Lucy, jedna z najbardziej znanych przedstawicielek australopiteków, doczekała się sugestywnej rekonstrukcji, którą można podziwiać w Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Model tej niezwykłej przedstawicielki gatunku Australopithecus afarensis, jest nie tylko dowodem ogromnych umiejętności autorów, ale także kluczowym elementem w popularyzacji nauki o początkach ludzkiej ewolucji.
Kim była Lucy?
Lucy, która żyła około 3,2 miliona lat temu na terenie dzisiejszej Etiopii, została odkryta w 1974 roku przez amerykańskiego paleoantropologa Donalda Johansona. Jej szczątki, zachowane w 40%, stanowią jeden z najlepiej udokumentowanych przykładów wczesnego hominida. Odkrycie Lucy dostarczyło bezcennych informacji o ewolucji dwunożności, anatomii i stylu życia naszych odległych przodków. Zmierzyła zaledwie 1,1 metra wzrostu i ważyła około 27 kilogramów. Mimo niewielkich rozmiarów, budowa jej szkieletu wskazuje na zdolność do poruszania się w pozycji pionowej, a także na cechy przystosowane do nadrzewnego trybu życia.
Rekonstrukcja – sztuka na styku nauki i technologii
Praca nad rekonstrukcją Lucy była wymagającym i żmudnym procesem, który wymagał setek godzin pracy. Model został wykonany przez Ewę Stawiarską, doświadczoną artystkę specjalizującą się w tworzeniu realistycznych figur rekonstrukcyjnych oraz Piotra Menduckiego z firmy kamyk.pl. Pierwszym etapem było szczegółowe poznanie budowy szkieletu gatunku Australopithecus afarensis. Na tej podstawie powstała stalowa konstrukcja, która nadaje modelowi odpowiednią postawę.
Następnie z modeliny i plasteliny odwzorowano muskulaturę oraz skórę, uwzględniając najdrobniejsze detale, takie jak zmarszczki czy zagięcia skóry. Opierano się przy tym m.in. na wynikach badań naukowców z Uniwersytetu w Cambridge z 2023 roku. Komputerowe symulacje wykazały na przykład, że masa ud australopiteka była dwukrotnie większa niż u współczesnego człowieka.
Po stworzeniu silikonowej formy odlano finalny model z wielu warstw silikonu, imitującego skórę z realistycznym zróżnicowaniem barwników. Każdy etap prac konsultowany był z zespołem antropologów z Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ, w tym z dr Małgorzatą Kołodziej, dr Anną Pankowską i dr. Kamilem Mrożkiem. Całość uzupełniono realistycznym owłosieniem, aplikowanym włos po włosie za pomocą specjalistycznych narzędzi.
Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ – miejsce odkryć
Rekonstrukcja Lucy wzbogaca istniejącą już ekspozycję w Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ, w której znajdują się również modele neandertalczyka (Homo neanderthalensis) i człowieka wyprostowanego (Homo erectus). Ekspozycja oferuje także odwiedzającym możliwość zapoznania się z drzewem rodowym człowieka współczesnego, na którym znajdują się repliki czaszek hominidów.
Centrum, znajdujące się przy ul. Gronostajowej 5 w Krakowie, jest otwarte dla zwiedzających, którzy chcą zgłębić wiedzę o początkach ludzkości i ewolucji naszych przodków.
Dlaczego warto odwiedzić?
Rekonstrukcja Lucy to nie tylko dzieło sztuki, ale również fascynujące narzędzie edukacyjne, które przybliża nam przeszłość. Dzięki zaangażowaniu naukowców i artystów, historia ewolucji człowieka staje się bardziej namacalna i zrozumiała. Warto zobaczyć tę unikalną rekonstrukcję na własne oczy i dowiedzieć się więcej o naszym miejscu w drzewie życia.
Nie przegap okazji, by zobaczyć Lucy w Krakowie – jedną z najbardziej sugestywnych rekonstrukcji przodków człowieka na świecie.
Źródło: Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ
Archeolog, doktor nauk inżynieryjno-technicznych, popularyzator. Pierwsza osoba, z którą powinno się kontaktować w sprawie patronatów i ewentualnej współpracy z „Archeologią Żywą”. Post-doc w Katedrze Antropologii Instytutu Biologii Środowiskowej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół kultury materialnej późnego średniowiecza i wykorzystania nowoczesnych technologii w archeologii. Pasjonat multimediów i gier komputerowych. Prowadzący cyklu cotygodniowych popularnonaukowych webinarów pt. „Kontekst”
