy Krzysztof Kolumb?

Współcześnie epoka wikingów kojarzy się zarówno z czasem wielkich podbojów, jak i dalekosiężnego handlu. Wspomniany czas to także moment w dziejach, gdy wczesnośredniowieczni Skandynawowie docierali do wcześniej słabo zbadanych lub w ogóle nieznanych Europejczykom regionów świata. W każdym z tych miejsc pozostawili po sobie … Czytaj więcej…

Czarna Śmierć dżuma

Śmiertelność spowodowana dżumą nie była tak duża, jak sądzono

Choć dżuma wpłynęła na ludność wielu części Europy – istniały obszary, gdzie wpływ ów był znikomy lub zaraza w ogóle nie wystąpiła – ustalili naukowcy, m.in. z Polski, o czym informują w „Nature Ecology and Evolution”. Do takich wniosków doszli m.in. dzięki badaniom kopalnych … Czytaj więcej…

Fajka "Więzeń" odkryta w Missisipi

Co palono w najstarszych fajkach Ameryki Północnej?

Antropomorficzne gliniane fajki są jednym z najpiękniejszych i zarazem najciekawszych wytworów kultur Missisipi. Zabytki te rozwijały się od około 1500 roku p.n.e. do XII wieku n.e., od najprostszych form po fajki, których cybuchy przyjęły kształt antropomorficzny lub zoomorficzny i częstokroć przedstawiały postacie mitologiczne. Ze … Czytaj więcej…

Karmienie Piersia Starozytnosc

Jak długo karmiono piersią na starożytnym Bliskim Wschodzie?

Okres karmienia piersią zależy od wielu czynników, zarówno indywidualnych, jak i kulturowych lub środowiskowych. Wyniki badań izotopowych pozwalają określić, w jakim wieku wprowadzano stałe posiłki do diety dzieci na starożytnym Bliskim Wschodzie. W grupach ludzkich, które nie mają dostępu do łatwo przyswajalnego pokarmu zastępczego … Czytaj więcej…

Jak wyglądała Lucy

Historia Lucy – najsłynniejszego australopiteka z Etiopii

Żyjąca 3,2 miliona lat temu Lucy, przedstawicielka gatunku Australopithecus afarensis nazywana jest wielką damą nauki. Jej odkrycie było punktem zwrotnym w badaniach nad ewolucją człowieka. Lucy stała się ikoną nauki, ale też symbolem etiopskiego nacjonalizmu, artefaktem kulturowym oraz okazem wzorcowym, do którego porównywano inne … Czytaj więcej…

Denisowianie kość

Grupy krwi neandertalczyków i denisowiańczyków rozszyfrowane

W ciągu ostatniej dekady postęp technologiczny umożliwił wygenerowanie danych z całego genomu około 15 wymarłych hominidów neandertalskich i denisowiańskich, które żyły od 100 000 do 40 000 lat temu na obszarze pomiędzy Europą Zachodnią a Syberią. Ujawniły one strukturę populacji, liczne przemiany demograficzne i … Czytaj więcej…

Papuasi najstarsi ludzie

Przodkowie Aborygenów jednymi z pierwszych, którzy opuścili Afrykę

Badania genetyczne cieszą się w ostatnich latach słuszną popularnością. Dostarczają bowiem informacji na temat zmian w krajobrazie kulturowym i genetycznym świata. Istnieją jednak wyjątki, o czym świadczą badania zespołu prof. Eske Willersleva z Uniwersytetu w Kopenhadze. Okazuje się, że nie wszędzie dochodziło do tak … Czytaj więcej…