Czaszka z otworem trepanacyjnym

Trepanacja czaszki w starożytnej Grecji

Hipokrates w dziele Corpus Hippocraticum opisał jedną z najbardziej skomplikowanych, a równocześnie jedną z najdawniejszych, metod uzdrowicielskich – trepanacji. W przeszłości nie funkcjonowała instytucja medycyny, która by określała konwencjonalne i niekonwencjonalne metody leczenia. Współcześnie trepanację nazwalibyśmy metodą medyczną. Nazwa trepanacja pochodzi od greckiego słowa … Czytaj więcej…

Juanita Mumia Ampato

Liście koki i ayahuasca – tym Inkowie odurzali składane w ofierze dzieci

O tym, że dzieci składane w ofierze przez Inków 500 lat temu na szczytach wulkanów były odurzane z pomocą liści koki i substancji halucynogennych świadczą wyniki badań toksykologicznych. Przeprowadził je międzynarodowy zespół naukowców, wśród których były badaczki z UW i UMK. Archeolodzy znają już … Czytaj więcej…

Jak wyglądała Lucy

Historia Lucy – najsłynniejszego australopiteka z Etiopii

Żyjąca 3,2 miliona lat temu Lucy, przedstawicielka gatunku Australopithecus afarensis nazywana jest wielką damą nauki. Jej odkrycie było punktem zwrotnym w badaniach nad ewolucją człowieka. Lucy stała się ikoną nauki, ale też symbolem etiopskiego nacjonalizmu, artefaktem kulturowym oraz okazem wzorcowym, do którego porównywano inne … Czytaj więcej…

Libkovice Czechy 2021

Libkovice. 800-letnia wieś, którą wkrótce pochłonie kopalnia węgla brunatnego

Już ponad 450 ekshumowanych grobów, setki zabytków oraz przypadek paleopatologii wyjątkowy w skali światowej! Oto efekty 3. sezonu wyprzedzających badań ratowniczych prowadzonych przez polskich archeologów i antropologów w opuszczonej czeskiej wsi Libkovice. A to tylko wierzchołek prawdziwej góry lodowej! Libkovice, położone w północno-zachodnich Czechach … Czytaj więcej…

Archeologia Żywa 3 (81) 2021

W najnowszym numerze Archeologii Żywej 3 (81) 2021 piszemy przede wszystkim o romansach archeologii z genetyką i antropologią. A przy okazji tego oczywiście najciekawsze odkrycia, wyniki badań i historie o przeszłości – w tym artykuł o jedynej dotąd znanej nauce egipskiej mumii kobiety w … Czytaj więcej…

Dziewczynka pochowana z czaszką zięby w ustach przybyła do Polski w trakcie potopu szwedzkiego

Przybyła do Polski wraz z najeźdźcami podczas potopu szwedzkiego. Nie wróciła jednak do Skandynawii. Pochowano ją w jaskini Tunel Wielki… z czaszką zięby w ustach – to najnowsze ustalenia dotyczące szczątków dziewczynki, znalezionych w jaskini na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Mniej więcej 12-letnie dziecko pochowano … Czytaj więcej…

Neandertalczyk w Europie Środkowej: kamienie, kości, geny…

Europa Środkowa jest jednym z kluczowych regionów Eurazji jeśli chodzi o badania wymarłych około 30 tysięcy lat temu neandertalczyków. Na obszarze roztaczającym się od Francji poprzez Niemcy, Czechy, Polskę aż po Ukrainę i Rosję znaleziono wiele miejsc będących dowodem ich rozwoju w różnych okresach … Czytaj więcej…

Wiemy więcej o neandertalskich mieszkańcach Jaskini Stajnia

Co najmniej 46 tys. lat temu w Jaskini Stajnia (Jura Krakowsko-Częstochowska) przebywali neandertalczycy. Właśnie do nich należały dwa zęby, których analizy, m.in. genetyczne, zakończył niedawno międzynarodowy zespół naukowców. Badania zębów neandertalczyków z Jaskini Stajnia przeprowadzili naukowcy z Uniwersytetów: Wrocławskiego i Śląskiego, Instytutu Systematyki i … Czytaj więcej…

Archeologia Żywa 1 (79) 2021

Pandemia Covid-19 nie odpuszcza. Wymusza na nas potrzebę ciągłego dostosowywania się do chaotycznie zmieniających się relacji społecznych i błyskawicznego reagowania na problemy pojawiające się z dnia na dzień, gdzie sprawy dawniej proste do załatwienia obecnie przybierają często postać problemów trudnych do ogarnięcia. W Archeologii … Czytaj więcej…

Przodkowie Homo sapiens. Skąd wzięliśmy się w Europie?

Skąd pochodzimy? Kiedy i w jakich okolicznościach ludzie pojawili się w Europie? A kiedy nasi przodkowie przybyli na ziemie dzisiejszej Polski? Aby znaleźć odpowiedzi na te pytania trzeba cofnąć się do przeszłości co najmniej 1000-krotnie odleglejszej niż historia naszego kraju. Zagadnienie początków ludzkości należy … Czytaj więcej…