Jeden z największych fizyków wszechczasów Richard Feynman stwierdził kiedyś: „Fizyka jest jak seks: pewnie, że może dawać jakieś praktyczne rezultaty, ale nie dlatego to robimy.” W dziejach ludzkości podejście do różnych odmian miłości zmieniało się wielokrotnie i diametralnie. Jakie by ono jednak nie było – miłość, również ta zmysłowa, była nieodłącznym elementem życia.

Weprzyj Archeologię Żywą i zamów nas już dziś!
W różnych krajach, społecznościach i czasach odnajdujemy historie i przedstawienia, które niezorientowanym w temacie mogą wydawać się wymysłem współczesnym. Niektóre z nich gorszą, a inne wzbudzają uśmiech. W naszym numerze zatytułowanym „Miłość, Przyjaźń, Seks” jedynie delikatnie musnęliśmy tematu.
Podjęliśmy go jednak by pokazać, że archeolodzy zajmują się całą przeszłością i nie zawsze związana ona jest ze śmiercią i przemijaniem. Niektórzy z nas wolą o wiele bardziej przyjemne i doczesne sprawy. Dodatkowo w numerze pojawiło się również parę nowych pomysłów i jesteśmy ciekawi Waszych opinii. Przechodząc jednak do rzeczy: czyli o czym przeczytacie w najnowszym numerze.
ARCHEOLOGIA ŻYWA 1/2018 – SPIS TREŚCI
- 04 / Kilka słów o seksualności w starożytności
Mateusz Żmudziński - 10 / Historia pewnej znajomości
Krzysztof Borysławski, Piotr Chmielewski - 18 / Erotyka w Ameryce Prekolumbijskiej
Karolina Krajewska - 22 / Osteobiografie dwóch niezwykłych kobiet średniowiecznej Polski
Magdalena D. Matczak - 28 / Miniona intymność
Urszula Sieńkowska - 34 / Zwierciadło – narzędzie miłości własnej
Magdalena Konczewska - 38 / Noc miłości
Katarzyna Ceklarz - 44/ Czerwony – kolor życia i silnych emocji
Krzysztof Borysławski - 48 / Colonia Ulpia Traiana. Rzymskie miasto nad Renem
Kinga Alina Langowska - 54 / Nubijczycy w Tebach
Marta Kaczanowicz - 62 / Zagadka trzech fortów w sercu Afryki
Mariusz Drzewiecki - 68 / Łąka pełna tajemnic
Mariusz Kalwasiński - 70 / Big data i sieci semantyczne w archeologii. Baza Seshat w studiach nad zróżnicowaniem człowieka
Patrycja Filipowicz, Arkadiusz Marciniak - 76 / Trzeci wymiar archeologii
Małgorzata Markiewicz - 80 / Nowa Archeologia – Archeologia Procesualna
Jakub Okonek - 84 / Miłość na talerzu
Maciej Słowiński
ARCHEOLOGIA ŻYWA 1 (67) 2018 – SŁOWO OD REDAKTORA NACZELNEGO…
Minął rok od kiedy wznowiliśmy wydawanie „Archeologii Żywej”. Dla całego Zespołu Redakcyjnego był to rok intensywnej nauki „jak się robi gazetę”. Ciągle się uczymy i rozwijamy. Przyjęła się zaproponowana rok temu formuła czasopisma, polegająca na tworzeniu każdego numeru wokół jednego tematu przewodniego. Ugruntowała się również koncepcja poszerzania go o perspektywy innych nauk, zajmujących się kulturową, społeczną i biologiczną przeszłością człowieka.
Kontynuując powyższy zamysł, najnowszy numer poświęcamy miłości, przyjaźni i seksowi. W seksualność społeczeństw starożytnych wprowadza nas Mateusz Żmudziński. O erotycznych atrybutach kultur prekolumbijskich Ameryki Łacińskiej pisze Karolina Krajewska. O niuansach miłości, erotyzmie i ich atrybutach w średniowiecznej i nowożytnej Polsce oraz Europie piszą Magdalena Matczak, Urszula Sieńkowska i Magdalena Konczewska. Teksty archeologiczne, będące – z jednym wyjątkiem – dziełem pań, są uzupełnione artykułami dotyczącymi miłości, a napisanymi przez biologów Krzysztofa Borysławskiego i Piotra Chmielewskiego oraz Katarzynę Ceklarz – etnologa i socjologa w jednej osobie.
Poza tematem głównym zabierzemy Was na intelektualną wycieczkę do Xanten w zachodnich Niemczech, gdzie w miejscu ruin rzymskiego miasta Colonia Ulpia Traiana funkcjonuje niezwykle ciekawe muzeum i park archeologiczny. Odwiedzimy też Sudan i Egipt. Archeologiczne podróże zakończymy na środkowym Pomorzu. W numerze zawarliśmy również teksty o obliczach i rozterkach naukowych archeologii. Szczególnie zajmujący, choć nieco trudny w pierwszym odbiorze, jest artykuł opisujący projekt bazy danych Seshat. A na koniec numeru nowy dział – archeokuchnia! Cóż, idąc za współczesnymi trendami kultury postanowiliśmy wprowadzić kącik kulinarny…
Wracając do chwalenia się dokonaniami zeszłego roku, możemy wymienić kolejne osiągnięcia: pod patronatem AŻ i przy współuczestnictwie redakcji odbyło się kilka konferencji naukowych, czynnie braliśmy też udział w archeologicznych badaniach terenowych, z których relacje zdawaliśmy w Internecie. Wszystko to spowodowało, że niepostrzeżenie wokół gazety powstała nowa społeczność: członków redakcji, autorów tekstów, czytelników i szerokiego grona miłośników archeologii. Aby mieć możliwość poznać się bliżej, już teraz mam wielką przyjemność zaprosić Was na I Spotkanie Miłośników „Archeologii Żywej” (SMAŻ). Odbędzie się ono na Zamku Grodno w Zagórzu Śląskim. W tym roku przypadnie na pierwszy weekend wakacji. Będzie więc okazja, by razem obchodzić Święto Kupały. Więcej na jego temat na tej stronie. Wkrótce podamy więcej szczegółów w tym, m.in. sposoby rejestracji.
NA ZAKOŃCZENIE
W tym momencie naszą gazetę można kupić zarówno w wersji papierowej, jak i cyfrowej. Działamy tutaj, na stronie głównie oraz na naszych profilach społecznościowych. Czytelnicy obserwują nas na Facebooku, Twitterze i Instagramie, a nasze wpisy nie raz trafiły na Wykop.pl. Nic tylko działać na dalej!
Życzymy miłej lektury!

