Znaleziska dokonano w lipcu 2025 roku tuż pod głównym wejściem do świątyni, około 2,2 metra pod obecnym poziomem posadzki

Dziecięce szkielety u progu kościoła. Bytomskie odkrycie z XIII–XIV w.?

Podczas prac remontowych i towarzyszącego im nadzoru archeologicznego przy kościele św. Wojciecha w Bytomiu natrafiono na cztery dziecięce pochówki, wstępnie datowane na okres średniowiecza. Znaleziska dokonano w lipcu 2025 roku tuż pod głównym wejściem do świątyni, około 2,2 metra pod obecnym poziomem posadzki. W … Czytaj więcej…

W latach 2019–2023 polsko-tunezyjska misja archeologiczna odkryła i zinwentaryzowała już setki łacińskich inskrypcji

Kapłanki i kult Ceres z Musti. Nowe polsko-tunezyjskie odkrycia!

Polsko-tunezyjski zespół badawczy odkrył i przeanalizował cztery monumentalne stele nagrobne z II–III w. n.e., należące do kobiet interpretowanych jako kapłanki bogini Ceres. Badania przeprowadzono w rejonie starożytnego Musti (el-Krib, północna Tunezja), znanego z żyznych gleb i intensywnego rolnictwa. To prawdopodobnie jeden z najlepiej udokumentowanych … Czytaj więcej…

Okrąg C na terenie Göbekli Tepe

Neolityczna rewolucja symboli

Około 10 tysięcy lat p.n.e. wraz z początkiem neolitu na Bliskim Wschodzie ludzie zaczęli wznosić monumentalne budowle publiczne. Pojawiły się także przedstawienia skoncentrowane wokół motywów niebezpieczeństwa i śmierci. Niektóre z nich są niezwykle intrygujące. Mogą się nam wydawać wręcz makabryczne, jak choćby drapieżne ptaki … Czytaj więcej…

Najnowsze badania prowadzone na dnie Jeziora Lednica przyniosły jedno z najbardziej intrygujących odkryć ostatnich lat – drewnianą belkę z wyrzeźbioną ludzką twarzą, pochodzącą z konstrukcji wału obronnego

Twarz z Jeziora Lednica. Odkryto rzeźbę z czasów chrztu Polski!

Najnowsze badania prowadzone na dnie Jeziora Lednica przyniosły jedno z najbardziej intrygujących odkryć ostatnich lat – drewnianą belkę z wyrzeźbioną ludzką twarzą, pochodzącą z konstrukcji wału obronnego. Znalezisko, datowane na drugą połowę X wieku, łączy w sobie funkcję techniczną i symboliczne przesłanie, poszerzając świat … Czytaj więcej…

Pięć figurek z depozytu w San Isidro

Przedkolumbijskie „lalki” z San Isidro. Odkrycie, które zmienia obraz Mezoameryki?

Na szczycie jednego ze wzniesień w San Isidro w zachodnim Salwadorze odkryto unikatowy depozyt pięciu ceramicznych figurek datowanych na około 410–380 rok p.n.e. Odkrycie jest o tyle istotne, że podważa dotychczasowe przekonanie o izolacji kulturowej prekolumbijskiego Salwadoru. Wyraźne podobieństwa figurek z San Isidro do … Czytaj więcej…

Do rekonstrukcji grobowca wykorzystano program Blender, który pozwolił na stworzenie precyzyjnego modelu 3D (oprac. © J. Stępnik)

Zaginiony grobowiec egipskiego dostojnika. Polacy odtworzyli go cyfrowo!

Dzięki cyfrowym narzędziom polscy badacze podjęli się ambitnego zadania rekonstrukcji grobowca jednego z dostojników starożytnego Egiptu. Pomimo, że fizyczna lokalizacja grobu zaginęła, naukowcy przywrócili mu kształt – tym razem w wirtualnym świecie. To nie tylko fascynująca podróż w przeszłość, ale także przykład, jak technologie … Czytaj więcej…

Rytuał capacocha był jednym z najważniejszych obrzędów w imperium Inków, a badania tambos na Chachani i Pichu Pichu pozwalają spojrzeć na niego z nowej perspektywy

W cieniu wulkanów. Polskie badaczki odsłaniają tajemnice Inków

Na zboczach andyjskich wulkanów Inkowie wznosili budowle, które były czymś więcej niż zwykłymi schronieniami. Tambos, wysokogórskie stacje postojowe, odgrywały kluczową rolę w pielgrzymkach ku świętym szczytom, gdzie składano ofiary bogom. Dzięki badaniom polskiego zespołu badawczego udało się lepiej zrozumieć funkcję tych miejsc oraz ich … Czytaj więcej…

archeologia żywa numer i wydanie cyfrowe

Archeologia Żywa 1 (95) 2025

Chrześcijaństwo – religia, która ukształtowała świat, jest tematem najnowszego numeru „Archeologii Żywej”. Przyglądamy się jego początkom, wpływowi na rozwój cywilizacji oraz najnowszym odkryciom archeologicznym, które rzucają nowe światło na kluczowe wydarzenia z dziejów tej religii. Od Soboru Nicejskiego po chrystianizację Pomorza – zapraszamy do … Czytaj więcej…

Stanowisko Abydos-Umm el-Qaab i odcisk pieczęci cylindrycznej z imieniem Narmera

Korzenie hieroglifów egipskich

Pismo, jeden z największych wynalazków człowieka, pojawiło się niezależnie aż w czterech miejscach – w Mezopotamii, Egipcie, Chinach oraz Mezoameryce. Ta swoista rewolucja nie dokonywała się nagle i musi być rozpatrywana jako proces, w czasie którego język mówiony zyskiwał materialną formę dzięki graficznym symbolom, … Czytaj więcej…

Mummy Research Center Projekt

Mummy Research Center – nowy rozdział w badaniach nad przeszłością

Z dumą ogłaszamy powstanie Mummy Research Center (Międzynarodowego Centrum Badań nad Mumiami), które oficjalnie rozpoczęło swoją działalność z końcem 2024 roku. Centrum, będące unikalnym projektem w skali światowej, powstało w odpowiedzi na rosnące potrzeby interdyscyplinarnych badań nad mumiami oraz ludzkimi szczątkami z różnych epok … Czytaj więcej…