Żelazny czekan ze Żmijowisk

Latem 2020 roku Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym prowadziło kierowane przez mgr Annę Kacprzak badania wykopaliskowe na północnej osadzie wczesnośredniowiecznego zespołu osadniczego w Żmijowiskach (gm. Wilków, woj. lubelskie). Celem tego sezonu było odsłonięcie pełnego zarysu budowli, której narożnik odkryliśmy podczas wykopalisk w 2016 roku. … Czytaj więcej…

Higiena Sredniowiecze

Higiena w średniowiecznej Polsce

Jednym z najbardziej utrwalonych mitów o średniowieczu jest brak higieny. Choć coraz częściej badacze zwracają uwagę na fakt, że okres brudu w Europie tak naprawdę rozpoczął się dopiero po tragicznej epidemii zwanej czarną śmiercią. Polskę dotknęła ona w znacznie mniejszym stopniu aniżeli zachód Europy, … Czytaj więcej…

płaskorzeźba ze sceną porodu, Ostia Antica

Ciąża i poród w starożytności

Przez wieki kobiety w czasie ciąży, porodu i połogu radziły sobie same lub pozostawały pod opieką rodziny, lokalnych akuszerek lub wykształconych położnych. Położnictwo należy do jednych z najstarszych zawodów na świecie. W starożytności stanowiło domenę kobiet. Lekarze, z reguły mężczyźni, interweniowali tylko w przypadku … Czytaj więcej…

futhark Słowianie runy

Germańskie runy odkryte na terenie słowiańskiej osady z VI w.

Podczas wykopalisk na stanowisku Břeclav-Lány, położonym na południowych Morawach w Czechach, natrafiono na fragment zabytku z kości zwierzęcej pokrytej runami fuþark. Jest to pierwszy, i na dodatek dobrze udokumentowany, przedmiot runiczny odkryty w kontekście nie-germańskim! Według czeskich badaczy, do tej pory nauka nie posiadała … Czytaj więcej…

Budowę palatium na Ostrowie Lednickim rozpoczęto między 936 a 985 rokiem

Budowlę pałacowo-sakralną na Ostrowie Lednickim (woj. wielkopolskie) zaczęto wznosić w latach 936-985. Datę dotyczącą jednej z prawdopodobnych siedzib Mieszka I uzyskano w trakcie nowych analiz fizykochemicznych. Tak dokładnych informacji na temat wieku nie uzyskano dotychczas dla żadnej z podobnie starych budowli z terenu Polski. … Czytaj więcej…

Film Wykopaliska

Wykopaliska (The Dig) – jak to było z odkryciem w Sutton Hoo?

„Tuż przed wybuchem II wojny światowej brytyjska wdowa wynajmuje domorosłego archeologa, aby zbadał tajemnicze kopce na jej posesji. Ich odkrycie wstrząśnie całym krajem.” Tak brzmi krótka zapowiedź filmu Wykopaliska, wielce oczekiwanego nie tylko przez archeologów ale i osoby, które choć raz brały udział w rzeczywistych … Czytaj więcej…

Jaskinie pod zamkiem w Olsztynie

W jaki sposób powstają jaskinie i dlaczego są ważne dla nauki?

W jaskiniach świetnie zachowują się szczątki zwierząt, dzięki czemu badać można tam kopalne DNA, a z nacieków w jaskiniach wyczytać można, jak zmieniał się klimat w przeszłości – mówi speleolog prof. Michał Gradziński z UJ przy okazji Międzynarodowego Roku Jaskiń i Krasu. Rok 2021 … Czytaj więcej…

Niepełnosprawni w nowożytnej Europie. Projekt DIS-ABLED.

U neandertalczyków można znaleźć przykład opieki nad niepełnosprawnym, w starożytnym Egipcie szacunkiem darzono osoby niskiego wzrostu. W średniowieczu zaś polskie pochówki osób niepełnosprawnych nie różniły się od innych pochówków. Jak wyglądało w dziejach podejście do niepełnosprawności mówi archeolog dr Magdalena Matczak. „Teraz aż jedna … Czytaj więcej…

Kaczawski Szlak Średniowiecznych Polichromii

Góry i Pogórze Kaczawskie to obszar, na którym w wielu wioskach i miasteczkach zachowały się romańskie kościoły, a w nich prawdziwe skarby – średniowieczne polichromie. Prócz założeń sakralnych do dziś przetrwała na tym obszarze także wyjątkowa średniowieczna wieża mieszkalna, a w niej unikalne w … Czytaj więcej…

Felieton Dudziarza

Felieton dudziarza

„Felieton dudziarza – rzecz o historii, muzyce oraz rekonstrukcji historycznej wieków minionych” to cykl 13 filmów-felietonów o charakterze historyczno-muzycznym zrealizowany przez gnieźnieńskiego dudziarza Mikołaja Woźniaka w ramach „Kultury w sieci” – programu stypendialnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Filmy dostępne są do obejrzenia w … Czytaj więcej…