Malowidła ze Starej Dongoli w Sudanie, odkryte przez ekspedycję Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, znalazły się w zestawieniu dziesięciu najważniejszych odkryć w 2023 roku, wskazanych przez amerykański magazyn „Archaeology”.
Zespół pomieszczeń, którego wnętrza pokryte są unikatowymi scenami w malarstwie chrześcijańskim odkryli archeolodzy w ramach projektu pod kierownictwem dr. hab. Artura Obłuskiego z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW.
Stara Dongola, dawna stolica średniowiecznego królestwa Makurii, skrywała pod warstwami ziemi i historii niezwykłe malowidła chrześcijańskie, które zostały odkryte w trakcie badania domostwa datowanego na XVI wiek. Te niezwykłe dzieła sztuki, ukryte w podziemnych pomieszczeniach z cegły suszonej, przedstawiają sceny z życia Maryi, a także postacie Archanioła Michała, Chrystusa oraz króla Makurii – Dawida. Ich unikalna ikonografia, zawierająca motywy nieznane dotąd w sztuce chrześcijańskiej, wywołała szeroki oddźwięk w środowisku naukowym i zainteresowanie publiczności.
Jedna ze scen przedstawia króla Dawida całującego dłoń Chrystusa, co wzbudziło szczególne zainteresowanie ze względu na rzadkość takich przedstawień w sztuce bizantyjskiej, gdzie kontakt bezpośredni między śmiertelnikami a istotami nadprzyrodzonymi jest rzadkością. Towarzysząca malowidłom inskrypcja staronubijska, choć trudna do rozszyfrowania, zdaje się wspominać króla Dawida i zawiera prośbę do Boga o opiekę nad miastem, prawdopodobnie Dongolą
To wyjątkowe odkrycie nie tylko rzuca nowe światło na historię i sztukę chrześcijańską w Afryce, ale także stanowi ważny wkład w rozumienie przeszłości regionu. Wyróżnienie w „Top 10” magazynu „Archaeology” potwierdza znaczenie tego odkrycia dla światowego dziedzictwa archeologicznego. Wyróżnienie to jest kolejnym dowodem na to, że polscy archeolodzy są na czele międzynarodowych badań archeologicznych, przyczyniając się do odkrywania i zachowania globalnego dziedzictwa kulturowego. Gratulujemy wyróżnienia zespołowi z z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW!
O powyższym, wie jednak dobrze każdy, kto czyta nasze rodzime czasopismo „Archeologia Żywa”. Cierpliwie czekamy, aż zagraniczne portale zaczną zauważać również niesamowite odkrycia dokonywane na terenie Polski, które co roku podsumowujemy dla Was w plebiscycie na „Archeologiczne Sensacje”. W tym miejscu zapowiadamy, że wkrótce już kolejna edycja, gdzie i Wy będziecie mogli przechylić szalę zwycięstwa swoimi głosami!
Poniżej znajdziecie wizualizację pomieszczenia z malowidłami odkrytego w ramach projektu „UMMA – Urban Metamorphosis of the community of a Medieval African capital city”, finansowanego przez Europejską Radę ds. Badań.
