Wyposażenie grobowe z cmentarzyska Jebel Cristal na pustyni Bayuda

Pełna życia? Polskie badania pustyni Bayuda w Sudanie

Słone paleojezioro, z którego wydobywano rzadki minerał natron, służący m.in. do mumifikacji ciał, produkcji szkła i ceramiki odkryli Polacy na pustyni Bayuda w Sudanie. W wyniku wieloletnich prac zidentyfikowali ponad 1,2 tys. nowych stanowisk archeologicznych, z czego ponad 400 w projekcie NCN. Pustynia Bayuda … Czytaj więcej…

Część odnalezionych przedmiotów pozwoliła na identyfikację konkretnych ofiar

Pomóż ustalić tożsamość ofiar zbrodni w Lesie Szpęgawskim – apel IPN

Od 5 maja 2025 r. w Lesie Szpęgawskim – miejscu jednego z najtragiczniejszych epizodów II wojny światowej na Pomorzu – trwa kolejny sezon badań archeologicznych. Prace realizowane są w ramach śledztwa prowadzonego przez Oddziałową Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku, a uczestniczą … Czytaj więcej…

Jedną z odtwarzanych scena był moment pożegnania zmarłego woja

Wirtualna podróż do świata dawnych Słowian. Chodlik zyska cyfrowe życie!

W miniony weekend na grodzisku w Żmijowiskach, na terenie Muzeum Dawnych Słowian (oddział Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym) oraz w Chodliku, zrealizowano zdjęcia do filmu sferycznego odtwarzającego przedchrześcijański obrządek pogrzebowy Słowian. To część projektu „Dotknąć przeszłości dzięki technologii przyszłości. Podróż do źródeł państwa polskiego w … Czytaj więcej…

Widok na Ostrów Lednicki (fot. M. Popek); Mapa ukazująca rozwój terytorialny pierwszego państwa piastowskiego (za: Izdebski i in. 2025)

Gwałtowna ekspansja, szybki upadek: jak runęło państwo pierwszych Piastów

Błyskawiczne powstanie państwa pierwszych Piastów mogło równie szybko doprowadzić do jego załamania. Nowe badania rzucają światło na to, jak gwałtowna eksplozja osadnictwa i eksploatacji środowiska w X-wiecznej Wielkopolsce stworzyła potęgę Piastów – i zarazem podkopała jej fundamenty. Wschodnia część Wielkopolski w drugiej połowie X … Czytaj więcej…

Fragmenty żelaznego pasa odkrytego w kobiecym grobie nr 94 wraz z możliwą rekonstrukcją

Bornholm – centrum Bałtyku epoki żelaza? Store Frigård

Bornholm – dzisiaj spokojna wyspa turystyczna – w epoce żelaza był miejscem tętniącym ruchem. Setki grobów, setki przedmiotów, prawie tysiąc lat historii kontaktów. Nowe interdyscyplinarne badania największego cmentarzyska na Bornholmie odkrywają rolę tej bałtyckiej wyspy w systemach wymiany, migracji i kontaktów ponadregionalnych między ok. … Czytaj więcej…

Sztylet Znad Baltyku Fake

Sztylet znad Bałtyku, czyli jak (nie) ogłaszać sensacyjnych odkryć archeologicznych

„Znaleziono sztylet sprzed 2800 lat!” – ogłosiły media z entuzjazmem. „Wyjątkowy, rytualny, halsztacki!” – podchwyciły profile w mediach społecznościowych. Historia rozeszła się błyskawicznie. Niestety, prawda okazała się mniej romantyczna – i młodsza, a cała sprawa ujawniła poważny problem: co się dzieje, gdy instytucja publiczna … Czytaj więcej…

Pięć figurek z depozytu w San Isidro

Przedkolumbijskie „lalki” z San Isidro. Odkrycie, które zmienia obraz Mezoameryki?

Na szczycie jednego ze wzniesień w San Isidro w zachodnim Salwadorze odkryto unikatowy depozyt pięciu ceramicznych figurek datowanych na około 410–380 rok p.n.e. Odkrycie jest o tyle istotne, że podważa dotychczasowe przekonanie o izolacji kulturowej prekolumbijskiego Salwadoru. Wyraźne podobieństwa figurek z San Isidro do … Czytaj więcej…

Naukowcy zbadali 11 ozdób ołowianych z cmentarzysk późnej kultury łużyckiej, stosując analizę stosunków izotopów ołowiu

Odkryto najstarsze dowody wydobycia ołowiu na terenie Polski!

W rejonie Wyżyny Śląsko-Krakowskiej odkryto najstarsze ślady wydobycia rudy ołowiowej na obszarze dzisiejszej Polski, datowane na wczesną epokę żelaza! To przełom w naszej wiedzy o pradziejowej metalurgii – i dowód, że pierwszym metalem pozyskiwanym na tych ziemiach nie była miedź, lecz ołów. Gdy myślimy … Czytaj więcej…

Dwaj członkowie Stowarzyszenia INVENTUM, Rafał Proszowski i Mariusz Lampa, natrafili w lasach pod Częstochową na miecz sprzed 2000 lat 

Rzymski miecz sprzed 2000 lat odkryty pod Częstochową!

Dwaj członkowie Stowarzyszenia Inventum, Rafał Proszowski i Mariusz Lampa, natrafili w lasach pod Częstochową na miecz sprzed 2000 lat – zabytek, który mógłby stać się ozdobą niejednego muzeum w Rzymie czy Atenach. Jak to możliwe, że rzymska broń trafiła na tereny dzisiejszej Polski? I co mówi nam … Czytaj więcej…

Poszczególne etapy procesu rekonstrukcji wyglądy przyżyciowego twarzy Tajemniczej Damy (oprac. Chantal Milani)

Rekonstrukcje twarzy – jak bardzo mogą się różnić? Naukowcy to sprawdzili

Egipska mumia znana jako Tajemnicza Dama, przechowywana w Muzeum Narodowym w Warszawie, przez lata była błędnie identyfikowana jako szczątki kapłana Hor-Dżehutiego. Zespół Warsaw Mummy Project (WMP), prowadzony przez Marzenę Ożarek-Szilke i dr. Wojciecha Ejsmonda, zaprezentował już wcześniej rekonstrukcję jej twarzy. Tym razem skupiono się … Czytaj więcej…