Orzełek z czapki urzędniczej odnaleziony w grobie masowym w Dolinie Śmierci (fot. D. Frymark)

Archeologia Zbrodni pomorskiej 1939 – materialne ślady niemieckiego ludobójstwa

Jak wynika z dotychczasowych ustaleń, w zaledwie kilka pierwszych miesięcy od wybuchu II wojny światowej na Pomorzu Gdańskim wymordowano kilkanaście tysięcy obywateli II RP. Powojenne szacunki oscylowały nawet wokół liczb rzędu 50 000–60 000 ofiar. Obecnie mówi się raczej o skali zbrodni na poziomie … Czytaj więcej…

Widok na cmentarzysko (fot. Adrian Chlebowski/CAŚ UW)

Idol z Argisztihinilii i nne odkrycia na Wzgórzu św. Dawida

Ogłoszono wyniki drugiego sezonu badań ormiańsko-polskiej ekspedycji w Argisztihinili, ufortyfikowanym mieście królestwa Urartu na Kaukazie Południowym. Wykopaliska domów w dzielnicy rezydencjalnej oraz cmentarzyska urnowego przyniosły nowe dane na temat codziennego życia i praktyk religijnych mieszkańców sprzed ponad 2,5 tysiąca lat. Ormiańsko-polska ekspedycja, pod kierunkiem … Czytaj więcej…

Półksiężycowe łączenie: po lewej duże zbliżenie chrząszcza na liściu, po prawej fragment grobu 543 z grupą urn i tabliczką numerową.

Bi-ŻUK-teria z Domasławia. Ozdoba z chrząszczy odkryta w dziecięcym grobie sprzed 2700 lat

Żuk zamiast klejnotu, złota lub bursztynu? Wśród zabytków odkrytych na cmentarzysku w Domasławiu znaleziono ozdobę z chitynowych pancerzyków owadów sprzed 2700 lat. Ten zupełnie unikatowy zabytek w skali świata, pokazuje nie tylko gust społeczności epoki żelaza, ale też… kalendarz ich pogrzebów. Domasław pod Wrocławiem … Czytaj więcej…

Odkrycia dokonano w maju 2023 roku podczas badań ratowniczych prowadzonych przez Fundację Dziedzictwa Archeologicznego z Wrocławia (fot. Waldemar Jastrzębowski)

Zaprezentowano urnę domkową sprzed 2600 lat odkrytą w Bożepolu Wielkim

Muzeum Archeologiczne w Gdańsku po raz pierwszy zaprezentowało publicznie unikatową urnę domkową – glinianą popielnicę w kształcie miniaturowego domu, odkrytą w miejscowości Bożepole Wielkie (woj. pomorskie). Zabytek datowany na wczesną epokę żelaza sprzed ok. 2600 lat jest dopiero czwartą urną domkową odkrytą w Polsce … Czytaj więcej…

Mapka i wykresy pokazują zmiany w DNA dawnych populacji z Bałkanów, wschodnich Niemiec oraz Polski i północno-zachodniej Ukrainy. Kolory oznaczają główne składniki genetyczne: niebieski – północno-zachodnioeuropejski, fioletowy – północno-wschodnioeuropejski (bałtyjski), szary – inne domieszki. Wielkość kół odpowiada liczbie zbadanych osób. Porównanie próbek sprzed i po roku 600 n.e. wyraźnie pokazuje wzrost udziału komponentu fioletowego, czyli napływu ludności ze wschodu

Zagadka pochodzenia Słowian rozwiązana? Genetyka wskazuje na wędrówkę ludów

Największe w historii badanie DNA dawnych populacji Europy ujawniło, że ekspansja Słowian w VI–VIII wieku była prawdziwą wędrówką ludów. Ponad 80% wcześniejszej populacji ziem dzisiejszej Polski i sąsiednich regionów zostało wówczas zastąpionych przez przybyszów ze wschodu. Nowe dane pokazują, że początki Słowiańszczyzny były bardziej … Czytaj więcej…

Slupcza Badania Archeologiczne

Zbiorowy grób sprzed ponad 3500 lat odkryty w Słupczy

W lipcu 2025 r. archeolodzy z Muzeum Zamkowego w Sandomierzu przeprowadzili ratownicze badania wykopaliskowe na stanowisku nr 92 w Słupczy (pow. sandomierski). Powodem interwencji było przypadkowe odkrycie szczątków ludzkich podczas prac polowych. Początkowo wydawało się, że grób został całkowicie zniszczony orką, jednak na głębokości … Czytaj więcej…

Kamienny bruk z późnej epoki brązu – pozostałość grobu ciałopalnego kultury łużyckiej.

Kurhany, osada i muzyka metalowa. Rekowo odkrywa przeszłość

W dniach 18–19 lipca 2025 roku po raz trzeci na terenie Rekowa (gm. Polanów) odbędzie się wydarzenie wyjątkowe: festiwal muzyczno-archeologiczny „Wykopaliska”. To jedyna w swoim rodzaju impreza, która łączy ciężkie brzmienia z pasją do przeszłości. Na scenie zagrają zespoły metalowe z Wielkiej Brytanii, Czech … Czytaj więcej…

Zbliżenie na strukturę wykopu w obrębie kurhanu K8

Zmarli chowani dwa razy? Ślady nietypowego rytuału sprzed 1000 lat w Nowym Chorowie

Na wczesnośredniowiecznym cmentarzysku w Nowym Chorowie archeolodzy odkryli, że niektórzy zmarli, pierwotnie pochowani w obrządku szkieletowym, zostali po pewnym czasie ponownie wyciągnięci z grobów i poddani kremacji. Wyniki badań rzucają nowe światło na przemiany religijne i społeczne Pomorza Wschodniego w XI wieku. Nowy Chorów … Czytaj więcej…

Zuchy Zielona Gora

Zuchy na tropie niezwykłego odkrycia sprzed 2500 lat pod Zieloną Górą

Zuchy z Zielonogórskiego Obwodu Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej, podczas zbiórki na terenie kompleksu leśnego w Zielonej Górze-Łężycy, przypadkowo odkryły naczynia ceramiczne, które okazały się zabytkami sprzed ok. 2500 lat. Odkrycie zostało natychmiast zgłoszone podharcmistrzowi Jarosławowi Zasackiemu, który zawiadomił urząd Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Na miejscu … Czytaj więcej…

Dotychczas w Polsce odkryto jedynie siedem takich naczyń, z czego tylko cztery zostały wykorzystane jako urny!

Rzymskie naczynie sprzed 2 tys. lat odkryte w Kazimierzy Wielkiej!

W trakcie wykopalisk w Kazimierzy Wielkiej (woj. świętokrzyskie) natrafiono na bardzo nietypowy pochówek z pierwszych wieków naszej ery. W grobie, obok elementów uzbrojenia typowych dla wojowników tego okresu, jako urnę na prochy użyto situli – metalowego naczynia, najprawdopodobniej importowanego z terenów Imperium Rzymskiego. To … Czytaj więcej…