Plakietka Jowisza odkryta przez polsko-gruziński zespół badawczy w Apsaros

W rzymskim forcie Apsaros, położonym w zachodniej Gruzji w pobliżu Batumi, archeolodzy natrafili na niezwykle rzadkie znalezisko: złotą plakietkę wotywną poświęconą Jowiszowi Dolicheńskiemu, bóstwu szczególnie czczonemu przez rzymskich żołnierzy. To wyjątkowe odkrycie potwierdza istnienie miejsca kultu w pobliżu fortu. Fort Apsaros, założony około dwóch … Czytaj więcej…

Groty strzał z doliny Tollense

Przebadano groty strzał z bitwy nad Tollense. Najeźdźcy przyszli z Bawarii?

Nowe badania znalezisk z pola bitwy w dolinie Tollense w północno-wschodnich Niemczech miały na celu ustalenie skąd przybyli wojownicy biorący udział w tym starożytnym konflikcie. Wnioski opublikowane w czasopiśmie „Antiquity”, skupiają się na analizie typów grotów strzał i ich rozmieszczeniu geograficznym w Europie Środkowej. … Czytaj więcej…

Knossos Kreta

Pałac Minotaura – fragment książki „Archeologia. Krótka historia”

Był rok 1894. Handlarze zabytków z ateńskiego rynku doskonale znali tego Anglika. Był niski, napastliwy i płynnie mówił po grecku. Przyjeżdżał każdego ranka, aby wolno przechadzając się od stoiska do stoiska, przeglądać zawartość niewielkich tac z pieczęciami i biżuterią. Od czasu do czasu podnosił … Czytaj więcej…

Widok ogólny na fragment stanowiska archeologicznego, październik 2023 r. (fot. B. Bielińska-Majewska)

Obozowiska łowców z epoki kamienia zagrożone na poligonie w Toruniu

W wyniku wieloletnich badań wykopaliskowych, prowadzonych przez Muzeum Okręgowe w Toruniu w północno-wschodniej części toruńskiego poligonu wojskowego, dokonano istotnych odkryć związanych z późnym paleolitem. Badania, realizowane w latach 2015-2023 w ramach projektu „Późnopaleolityczne osadnictwo okolic Torunia – Brzoza, gm. Wielka Nieszawka”, znacząco poszerzają naszą … Czytaj więcej…

Największy znany arsenał rzymskiego legionu odkryty w Bułgarii!

Tegoroczne prace archeologiczne w starożytnym obozie legionowym Novae, położonym nad Dunajem w Bułgarii, przyniosły przełomowe odkrycie. Międzynarodowy zespół pod kierunkiem prof. Eleny Kleniny z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu potwierdził istnienie ogromnego arsenału I Legionu Italskiego, zajmującego imponującą powierzchnię 3200 m². Novae, położone nad … Czytaj więcej…

Igły z oczkami, datowane na okres od 40 000 do 26 000 lat temu, umożliwiły tworzenie bardziej precyzyjnych i funkcjonalnych ubrań

Rewolucja igieł. Jak paleolityczne narzędzia zmieniły historię ubioru?

W czerwcowym numerze „Science Advances“ ukazał się artykuł, który przybliża istotne ustalenia dotyczące ewolucji ubioru w paleolicie. Czy to możliwe, że igły z oczkami sprzed tysięcy lat były kluczem do przetrwania naszych przodków w surowych klimatach? Ustalenia badaczy sugerują, że tak. Według autorów publikacji … Czytaj więcej…

Neandertalczycy Datowanie

Nowa technika datowania ujawnia zwyczaje życiowe neandertalczyków

Przełom w metodach datowania archeologicznego rzucił nowe światło na zwyczaje neandertalczyków na paleolitycznym stanowisku El Salt w Hiszpanii. To pionierskie badanie, którego wyniki opublikowano niedawno w czasopiśmie „Nature“[ref]HERREJÓN-LAGUNILLA Á., VILLALAÍN J.J., PAVÓN-CARRASCO F.J., SERRANO SÁNCHEZ-BRAVO M., SOSSA-RÍOS S., MAYOR A., GALVÁN B., HERNÁNDEZ C.M., … Czytaj więcej…

To najpewniej pierwsze rytualne stanowisko jeziorne Celtów odkryte na ziemiach dzisiejszej Polski (fot. po lewej: Bartosz Kontny, po prawej: Santiago Ybarra)

Czy na Kujawach odkryto pierwsze rytualne stanowisko Celtów?

W trakcie prowadzonych badań archeologicznych z dna jeziora wydobyto depozyt rytualny złożony z przedmiotów celtyckich, datowanych na III wiek p.n.e. Znalezisko to rzuca nowe światło na kontakty i aktywność Celtów w tej części Europy. W kwietniu 2024 r. archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego przeprowadzili podwodne … Czytaj więcej…

Rekonstrukcja rytualnej ofiar z konia, inspirowana szczątkami konia odkrytego w Paprotkach Kolońskich

Niezwykłe odkrycia dotyczące ofiar z koni u ostatnich pogan Europy

Międzynarodowy zespół, w skład którego wchodzą polscy naukowcy, odkrył nowe informacje na temat rytuałów składania ofiar z koni przez społeczności w regionie wschodniego Bałtyku. Wyniki badań, opublikowane w czasopiśmie „Science Advances”[ref]FRENCH K.M., MUSIAŁ A.D., KARCZEWSKI M., DAUGNORA L., SHIROUKHOV R., ROPKA-MOLIK K., BARANOWSKI T., … Czytaj więcej…

Neolityczne drogi procesyjne odkryte w Irlandii?

W hrabstwie Wicklow w Irlandii, w regionie Baltinglass, archeolodzy odkryli fascynującą grupę neolitycznych obiektów znanych jako cursusy, które mogły służyć jako ceremonialne ścieżki dla zmarłych. Badania, prowadzone przez dr. Jamesa O’Driscolla z University of Aberdeen, wykorzystały technologię LiDAR, co pozwoliło na identyfikację i analizę … Czytaj więcej…