Archeologia Żywa 3 (93) 2024
Eksplorując różne epoki oraz regiony świata, przyglądamy się, w jaki sposób podróżowali nasi przodkowie i jak nowe technologie wpływały na…
Starożytny Egipt był wysoce rozwiniętą cywilizacją starożytnego Bliskiego Wschodu położoną w północno-wschodniej Afryce w dolinie i delcie Nilu (z oazami Pustyni Libijskiej włącznie). Specjalizacja archeologii zajmująca się badaniem starożytnego Egiptu zwana jest egiptologią.
Główną przyczyną wielkości i trwałości zdobyczy cywilizacji egipskiej było specyficzne położenie. Charakterystyczną cechą wyróżniającą Egipt na tle innych cywilizacji starożytnego Bliskiego Wschodu była religia. Jej motyw przewodni – wiara w życie po śmierci i kult władcy, prowadził do budowy potężnych grobowców, które do dziś są jednymi z ważniejszych źródeł poznania historii, kultury i umysłowości starożytnych Egipcjan.
Przez prawie 30 wieków – od zjednoczenia około 3100 roku p.n.e. do jego podboju przez Aleksandra Wielkiego w 332 roku p.n.e. – starożytny Egipt był czołową cywilizacją w świecie śródziemnomorskim. Od wielkich piramid Starego Królestwa po militarne podboje Nowego Królestwa, majestat Egiptu od dawna oczarowuje archeologów i historyków, tworząc własną, tętniącą życiem dziedzinę badań: egiptologię. Głównymi źródłami informacji o starożytnym Egipcie są liczne zabytki, przedmioty i artefakty, które zostały odzyskane ze stanowisk archeologicznych, pokryte hieroglifami, które dopiero niedawno odszyfrowano. Obraz, który się wyłania, przedstawia kulturę, której niewiele osób ma sobie równych pod względem piękna swojej sztuki, doskonałości architektury lub bogactwa tradycji religijnych.
CHRONOLOGIA STAROŻYTNEGO EGIPTU
– Okres predynastyczny i protodynastyczny (ok. 5500–ok. 3000 p.n.e.)
– Okres wczesnodynastyczny lub tynicki (ok. 3000–ok. 2657 p.n.e.)
– Stare Państwo (ok. 2657–ok. 2166 p.n.e.)
– Pierwszy Okres Przejściowy (2166 – 2020 p.n.e.)
– Średnie Państwo (ok. 2020–ok. 1793 p.n.e.)
– Drugi Okres Przejściowy (1793 – 1540 p.n.e.)
– Nowe Państwo (1540–1070 p.n.e.)
– Trzeci Okres Przejściowy (1070–664 p.n.e.)
– Okres Późny (664–332 p.n.e.)
– Egipt grecki (332–30 p.n.e.)
– Egipt rzymski (30 p.n.e.–V w. n.e.)
NAJNOWSZE ODKRYCIA I ARTYKUŁY O STAROŻYTNYM EGIPCIE
Odkrycia dotyczące starożytnego Egiptu opisujemy chętnie, bo wedle starej szkoły, polscy badacze są jednymi z bardziej szanowanych w tym kraju. Odwiedzając Muzeum w Kairze można natrafić na całą salę poświęconą dokonaniom właśnie naszych rodaków-archeologów.
Eksplorując różne epoki oraz regiony świata, przyglądamy się, w jaki sposób podróżowali nasi przodkowie i jak nowe technologie wpływały na…
Najnowsza „Archeologia Żywa” 2 (92) 2024 zabierze Was w prawdziwą kulinarną podróż! Trudno uwierzyć, że jeszcze stosunkowo do niedawna informacje na temat tego, co jedli nasi przodkowie, byliśmy zmuszeni czerpać wyłącznie z odkrywanych kości, ewentualnie zwęglonych pozostałości potraw. Rozwój nowoczesnych technologii i współpraca archeologii … Czytaj więcej…
Najnowszy numer „Archeologii Żywej” 1 (91) 2024 przejmują kobiety! Od niedocenianych, bezimiennych bohaterek epoki kamienia, przez mieszkanki starożytnego Bliskiego Wschodu, aż po mitologiczne postacie, zapomniane królowe i średniowieczne wieszczki. Odkrywamy różnorodność ról i pozycji kobiet, analizowanych przez pryzmat biologii, archeologii i historii. Poznamy ich … Czytaj więcej…
Do czasów nam współczesnych zachowuje się tylko niewielka część śladów po minionych społecznościach i z tego powodu ich wartość poznawcza jest bardzo duża. Rzadko zdarza się, że stan zachowania źródeł jest bardzo dobry, a wieki lub tysiąclecia zalegania w ziemi, piasku lub w wodzie … Czytaj więcej…
Numizmatycy z Wydziału Archeologii UW przebadali tysiące monet odkrytych w Marei – mieście położonym nieopodal Aleksandrii. Ich ustalenia zmieniają utrwalony w dotychczasowej literaturze obraz obiegu monetarnego w Egipcie u schyłku starożytności. Miasto Marea (w okresie bizantyńskim znane jako Filoksenite), położone na południowym brzegu jeziora … Czytaj więcej…
Po 13 latach nieobecności, spowodowanych wojną domową w Libii, archeolodzy Uniwersytetu Warszawskiego wracają do badań Ptolemais, dużego starożytnego miasta na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Jednym z ich zadań będzie odtworzenie oryginalnej linii brzegowej tamtejszego portu. Ptolemais to jedno z największych starożytnych miast greckich, położone na … Czytaj więcej…
Historia przeszłości może być pełna tajemnic i nieodkrytych skarbów, które czekają tylko na to, by zostać odnalezione. Archeologiczne wykopaliska są kluczem do przełamywania barier czasu i odkrywania dawnych cywilizacji oraz ich niezwykłych artefaktów. Archeologia w bardzo dużym uproszczeniu to nauka, która poprzez kopanie w … Czytaj więcej…
Figurkę przedstawiającą Buddę odkryli archeolodzy w starożytnym portowym mieście Berenike nad Morzem Czerwonym w Egipcie. To wyjątkowe odkrycie w skali całego świata śródziemnomorskiego – uważają eksperci. Jako Buddę (sankr. oświecony, przebudzony) określa się Siddharthę Gautamę (ok. 560-480 lat p.n.e.), księcia mieszkającego w północnych Indiach, … Czytaj więcej…
Pokryte hieroglifami piaskowcowe bloki z faraońskiej świątyni odkryli polscy archeolodzy w czasie badań w Starej Dongoli w Sudanie. Pochodzą z 1 połowy I tysiąclecia p.n.e. Do tej pory nie natrafiono tam na ruiny z tak wczesnego okresu; może to cofnąć historię miasta o tysiąc … Czytaj więcej…
Od premiery oryginalnego Faraona upłynęło prawie ćwierć wieku. W świecie gier komputerowych to więcej niż 4000 lat, przez które toczy się akcja tytułu. Kiedy zdałem sobie z tego faktu sprawę, pierwsze pytanie, jakie cisnęło mi się na usta, brzmiało: „czy Faraon przetrwał próbę czasu?” … Czytaj więcej…