Ponad 8 tysięcy lat temu, tam gdzie dziś rozciąga się suchy krajobraz pustyni Gobi, istniały rozległe jeziora i doliny porośnięte bujną roślinności

Pustynia Gobi 8000 lat temu. Polsko-mongolski zespół bada dawne jeziora

Tam, gdzie dziś królują piach i susza, przed tysiącami lat istniały jeziora, które przyciągały łowców-zbieraczy. Dzięki najnowszym wynikom badań geoarcheologicznych wiemy, że w południowej Mongolii istniał wówczas znacznie bardziej przyjazny człowiekowi klimat. Polsko-mongolski zespół odkrył ślady krótkotrwałych obozowisk, miejsca produkcji narzędzi kamiennych oraz ślady … Czytaj więcej…

Widok na cmentarzysko (fot. Adrian Chlebowski/CAŚ UW)

Idol z Argisztihinilii i inne odkrycia na Wzgórzu św. Dawida

Ogłoszono wyniki drugiego sezonu badań ormiańsko-polskiej ekspedycji w Argisztihinili, ufortyfikowanym mieście królestwa Urartu na Kaukazie Południowym. Wykopaliska domów w dzielnicy rezydencjalnej oraz cmentarzyska urnowego przyniosły nowe dane na temat codziennego życia i praktyk religijnych mieszkańców sprzed ponad 2,5 tysiąca lat. Ormiańsko-polska ekspedycja, pod kierunkiem … Czytaj więcej…

Pochówek kobiety z nienarodzonym dzieckiem pod wschodnią platformą domu 150 (© Çatalhöyük Research Project)

Rola kobiet w Çatalhöyük ważniejsza niż zakładaliśmy

Kobiety odgrywały dominującą rolę w społeczności zamieszkującej Çatalhöyük w Turcji – wynika z analiz 131 genomów mieszkańców tej neolitycznej osady, jednego z najstarszych miast świata. Wyniki międzynarodowych badań z udziałem Polaków opublikowało „Science”. Osadę w Çatalhöyük, położoną w centralnej Turcji, odkryto w latach 60. … Czytaj więcej…

Okrąg C na terenie Göbekli Tepe

Neolityczna rewolucja symboli

Około 10 tysięcy lat p.n.e. wraz z początkiem neolitu na Bliskim Wschodzie ludzie zaczęli wznosić monumentalne budowle publiczne. Pojawiły się także przedstawienia skoncentrowane wokół motywów niebezpieczeństwa i śmierci. Niektóre z nich są niezwykle intrygujące. Mogą się nam wydawać wręcz makabryczne, jak choćby drapieżne ptaki … Czytaj więcej…

Osada została założona najprawdopodobniej około 774 r. p.n.e. przez króla Urartu Argiszti I (fot. Mateusz Iskra / CAŚ UW)

Argisztihinili – zapomniane miasto Urartu. Polacy badają jego upadek

Armeńsko-Polska Ekspedycja Archeologiczna zakończyła pierwszy sezon badań w Argisztihinili – jednym z kluczowych miast królestwa Urartu, rywalizującego z Asyrią o dominację na starożytnym Bliskim Wschodzie. Stanowisko, choć pełne cennych śladów przeszłości, jest obecnie zagrożone – jeśli badania nie zostaną przeprowadzone teraz, wiele zabytków może … Czytaj więcej…

Badania prowadzimy w strefie przygranicznej na styku między Kazachstanem, Kirgistanem i Uzbekistanem (fot. Marcin S. Przybyła)

Polski zespół odkrył w Uzbekistanie narzędzia sprzed 70 tys. lat!

W odległych górach Tien-szan na pograniczu Uzbekistanu i Kirgistanu polscy archeolodzy odkryli narzędzia kamienne, które rzucają wyzwanie dotychczasowym teoriom o migracjach człowieka współczesnego. Odkrycia te mogą zmienić nasze rozumienie pradziejów ludzkości. Badania w Uzbekistanie, prowadzone pod kierunkiem dr hab. Małgorzaty Kot, prof. ucz. z … Czytaj więcej…

Lokalna ceramika (Fot. Adam Oleksiak / CAŚ UW)

Odkryto najstarsze miejsce produkcji lokalnej ceramiki na Półwyspie Arabskim!

Kuwejcko-Polska Misja Archeologiczna zakończyła właśnie tegoroczny sezon badań na stanowisku Bahra 1 na pustyni Al-Subiyah w północnym Kuwejcie. Datowane na połowę VI tysiąclecia p.n.e. stanowisko jest jedną z najstarszych i największych znanych neolitycznych osad na Półwyspie Arabskim. Od 2009 roku stanowisko Bahra 1 jest … Czytaj więcej…

Igły z oczkami, datowane na okres od 40 000 do 26 000 lat temu, umożliwiły tworzenie bardziej precyzyjnych i funkcjonalnych ubrań

Rewolucja igieł. Jak paleolityczne narzędzia zmieniły historię ubioru?

W czerwcowym numerze „Science Advances“ ukazał się artykuł, który przybliża istotne ustalenia dotyczące ewolucji ubioru w paleolicie. Czy to możliwe, że igły z oczkami sprzed tysięcy lat były kluczem do przetrwania naszych przodków w surowych klimatach? Ustalenia badaczy sugerują, że tak. Według autorów publikacji … Czytaj więcej…

Naukowcy z Centrum Archeologii Podwodnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu odkryli wrak statku z epoki brązu zatopiony u wybrzeży Turcji

Najstarszy wrak świata ze sztabami miedzi? W odkryciu mają też udział Polacy

Naukowcy z Centrum Archeologii Podwodnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu brali udział w międzynarodowych badaniach u wybrzeży Turcji, analizując najstarszy dotąd znany na świecie wrak przewożący sztaby miedzi. Znalezisko rzuca nowe światło na historię żeglugi i handlu metalami w epoce brązu. Jak czytamy w … Czytaj więcej…

Dokumentacja pozostałości z okresu brązu w okolicy Wad

Centrum metalurgiczne zaopatrujące Indie i Mezopotamię? Polskie odkrycie w Omanie

Polscy archeolodzy dokonali zadziwiającego odkrycia w Omanie. Ich znaleziska mogą wskazywać na obecność centrum metalurgicznego, które pełniło kluczową rolę w zaopatrywaniu w miedź tak odległych obszarów jak Indie czy Mezopotamia. W sercu północnego Omanu, w mikro-regionie Qumayrah, mamy do czynienia z fascynującą opowieścią o … Czytaj więcej…