Osada została założona najprawdopodobniej około 774 r. p.n.e. przez króla Urartu Argiszti I (fot. Mateusz Iskra / CAŚ UW)

Argisztikhinili – zapomniane miasto Urartu. Polacy badają jego upadek

Armeńsko-Polska Ekspedycja Archeologiczna zakończyła pierwszy sezon badań w Argisztikhinili – jednym z kluczowych miast królestwa Urartu, rywalizującego z Asyrią o dominację na starożytnym Bliskim Wschodzie. Stanowisko, choć pełne cennych śladów przeszłości, jest obecnie zagrożone – jeśli badania nie zostaną przeprowadzone teraz, wiele zabytków może … Czytaj więcej…

Laser Stimulated Fluorescence results

Tatuaże sprzed 800 lat jak nowe! Odkrycie z udziałem polskiej badaczki

Nowatorskie badania zespołu pod kierownictwem Judyty Bąk z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego ujawniają precyzję niedostrzegalną gołym okiem! Tatuaże były powszechną formą sztuki w prekolumbijskiej Ameryce Południowej, co potwierdzają zmumifikowane liczne przykłady szczątków ludzkich z zachowanymi zdobieniami skóry, odzwierciedlającymi osobiste i kulturowe wartości tamtych czasów. … Czytaj więcej…

Kl W Zasieg Osadnictwa

Kultura lubelsko-wołyńska sprzed 5000 lat w nowym świetle

Badacze z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie odkrywają nowe aspekty procesu kształtowania kultury lubelsko-wołyńskiej, jednej z najbardziej zagadkowych kultur wczesnego eneolitu. Wyniki sugerują, że był bardziej złożony niż dotąd sądzono, a jego korzenie sięgają daleko poza tereny dzisiejszej Polski. Publikacja autorstwa Sławomira Kadrowa i … Czytaj więcej…

archeologia żywa numer i wydanie cyfrowe

Archeologia Żywa 1 (95) 2025

Chrześcijaństwo – religia, która ukształtowała świat, jest tematem najnowszego numeru „Archeologii Żywej”. Przyglądamy się jego początkom, wpływowi na rozwój cywilizacji oraz najnowszym odkryciom archeologicznym, które rzucają nowe światło na kluczowe wydarzenia z dziejów tej religii. Od Soboru Nicejskiego po chrystianizację Pomorza – zapraszamy do … Czytaj więcej…

10 najważniejszych odkryć archeologicznych 2024. Archeologiczne Sensacje 2024

Najstarsze, największe i najważniejsze – oto „Archeologiczne Sensacje 2024”! Co wyjątkowego udało się w minionym roku odkryć polskim archeologom zarówno w kraju, jak i za granicą? To już piąta edycja dorocznego, ogólnopolskiego podsumowania organizowanego przez czasopismo „Archeologia Żywa”. Z dumą prezentujemy dziesięć najważniejszych odkryć, … Czytaj więcej…

Rekonstrukcja neandertalczyka w garniturze prezentowana w niemieckim Neanderthal Museum

Neandertalczycy w naszym DNA: nowe odkrycia genetyczne

Międzynarodowy zespół naukowców opublikował wyniki badań, które ujawniają, jak dziedzictwo genetyczne neandertalczyków zmieniało się na przestrzeni ostatnich 50 tysięcy lat. W przeciwieństwie do wcześniejszych badań, koncentrujących się głównie na współczesnych genomach, nowa analiza po raz pierwszy obejmuje szeroki zakres czasowy i uwzględnia genomy prehistoryczne. … Czytaj więcej…

Indiana Jones i Wielki Krąg tytuł i główna postać na czarnym tle

Słynny archeolog powraca! Recenzja gry „Indiana Jones i Wielki Krąg”

Po dwóch ostatnich filmach z wiekowym już Harrisonem Fordem w roli głównej, większość fanów Indiany Jonesa straciła nadzieję, że słynny amerykański archeolog jeszcze kiedyś powróci do łask. Z odsieczą przyszło jednak studio MachineGames, które oddało w ręce graczy grę „Indiana Jones i Wielki Krąg”. … Czytaj więcej…

„Dakowie nad górnym Dniestrem” – wkrótce premiera nowej książki

W najbliższych dniach ukaże się XIV tom z serii Biblioteka Muzeum Archeologicznego w Krakowie pt. „Dakowie nad górnym Dniestrem. Eponimiczne cmentarzysko kultury lipickiej w Lipicy Górnej (Ukraina)”. Ta wieloautorska książka współfinansowana jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jej tytuł brzmi dość tajemniczo, potrzeba … Czytaj więcej…

Stanowisko Abydos-Umm el-Qaab i odcisk pieczęci cylindrycznej z imieniem Narmera

Korzenie hieroglifów egipskich

Pismo, jeden z największych wynalazków człowieka, pojawiło się niezależnie aż w czterech miejscach – w Mezopotamii, Egipcie, Chinach oraz Mezoameryce. Ta swoista rewolucja nie dokonywała się nagle i musi być rozpatrywana jako proces, w czasie którego język mówiony zyskiwał materialną formę dzięki graficznym symbolom, … Czytaj więcej…

Badania prowadzimy w strefie przygranicznej na styku między Kazachstanem, Kirgistanem i Uzbekistanem (fot. Marcin S. Przybyła)

Polski zespół odkrył w Uzbekistanie narzędzia sprzed 70 tys. lat!

W odległych górach Tien-szan na pograniczu Uzbekistanu i Kirgistanu polscy archeolodzy odkryli narzędzia kamienne, które rzucają wyzwanie dotychczasowym teoriom o migracjach człowieka współczesnego. Odkrycia te mogą zmienić nasze rozumienie pradziejów ludzkości. Badania w Uzbekistanie, prowadzone pod kierunkiem dr hab. Małgorzaty Kot, prof. ucz. z … Czytaj więcej…