Okrąg C na terenie Göbekli Tepe

Neolityczna rewolucja symboli

Około 10 tysięcy lat p.n.e. wraz z początkiem neolitu na Bliskim Wschodzie ludzie zaczęli wznosić monumentalne budowle publiczne. Pojawiły się także przedstawienia skoncentrowane wokół motywów niebezpieczeństwa i śmierci. Niektóre z nich są niezwykle intrygujące. Mogą się nam wydawać wręcz makabryczne, jak choćby drapieżne ptaki … Czytaj więcej…

Tajemnice Bałtyku, złote figurki i słowiańskie grody. Polecamy 7-odcinkowy archeologiczny podcast!

Co łączy wczesnośredniowieczne grodzisko na Pomorzu, rytualny ośrodek ze złotymi figurkami na Bornholmie i zaginioną świątynię w Szwecji? Odpowiedzi szukaj w nowym podcaście „The Road to Archaeotourism”, który zabiera słuchaczy w podróż przez pięć niezwykłych stanowisk archeologicznych regionu południowego Bałtyku – od epoki żelaza … Czytaj więcej…

Postać jest schematyczna – o uproszczonych, symbolicznie zaznaczonych kończynach, bez rysów twarzy

Wenus z Kołobrzegu! Odkryto kobiecą figurkę sprzed ponad 6000 lat

W grudniu 2022 roku na plaży w Kołobrzegu-Podczelu natrafiono na niepozorny kamienny przedmiot. Dziś już wiadomo: figurka o kobiecych kształtach ma co najmniej 6000 lat i jest prawdziwie unikatowym odkryciem. Po przypadkowym odkryciu figurka trafiła do Waldemara Sadowskiego z Grupy Eksploracyjno-Poszukiwawczej Parsęta, działającej przy Towarzystwie Przyjaciół … Czytaj więcej…

Grób zbiorowy z 24 pochówkami owiniętymi w całuny grobowe

Ślady zbrodni sprzed 1000 lat odkryte przez polski zespół badawczy w Peru

Na styku gór i pustyń południowego Peru archeolodzy z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego natrafili na dramatyczne ślady brutalnego ataku sprzed około tysiąca lat. Cmentarzysko na wielokulturowym stanowisku El Curaca w dolinie rzeki Atico skrywa szczątki co najmniej 24 osób – głównie kobiet i dzieci … Czytaj więcej…

Piastowie Piktowie

Piastowie są spokrewnieni z Piktami? To nie jest takie proste

W ostatnich dniach polskie media obiegła informacja, że dynastia Piastów, według wyników badań genetycznych, mogła być spokrewniona z Piktami — starożytną ludnością zamieszkującą niegdyś tereny dzisiejszej Szkocji. Wyniki badań zespołu pod kierunkiem prof. Marka Figlerowicza z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN mają zostać opublikowane na … Czytaj więcej…

Wyposażenie grobowe z cmentarzyska Jebel Cristal na pustyni Bayuda

Pełna życia? Polskie badania pustyni Bayuda w Sudanie

Słone paleojezioro, z którego wydobywano rzadki minerał natron, służący m.in. do mumifikacji ciał, produkcji szkła i ceramiki odkryli Polacy na pustyni Bayuda w Sudanie. W wyniku wieloletnich prac zidentyfikowali ponad 1,2 tys. nowych stanowisk archeologicznych, z czego ponad 400 w projekcie NCN. Pustynia Bayuda … Czytaj więcej…

Fragmenty żelaznego pasa odkrytego w kobiecym grobie nr 94 wraz z możliwą rekonstrukcją

Bornholm – centrum Bałtyku epoki żelaza? Store Frigård

Bornholm – dzisiaj spokojna wyspa turystyczna – w epoce żelaza był miejscem tętniącym ruchem. Setki grobów, setki przedmiotów, prawie tysiąc lat historii kontaktów. Nowe interdyscyplinarne badania największego cmentarzyska na Bornholmie odkrywają rolę tej bałtyckiej wyspy w systemach wymiany, migracji i kontaktów ponadregionalnych między ok. … Czytaj więcej…

Pięć figurek z depozytu w San Isidro

Przedkolumbijskie „lalki” z San Isidro. Odkrycie, które zmienia obraz Mezoameryki?

Na szczycie jednego ze wzniesień w San Isidro w zachodnim Salwadorze odkryto unikatowy depozyt pięciu ceramicznych figurek datowanych na około 410–380 rok p.n.e. Odkrycie jest o tyle istotne, że podważa dotychczasowe przekonanie o izolacji kulturowej prekolumbijskiego Salwadoru. Wyraźne podobieństwa figurek z San Isidro do … Czytaj więcej…

Do rekonstrukcji grobowca wykorzystano program Blender, który pozwolił na stworzenie precyzyjnego modelu 3D (oprac. © J. Stępnik)

Zaginiony grobowiec egipskiego dostojnika. Polacy odtworzyli go cyfrowo!

Dzięki cyfrowym narzędziom polscy badacze podjęli się ambitnego zadania rekonstrukcji grobowca jednego z dostojników starożytnego Egiptu. Pomimo, że fizyczna lokalizacja grobu zaginęła, naukowcy przywrócili mu kształt – tym razem w wirtualnym świecie. To nie tylko fascynująca podróż w przeszłość, ale także przykład, jak technologie … Czytaj więcej…

Rytuał capacocha był jednym z najważniejszych obrzędów w imperium Inków, a badania tambos na Chachani i Pichu Pichu pozwalają spojrzeć na niego z nowej perspektywy

W cieniu wulkanów. Polskie badaczki odsłaniają tajemnice Inków

Na zboczach andyjskich wulkanów Inkowie wznosili budowle, które były czymś więcej niż zwykłymi schronieniami. Tambos, wysokogórskie stacje postojowe, odgrywały kluczową rolę w pielgrzymkach ku świętym szczytom, gdzie składano ofiary bogom. Dzięki badaniom polskiego zespołu badawczego udało się lepiej zrozumieć funkcję tych miejsc oraz ich … Czytaj więcej…