Pozostałości instalacji hydraulicznych związanych ze studnią. Widok na południowy wschód (fot. S.E. Sidebotham)

Zmiany klimatyczne a zmierzch wczesnohellenistycznego Berenike

W fortecy Berenike, nad brzegiem Morza Czerwonego, archeolodzy przebadali głęboką, wczesnohellenistyczną studnię. Jest to pierwsza tego typu konstrukcja znaleziona w tym rejonie. Jednak najciekawszy fakt związany jest z końcem jej funkcjonowania, być może spowodowanym przez zmiany klimatyczne – daleki efekt erupcji wulkanu. Portowe miasto … Czytaj więcej…

Stara Dongola była stolicą Królestwa Makurii od V do XIV wieku

Czy Polacy odkryli największy kościół średniowiecznej Nubii?

Na pozostałości prawdopodobnie największego kościoła znanego ze średniowiecznej Nubii natrafili archeolodzy pracujący w Starej Dongoli w Sudanie – poinformowało Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej (CAŚ) UW. Jak czytamy w komunikacie CAŚ UW, kościół mógł być siedzibą arcybiskupa zarządzającego hierarchią kościelną na przestrzeni ponad 1000 km wzdłuż … Czytaj więcej…

To jedyna na świecie znana nauce mumia kobiety w ciąży (fot. O. Leydo)

Mumia Tajemniczej Damy – jedyna na świecie mumia kobiety w ciąży odkryta przez Polaków?

Badania radiologiczne starożytnej mumii, do tej pory uznawanej za kapłana Hor-Dżehutiego, wykazały, że jest to ciało kobiety w ciąży. Pochodziła z elity społeczności tebańskiej i została starannie zmumifikowana, owinięta w tkaniny i wyposażona w bogaty zestaw amuletów. To jedyny taki przypadek znany nauce, a … Czytaj więcej…

Pochówek kobiety z nienarodzonym dzieckiem pod wschodnią platformą domu 150 (© Çatalhöyük Research Project)

Zmarli chowani w Çatalhöyük często nie byli ze sobą spokrewnieni

Dzieci, które pochowano wspólnie z osobami dorosłymi w domach w jednym z najstarszych miast świata Çatalhöyük w obecnej Turcji, nie były spokrewnione ani z nimi, ani z innymi dziećmi pochowanymi obok – wynika z badań międzynarodowego zespołu naukowców, w których uczestniczyli również Polacy. Çatalhöyük, … Czytaj więcej…

Nea Pafos

Polscy naukowcy stworzą modele 3D starożytnego Nea Pafos

Naukowcy z Krakowa i Warszawy mimo pandemii kontynuują badania na Cyprze. Planują stworzyć m.in. modele 3D starożytnego miasta Nea Pafos. Projekt potrwa dwa lata i wtedy modele mają być dostępne na stronach internetowych uczelni, które go realizują: Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego i Politechniki Warszawskiej. … Czytaj więcej…

Neandertalczyk w Europie Środkowej: kamienie, kości, geny…

Europa Środkowa jest jednym z kluczowych regionów Eurazji jeśli chodzi o badania wymarłych około 30 tysięcy lat temu neandertalczyków. Na obszarze roztaczającym się od Francji poprzez Niemcy, Czechy, Polskę aż po Ukrainę i Rosję znaleziono wiele miejsc będących dowodem ich rozwoju w różnych okresach … Czytaj więcej…

Mycie Rak Starozytnosc

Mycie rąk praktykowano w starożytnej Grecji już 3 tys. lat temu

Pierwsze dowody na to, że Grecy myli ręce pochodzą z 2 poł. II tysiąclecia p.n.e. – ustalili badacze z Polski i Kanady. Mykeńczycy, czyli ówcześni mieszkańcy Grecji lądowej, używali do tego celu szerokich mis, co było początkowo związane z rytuałami religijnymi. W innych zaawanasowanych … Czytaj więcej…

LiDAR – kompletny poradnik. Czym jest skaning laserowy, ALS, NMT, NMPT, LAS, jak działają i gdzie szukać?

Terenowe badania powierzchniowe to jeden z podstawowych sposobów zdobywania informacji przez archeologów. Polegają na poszukiwaniu śladów zostawionych przez ludzi setki czy tysiące lat temu. Takie badania zazwyczaj wykonuje się na świeżo zaoranym polu, zbiera się fragmenty ceramiki, krzemienie, metale. Jednak jedna trzecia powierzchni Polski … Czytaj więcej…

płaskorzeźba ze sceną porodu, Ostia Antica

Ciąża i poród w starożytności

Przez wieki kobiety w czasie ciąży, porodu i połogu radziły sobie same lub pozostawały pod opieką rodziny, lokalnych akuszerek lub wykształconych położnych. Położnictwo należy do jednych z najstarszych zawodów na świecie. W starożytności stanowiło domenę kobiet. Lekarze, z reguły mężczyźni, interweniowali tylko w przypadku … Czytaj więcej…

futhark Słowianie runy

Germańskie runy odkryte na terenie słowiańskiej osady z VI w.

Podczas wykopalisk na stanowisku Břeclav-Lány, położonym na południowych Morawach w Czechach, natrafiono na fragment zabytku z kości zwierzęcej pokrytej runami fuþark. Jest to pierwszy, i na dodatek dobrze udokumentowany, przedmiot runiczny odkryty w kontekście nie-germańskim! Według czeskich badaczy, do tej pory nauka nie posiadała … Czytaj więcej…