płaskorzeźba ze sceną porodu, Ostia Antica

Ciąża i poród w starożytności

Przez wieki kobiety w czasie ciąży, porodu i połogu radziły sobie same lub pozostawały pod opieką rodziny, lokalnych akuszerek lub wykształconych położnych. Położnictwo należy do jednych z najstarszych zawodów na świecie. W starożytności stanowiło domenę kobiet. Lekarze, z reguły mężczyźni, interweniowali tylko w przypadku … Czytaj więcej…

futhark Słowianie runy

Germańskie runy odkryte na terenie słowiańskiej osady z VI w.

Podczas wykopalisk na stanowisku Břeclav-Lány, położonym na południowych Morawach w Czechach, natrafiono na fragment zabytku z kości zwierzęcej pokrytej runami fuþark. Jest to pierwszy, i na dodatek dobrze udokumentowany, przedmiot runiczny odkryty w kontekście nie-germańskim! Według czeskich badaczy, do tej pory nauka nie posiadała … Czytaj więcej…

Niepełnosprawni w nowożytnej Europie. Projekt DIS-ABLED.

U neandertalczyków można znaleźć przykład opieki nad niepełnosprawnym, w starożytnym Egipcie szacunkiem darzono osoby niskiego wzrostu. W średniowieczu zaś polskie pochówki osób niepełnosprawnych nie różniły się od innych pochówków. Jak wyglądało w dziejach podejście do niepełnosprawności mówi archeolog dr Magdalena Matczak. „Teraz aż jedna … Czytaj więcej…

Felieton Dudziarza

Felieton dudziarza

„Felieton dudziarza – rzecz o historii, muzyce oraz rekonstrukcji historycznej wieków minionych” to cykl 13 filmów-felietonów o charakterze historyczno-muzycznym zrealizowany przez gnieźnieńskiego dudziarza Mikołaja Woźniaka w ramach „Kultury w sieci” – programu stypendialnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Filmy dostępne są do obejrzenia w … Czytaj więcej…

Przodkowie Homo sapiens. Skąd wzięliśmy się w Europie?

Skąd pochodzimy? Kiedy i w jakich okolicznościach ludzie pojawili się w Europie? A kiedy nasi przodkowie przybyli na ziemie dzisiejszej Polski? Aby znaleźć odpowiedzi na te pytania trzeba cofnąć się do przeszłości co najmniej 1000-krotnie odleglejszej niż historia naszego kraju. Zagadnienie początków ludzkości należy … Czytaj więcej…

Uppåkra

Freja, walkirie i guldgubber – w objęciach dawnych bogów

Wyspy na Morzu Bałtyckim są piękne i wciąż mało znane. Skrywają wiele tajemnic. Miejscem, do którego chcielibyśmy zabrać Państwa w tym artykule, jest niezwykłe stanowisko położone na malowniczej wyspie Bornholm – letniej rowerowej „Mekce” Bałtyku. Wyspa Bornholm kojarzona jest przede wszystkim z pięknymi krajobrazami, … Czytaj więcej…

Czy wikingowie dotarli wszędzie w Europie? Genetyka jest jednoznaczna.

W okresie wikińskim, czyli w latach 750-1050, genom Skandynawów pojawił się w licznych częściach Europy, szczególnie w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Islandii i na Grenlandii – wynika z szeroko zakrojonych analiz DNA. Artykuł na ten temat opublikowano w magazynie „Nature”. Najczęściej wikingami określa się wojowniczych … Czytaj więcej…

Handel w antycznym Rzymie – orientalny bazar czy gospodarka rynkowa?

Czy da się badać gospodarkę, nie znając cen, płac i PKB? W dodatku gospodarkę, która nie istnieje od ponad 1500 lat? – bo mowa o starożytnym Rzymie. Da się, a to dzięki zastosowaniu nowoczesnych metod, w tym komputerowych symulacji – przekonuje dr Paulina Komar. … Czytaj więcej…

Prezentacja Mechanizmu Z Antikythiry

Mechanizm z Antykithiry – tajemnica „komputera” starożytnych Greków

Grecja klasyczna rzadko postrzegana jest jako kolebka wspaniałych wynalazków i niesłychanego jak na ówczesne czasy postępu technologicznego, choć informacje na ten temat znane były badaczom ze źródeł pisanych. Dopiero słynny mechanizm z Antykithiry, wydobyty z wraku na początku XX w. przyniósł potwierdzenie tych rewelacji. … Czytaj więcej…

Jak wyglądały rzymskie termy sprzed 2 tys. lat?

Z dwóch przebieralni, atrium, trzech pomieszczeń kąpielowych z basenami i pieca, znajdującego się za nimi w tylnej części kompleksu – składały się termy w rzymskiej twierdzy Apsaros (dzisiejsze Gonio) koło Batumi w Gruzji. Archeolodzy na podstawie wieloletnich badań wykonali ich trójwymiarową rekonstrukcję. Gonio jest … Czytaj więcej…