KULTURA MATERIALNA to wszystkie namacalne rzeczy, środki i umiejętności techniczne wybranego społeczeństwa w danym okresie historycznym. Kultura materialna społeczeństw istniejących w przeszłości jest podstawowym obiektem tradycyjnych badań archeologicznych, jednak od lat 60. XX wieku schodzi ona stopniowo na dalszy plan.
Co to jest kultura materialna?
Kultura materialna to zarówno przedmioty sztuki jak i przedmioty użytkowe, narzędzia oraz przedmioty życia codziennego. Do kultury materialnej zalicza się również sposoby wytwarzania przedmiotów np. technologia produkcji stali, ceramiki, sposoby uprawy roślin i hodowli zwierząt itp.
Kultura materialna a duchowa
Uzupełnieniem kultury materialnej jest kultura duchowa, zwana również kulturą niematerialną. Elementami kultury duchowej są m.in. wartości, wiedza, religia, przekonania, zwyczaje, a także prawo.
Artykuły opublikowane na stronie czasopisma Archeologia Żywa związane z badaniami kultury materialnej
Traseologię, większość osób będzie kojarzyła zapewne z kryminalistyką. Amatorzy pióra Katarzyny Bondy, Wojciecha Chmielarza i Remigiusza Mroza znają ją doskonale. Wiedzą, że fachowcy tego działu kryminalistyki zajmują się badaniem śladów przemieszczania się po różnych powierzchniach ludzi, pojazdów, zwierząt i innych przedmiotów, takich jak na … Czytaj więcej…
Atrakcyjne renesansowe kafle piecowe o jakości i stylistyce wykonania dorównującej tej z zamku królewskiego na Wawelu w Krakowie odkryli naukowcy w czasie badań pozostałości po warowni w Żelechowie (woj. mazowieckie). Badania przeprowadzili w sierpniu archeolodzy i historycy z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN oraz … Czytaj więcej…
„Wojna, wojna nigdy się nie zmienia…” W najnowszym numerze „Archeologii Żywej” opisujemy m.in. najstarsze konflikty i wojowników, o których zapomniała historia, wrocławski spór o piwo, wciąż widoczne ślady po II wojnie światowej i średniowieczne skarby z Trójcy k. Zawichostu. Gdzie kupić numer? Archeologia Żywa … Czytaj więcej…
Trwają badania naczyń ceramicznych i ich fragmentów, pozyskanych w trakcie ponad stu lat badań archeologicznych w południowo-wschodnich Bałkanach. Archeolog z UAM w Poznaniu chce dzięki temu poznać kontakty kulturowe, do jakich dochodziło na tych terenach trzy tysiące lat temu. „Południowo-wschodnie Bałkany to teren często … Czytaj więcej…
Warunki życia w późnym średniowieczu i czasach nowożytnych na Głównym Mieście w Gdańsku są możliwe do odtworzenia dzięki badaniom kultury materialnej. Dlatego archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego opracują i udostępnią wyniki badań archeologiczno-architektonicznych przeprowadzonych przy ulicy Powroźniczej. Dotychczas jest to jeden z większych obszarów rozpoznanych wykopaliskowo, … Czytaj więcej…
Unikatową złotą misę sprzed ponad 3 tys., zdobioną motywem słońca, odkryli archeolodzy na terenie pradziejowej osady w miejscowości Ebreichsdorf (Austria). Nieopodal znaleziono setki przedmiotów wykonanych z brązu. Było to miejsce kultu – komentuje dla PAP kierownik wykopalisk, polski archeolog dr Michał Sip. Wykopaliska w … Czytaj więcej…
„Lulki do kurzenia tytuniu zagraniczne białe, i z cybuchem gliniane, robią się z białey subtelney gliny, ktora w ogniu bardzo tylko subtelną niby skoreczką się powleka (…)” tymi słowy ksiądz Krzysztof Kluk w 1781 roku scharakteryzował surowiec, z którego wytwarzane były jednorodne fajki gliniane, … Czytaj więcej…
Pierwsze dowody na to, że Grecy myli ręce pochodzą z 2 poł. II tysiąclecia p.n.e. – ustalili badacze z Polski i Kanady. Mykeńczycy, czyli ówcześni mieszkańcy Grecji lądowej, używali do tego celu szerokich mis, co było początkowo związane z rytuałami religijnymi. W innych zaawanasowanych … Czytaj więcej…
Jednym z najbardziej utrwalonych mitów o średniowieczu jest brak higieny. Choć coraz częściej badacze zwracają uwagę na fakt, że okres brudu w Europie tak naprawdę rozpoczął się dopiero po tragicznej epidemii zwanej czarną śmiercią. Polskę dotknęła ona w znacznie mniejszym stopniu aniżeli zachód Europy, … Czytaj więcej…
Wyroby z metali szlachetnych i stopów, wykonywane 2 tys. lat temu na terenie dzisiejszej Polski przez Gotów – skandynawską społeczność przybyłą na obszar Pomorza – były świetnej jakości i nie odbiegały od podobnych wytworów z terenów Cesarstwa Rzymskiego – wynika z analiz ekspertki z … Czytaj więcej…