Paweł Konczewski
Doktor habilitowany, profesor Uniwersytety Przyrodniczego we Wrocławiu. Archeolog, nauczyciel akademicki, redaktor naukowy „Archeologii Żywej”. Na co dzień pracuje w Zakładzie Antropologii Instytutu Biologii Środowiskowej UPWr. Jego zainteresowania naukowe oscylują wokół archeologii historycznej oraz wykorzystania archeologii w naukach przyrodniczych i kryminalistyce. Miłośnik niespiesznych podróży.

Magdalena Dulęba
Architekt, absolwentka Politechniki Warszawskiej, obecnie sekretarz redakcji Archeologii Żywej. Chętnie zajmuje się również grafiką. Interesuje się historią sztuki, uwielbia wycieczki po Polsce i nie tylko.

Radosław Biel
Archeolog, doktor nauk inżynieryjno-technicznych, popularyzator. Pierwsza osoba, z którą powinno się kontaktować w sprawie patronatów i ewentualnej współpracy z „Archeologią Żywą”. Post-doc w Katedrze Antropologii Instytutu Biologii Środowiskowej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół kultury materialnej późnego średniowiecza i wykorzystania nowoczesnych technologii w archeologii. Pasjonat multimediów i gier komputerowych. Prowadzący cyklu cotygodniowych popularnonaukowych webinarów pt. „Kontekst”