Zabytek jest materialnym świadectwem historii – przekazuje wiedzę o czasach, w których powstał. Mówi nam nie tylko o ówczesnej kulturze, ale także, osiągnięciach w sztuce, nauce czy gospodarce.
Zabytek w języku potocznym to każdy wytwór działalności człowieka, będący świadectwem minionej epoki (pamiątką przeszłości). Najbardziej wartościowe zabytki, zwane przez archeologów również artefaktami, posiadają wartość historyczną, artystyczną lub naukową. Jednocześnie, choć często jest kluczowym, czas ich powstania nie przesądza o ich zabytkowości. Równie często to unikatowość, czyli liczba znanych nam egzemplarzy lub przykładów danego wytworu działalności człowieka, przesądza o jego wartości.
Zabytki dzielimy na obiekty ruchome, zwane również artefaktami, oraz nieruchome. Te pierwsze są to zazwyczaj mniejsze lub większe przedmioty, takie jak ceramika, biżuteria, narzędzia, uzbrojenie etc. Do tych drugich należą wszystkie rzeczy, których nie jesteśmy w stanie przenieść ręcznie, czyli zabytkowa drobna zabudowa, budynki, obiekty archeologiczne czy całe stanowiska archeologiczne.
Nauki humanistyczne zasadniczo i nie stworzyły jednej, uniwersalnej definicji zabytku przydatnej wszystkim naukom, co powoduje szereg nieporozumień. Nawet pomimo tego, że w Europie kwestie legalne związane z zabytkami są regulowane m.in. przez Kartę Wenecką, w zależności od kraju spotykamy się z różnymi definicjami zabytków. Najważniejsze zabytki w skali światowej znajdują się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Jakiś czas temu pisaliśmy o samych Scytach, stanowisku w Chotyńcu i o tym dlaczego jest ono ważne dla polskiej archeologii. Okazuję się, że archeolodzy z Uniwersytetu Rzeszowskiego nie powiedzieli ostatniego słowa, ponieważ pojawiła się grecka amfora! Chotyniec leżący na Podkarpaciu uznawany był przez długi … Czytaj więcej…
Niesamowite odkrycie miało miejsce w pobliżu Hrubieszowa. Na torfowisku w gm. Mircze podczas prac melioracyjnych odnaleziono średniowieczny miecz w idealnym stanie. Jeszcze niedawno pisaliśmy na naszym profilu fb na temat otwarcia wystawy pt. Znalazłem… w gruncie rzeczy – wystawa o tym jak Wasze odkrycia … Czytaj więcej…
To nie jest próba naciągnięcia na chwytliwy tytuł. Tutanchamon naprawdę posiadał kosmiczny sztylet! W 1925 r. archeolog Howard Carter wraz z mumią nastoletniego władcy zmumifikowanego prawie 3300 lat temu odnalazł dwa sztylety. Jeden żelazny i jeden z ostrzem wykonanym ze złota. Żelazny sztylet, który miał złotą … Czytaj więcej…
Bezcenne teksty biblijne skrywały cele mnichów i kosz na śmieci w klasztorze św. Katarzyny na Synaju. Możliwość przekonać się o tym miał Konstantin von Tischendorf. Manuskrypt okazał się być jednym z dwóch najcenniejszych rękopisów „Nowego Testamentu”. Był rok 1844, kiedy młody badacz niemiecki Konstantin von Tischendorf … Czytaj więcej…
