Personifikacja czterech pór roku z Jowiszem i Junoną. Oryginał, stan przejściowy i kopia, która po 80 latach zawisła w Zamku Książ (fot. Zamek Książ)

Kopie skradzionych obrazów wypełniły pustkę w Sali Maksymiliana w Zamku Książ

Przez ponad 80 lat Sala Maksymiliana w Zamku Książ pozostawała niepełna – pozbawiona monumentalnych płócien Felixa Antona Schefflera, które zaginęły w czasie wojny. Dziś tę lukę wreszcie wypełniają starannie wykonane kopie, stworzone przez zespół doświadczonych artystów i rzemieślników. To najważniejsza od dekad rekonstrukcja jednego … Czytaj więcej…

Odkryte włócznie datowane są przełom X i XI wieku

Grot, który przebił wszystko! Pozłacana włócznia odkryta w jeziorze Lednica

W spokojnych wodach jeziora Lednica archeolodzy dokonali odkrycia, które na nowo rozbudziło emocje wokół Ostrowa Lednickiego. Podczas tegorocznych badań natrafiono na cztery wczesnośredniowieczne groty, w tym jeden – bogato zdobiony i pokryty metalami szlachetnymi – natychmiast przyciągnął uwagę badaczy i pasjonatów wczesnego średniowiecza. Od … Czytaj więcej…

Panorama Łysej Góry pod Chorzelami, piaszczystego wyniesienia otoczonego łąkami i lasami.

Ślady hutnictwa i przyrząd medyczny sprzed 2300 lat odkryte w Bagienicach Wielkich

W trakcie tegorocznych badań w Bagienicach Wielkich odsłonięto ślady czarnej metalurgii, zabytki kultury lateńskiej, przyrząd do trepanacji i fragmenty dwóch niezależnych systemów umocnień. To kolejne rozdziały historii miejsca, które od lat zaskakuje skalą kontaktów ze światem celtyckim. Stanowisko znane dawniej jako Rembielin „Łysa Góra” … Czytaj więcej…

Nowy sprzęt umożliwi szybkie i nieniszczące analizy składu pierwiastkowego zabytków archeologicznych

Muzeum Górnośląskie w Bytomiu rozwija swoją Pracownię Konserwacji Zabytków

Muzeum Górnośląskie w Bytomiu kontynuuje modernizację jedynej w regionie Pracowni Konserwacji Zabytków Archeologicznych. Dzięki dofinansowaniu z programu rządowego „Wspieranie działań muzealnych” placówka wzbogaciła się o nowoczesny przenośny spektrometr fluorescencji rentgenowskiej (XRF) – urządzenie, które znacząco zwiększy możliwości badawcze i konserwatorskie muzeum. InstytucjaMuzeum Górnośląskie w … Czytaj więcej…

Orzełek z czapki urzędniczej odnaleziony w grobie masowym w Dolinie Śmierci (fot. D. Frymark)

Archeologia Zbrodni pomorskiej 1939 – materialne ślady niemieckiego ludobójstwa

Jak wynika z dotychczasowych ustaleń, w zaledwie kilka pierwszych miesięcy od wybuchu II wojny światowej na Pomorzu Gdańskim wymordowano kilkanaście tysięcy obywateli II RP. Powojenne szacunki oscylowały nawet wokół liczb rzędu 50 000–60 000 ofiar. Obecnie mówi się raczej o skali zbrodni na poziomie … Czytaj więcej…

Wybrane materiały ceramiczne kultury złockiej ze zbiorów Muzeum Zamkowego w Sandomierzu (fot. M. Mroczka)

Kim byli ludzie kultury złockiej? Wyniki nowych badań Muzeum Zamkowego w Sandomierzu

Kultura złocka rozwijała się w 1. poł. III tysiąclecia p.n.e. na obszarze między Nidą a Opatówką. Jej lokalny charakter i zróżnicowane tradycje czynią ją jednym z najciekawszych zjawisk młodszej epoki kamienia w Polsce. W 2024 roku Muzeum Zamkowe w Sandomierzu rozpoczęło poświęcony jej dwuletni … Czytaj więcej…

Archeologia Żywa 4 (98) 2025

Kim byli Celtowie naprawdę? W nowym numerze „Archeologii Żywej” zaglądamy do serca świata lateńskiego — od dworów elit i centrów handlowych po wodne miejsca ofiarne i niezwykłe odkrycia z ziem dzisiejszej Polski. Nie wszyscy bowiem zawsze pamiętają, że i u nas odegrali oni bardzo … Czytaj więcej…

Ponad 8 tysięcy lat temu, tam gdzie dziś rozciąga się suchy krajobraz pustyni Gobi, istniały rozległe jeziora i doliny porośnięte bujną roślinności

Pustynia Gobi 8000 lat temu. Polsko-mongolski zespół bada dawne jeziora

Tam, gdzie dziś królują piach i susza, przed tysiącami lat istniały jeziora, które przyciągały łowców-zbieraczy. Dzięki najnowszym wynikom badań geoarcheologicznych wiemy, że w południowej Mongolii istniał wówczas znacznie bardziej przyjazny człowiekowi klimat. Polsko-mongolski zespół odkrył ślady krótkotrwałych obozowisk, miejsca produkcji narzędzi kamiennych oraz ślady … Czytaj więcej…

ArcheoWizualizacje: ankieta o obrazach SI w archeologii. Dołącz do badania!

Wczoraj uruchomiono badanie o tym, jak odbieramy wizualizacje przeszłości tworzone przy pomocy sztucznej inteligencji (SI). Ankieta jest dla osób pełnoletnich, także spoza środowiska naukowego. Wypełnienie zajmuje około 10 minut. Formularz jest dostępny pod adresem: https://archeowiesci.webankieta.pl/. Ankieta trwa do czwartku, 30 października 2025, do godz. … Czytaj więcej…

Pozostałości dwóch z wielu pieców hutniczych odkrytych na stanowisku w Zaborowie

Nie przeworskie, lecz jastorfskie? Hutnictwo pod Zaborowem starsze o ponad 100 lat!

Na zachód od Warszawy, na terenach tzw. Mazowieckiego Centrum Metalurgicznego, archeolodzy dokonali kluczowych ustaleń. W Zaborowie piece hutnicze pracowały już w IV–III wieku p.n.e., a więc znacznie wcześniej, niż dotąd przypuszczano. Za zmianą datowania stoją analizy nasion, węgli drzewnych i gęsta siatka badań terenowych … Czytaj więcej…