Starożytny Rzym to cywilizacja rozwijająca się w basenie Morza Śródziemnego i części Europy. Jej kolebką było miasto Rzym leżące w Italii, które w pewnym momencie swoich dziejów rozpoczęło ekspansję, rozszerzając swoje panowanie na znaczne obszary. Pochłonęło m.in. starożytną Grecję, Kartaginę, Egipt. Cywilizacja rzymska, nazywana też niekiedy grecko-rzymską, razem z pochodzącą z Bliskiego Wschodu religią – chrześcijaństwem, stworzyła podstawy późniejszej cywilizacji europejskiej.
Historię starożytnego Rzymu dzielimy na poszczególne okresy:
– królestwo rzymskie – od początków miasta (przyjmuje się, że to 753 p.n.e.) do roku 509 p.n.e.
– republika rzymska – od 509 p.n.e. do 30 p.n.e.
– cesarstwo rzymskie – od 30 p.n.e. do 1453 n.e.
W 395 roku nastąpił ostateczny podział cesarstwa na dwa niezależne państwa:
– cesarstwo zachodniorzymskie – upadło w 476 r. n.e.
– cesarstwo wschodniorzymskie (Bizantyńskie) – upadło w 1453 r. n. e.
Pozostałości kompleksu należącego do świątyni z okresu rzymskiego odkrył w mieście Tyr – fenickiej stolicy na wybrzeżu Libanu międzynarodowy zespół badawczy z udziałem naukowców z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW. Stanowisko to jest wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Tyr był jednym z najważniejszych ośrodków … Czytaj więcej…
Pytania o pochodzenie różnych starożytnych ludów niemal od zawsze rozpalały umysły profesjonalnych badaczy i amatorów, prowadząc do tworzenia oryginalnych, a czasem karkołomnych koncepcji. Tajemnica pochodzenia Etrusków, twórców pierwszej cywilizacji miejskiej na terenie Italii, już od czasów starożytnych wzbudza liczne kontrowersje. Starożytni autorzy, począwszy od … Czytaj więcej…
Przez wieki kobiety w czasie ciąży, porodu i połogu radziły sobie same lub pozostawały pod opieką rodziny, lokalnych akuszerek lub wykształconych położnych. Położnictwo należy do jednych z najstarszych zawodów na świecie. W starożytności stanowiło domenę kobiet. Lekarze, z reguły mężczyźni, interweniowali tylko w przypadku … Czytaj więcej…
Najstarsze przedstawienie hydraulicznego koła wodnego na rzymskiej mozaice ma około 1700 lat i pochodzi z Apamei (obecna Syria) – uważa prof. Marek T. Olszewski z Uniwersytetu Warszawskiego. Najstarsze znane do tej pory było późniejsze o ok. 150 lat – twierdzi badacz. Naukowiec z Wydziału … Czytaj więcej…
Czy da się badać gospodarkę, nie znając cen, płac i PKB? W dodatku gospodarkę, która nie istnieje od ponad 1500 lat? – bo mowa o starożytnym Rzymie. Da się, a to dzięki zastosowaniu nowoczesnych metod, w tym komputerowych symulacji – przekonuje dr Paulina Komar. … Czytaj więcej…
Z dwóch przebieralni, atrium, trzech pomieszczeń kąpielowych z basenami i pieca, znajdującego się za nimi w tylnej części kompleksu – składały się termy w rzymskiej twierdzy Apsaros (dzisiejsze Gonio) koło Batumi w Gruzji. Archeolodzy na podstawie wieloletnich badań wykonali ich trójwymiarową rekonstrukcję. Gonio jest … Czytaj więcej…
Prostytucja była w starożytnym Rzymie legalna i akceptowana przez państwo. Jej zadaniem była „ochrona” małżeństwa – skorzystanie z usługi prostytutki miało być „wentylem bezpieczeństwa”. Jednak była to ochrona raczej z męskiego punktu widzenia, odczuć kobiet nie znamy – mówi w rozmowie z PAP historyk … Czytaj więcej…
Fragmenty zniszczonej mozaiki podłogowej, sprzed około 2 tys. lat, odkryli archeolodzy w domu dowódcy garnizonu rzymskiego, w dawnej twierdzy Apsaros, w okolicy gruzińskiego Batumi. Tego typu znaleziska to rzadkość w tym kraju – uważają naukowcy. Polsko-gruzińskie wykopaliska w rzymskim forcie Apsaros trwają od kilku … Czytaj więcej…
Rzymskie monety z pierwszych wieków naszej ery były fałszowane na terenie Cesarstwa Rzymskiego i poza nim, być może także na terenach dzisiejszej Polski. Analizy denarów, które pozwolą poznać skalę tego zjawiska w Europie Środkowo-Wschodniej, przeprowadzą archeolodzy z UW. Tereny dzisiejszej Polski, Ukrainy i Białorusi … Czytaj więcej…
Pozostałości ważnej budowli, być może świątyni, i fragmenty świetnie zachowanych murów obronnych antycznego miasta – Bassania – sprzed ok. 2 tys. lat odkryli polscy archeolodzy w Albanii. Do 2018 roku jego ruiny uznawano za naturalne ostańce skalne. Do odkrycia zaginionego, starożytnego miasta w północno-zachodniej … Czytaj więcej…
