Etruskowie Gdzie Mieszkali

Etruskowie i zagadka ich pochodzenia

Pytania o pochodzenie różnych starożytnych ludów niemal od zawsze rozpalały umysły profesjonalnych badaczy i amatorów, prowadząc do tworzenia oryginalnych, a czasem karkołomnych koncepcji. Tajemnica pochodzenia Etrusków, twórców pierwszej cywilizacji miejskiej na terenie Italii, już od czasów starożytnych wzbudza liczne kontrowersje. Starożytni autorzy, począwszy od … Czytaj więcej…

Gruby Thor? Między współczesnymi wizjami a mitologią

Studio Sony Santa Monica wywołało ostatnio nie lada burzę! A wszystko przez ich wizję nordyckiego boga Thora, który ma pojawić się w nadchodzącym God of War: Ragnarok. Wśród fanów doszło do podziału! Gruby i rudy Thor? Ale jak to tak? Dla osób, które z … Czytaj więcej…

Trzynasta wojowniczka? Arabski pierścień z Birki

Na skandynawskim cmentarzysku odkryto pierścień z wyrytym imieniem Allaha. Artefakt datowany na IX wiek skrywał wiele tajemnic. Czyją własnością był arabski pierścień z Birki i jak znalazł się na drugim końcu średniowiecznego świata? Arabski pierścień z Birki Birka, nazywana pierwszym miastem w Szwecji, jest … Czytaj więcej…

Zmiany klimatyczne a ewolucja państwowości

Pomimo zasadniczych dowodów na krótkoterminowe skutki zmian klimatycznych, nasze zrozumienie ich długoterminowego wpływu na dzieje ludzkości wciąż jest ograniczone. Aby zgłębić to zagadnienie, naukowcy skupili się na starożytnych społeczeństwach z uwagi na mniej skomplikowane systemy ekonomiczne oraz możliwość obserwacji wzajemnych relacji zmian środowiskowych i … Czytaj więcej…

Rozbieżna linia ludzkości? Zbadano DNA księżniczki z Sulawesi

Wciąż istnieje wiele niewiadomych na temat historii populacji wczesnego człowieka współczesnego w południowo-wschodniej Azji, gdzie dane archeologiczne są skąpe, a klimat tropikalny nie sprzyja zachowaniu starożytnego ludzkiego DNA. Jednak tak jak w przypadku najnowszego odkrycia z indonezyjskiej wyspy Sulawesi, czasem wytrwałość naukowców się opłaca, … Czytaj więcej…

W poszukiwaniu geologicznego kontekstu znalezisk archeologicznych w Azji Środkowej

Bardzo rzadko się zdarza, by osady jaskiniowe, kryjące w sobie cenne znaleziska archeologiczne, przetrwały tysiące lat w niezmienionym kształcie. Tak właśnie jest w Jaskini Chagyrskaya w Górach Ałtaju, gdzie odkryto m.in. szczątki neandertalczyków. Geologiczny kontekst tych odkryć bada dr hab. Maciej Krajcarz z PAN. … Czytaj więcej…

Położenie stanowiska w Gordineşti (fot. G. Sîrbu)

Gordineşti – osada sprzed 5 tys. lat badana przez Polaków

Pozostałości domostwa sprzed ok. 5 tys. lat odkrył w czasie wykopalisk polsko-mołdawski zespół archeologów w Gordineşti (północna Mołdawia). Dzięki badaniom geofizycznym wiadomo, że zabudowania powstały wokół pustego placu. Osiedle obronne w Gordineşti odkrył w 1971 r. Valentyn Dergachev z Mołdawskiej Akademii Nauk. Do 2016 … Czytaj więcej…

Zagadkowe surowce z czasów budowniczych piramid egipskich

Istnieje wiele mitów dotyczących technologii obróbki metali przez budowniczych piramid egipskich. Najpopularniejsze z nich głoszą, że do naszych czasów nie zachowały się żadne narzędzia, które można zbadać, oraz że starożytni Egipcjanie znali tylko czystą miedź. Ani jedno, ani drugie nie jest jednak prawdziwe: ostatnie … Czytaj więcej…

Jak z próbki ziemi uzyskać DNA człowieka sprzed 25 tys. lat?

Już od jakiegoś czas wiadomo, że nawarstwienia kulturowe w jaskiniach zachowują DNA (a dokładniej eDNA, z ang. environmental DNA). Liczba sekwencji odzyskanych z osadów środowiskowych jest jednak na ogół niewielka, co utrudnia prowadzenie związanych z nimi analiz. Jednak zespół badaczy z powodzeniem pobrał trzy … Czytaj więcej…

Wiedza tajemna w starożytnej Mezopotamii

Zapisany na glinianych tabliczkach babiloński tekst Inamgiszhuranki z VII wieku p.n.e. zawiera ezoteryczne wywody, za pomocą których kapłani tłumaczyli epitety bogów o dawno zapomnianym znaczeniu. Ta wiedza tajemna była bardzo ceniona w Babilonii i Asyrii, a jej elementy mogły stanowić inspirację dla pitagorejskiej teorii liczb i … Czytaj więcej…