Sekrety epoki żelaza pochowane z bogatą kobietą

Odkrycie sprzed ok. 2600 lat temu zaskakująco dowodzi bliskich kontaktów wczesnych miast Europy Centralnej z kręgiem kultur śródziemnomorskich. Prace rozpoczęte w 2005 w końcu doczekały się publikacji¹⁾KRAUSSE D., EBINGER-RIST N., MILION S., BILLAMBOZ A., WAHL J., STEPHAN E. 2017. The ‘Keltenblock’ project: discovery and excavation of a rich … Więcej.

Datowany na 538 r. p.n.e., grób skrywający sekrety epoki żelaza może być pomocny w określeniu kiedy zaczęły powstawać pierwsze miasta na północ od Alp. Odnajdywane bogactwo przeróżnej biżuterii, dóbr luksusowych, a nawet fragment rzadkiego końskiego pancerza jasno wskazują na jeden fakt. Już we wczesnych ośrodkach Celtów, na północ od Alp, mieszkali i tworzyli rzemieślnicy, którzy swego fachu nauczyli się na południe od Alp

Wcześniejsze badania ustaliły, że ludność posługująca się językiem celtyckim zasiedliła tereny Europy nie wcześniej niż 3300 lat temu. Celtyckie żelazo pojawiło się w Europie Środkowej ok. 2700 lat temu – rozpoczynając tym samym Epokę Żelaza w tym regionie. Znamy ich pod pojęciem społeczności kultury halsztackiej.

Sekrety epoki żelaza

Sam Heuneburg jest znanym grodem datowanym na przełom okresu halsztackiego i lateńskiego, leżącym obecnie w Badenii-Wirtembergii. Grób wraz z mniejszym towarzyszącym mu pochówkiem

nie tylko ukazuje wyraźnie dalekosiężne kontakty ówczesnej społeczności, ale również szacunek dla kobiet i dzieci. Główny pochówek jest jednym z najstarszych przypadków tak bogatego kobiecego pochówku. Sufrażystki byłyby dumne.

Podczas badań powierzchniowych kurhanów w 2005 roku, zespół badawczy dr Krausse zauważył leżący na ziemi fragment pozłacanej fibuli. Z powodu zagrożenia działaniami rolniczymi, po przygotowaniach w 2010 roku, z pomocą dźwigów podniesiono całą komorę grobową wraz z ziemią, w której się ona znajdowała. Blok ziemi ważący 80 ton był następnie badany w placówce naukowej.

Komora zbudowana była z desek z dębu i jodły. To właśnie badania dendrochronologiczne pozwoliły na dokładne określenie daty budowy grobu – 538 r. p.n.e. Wewnątrz komnaty odkryto osobnika płci żeńskiej w wieku 30-40 lat. Jej głowa nie znajdowała się jednak w miejscu gdzie powinna. Żuchwa oraz czaszka zostały odnalezione w dwóch innych miejscach w grobie. Oprócz złotych, brązowych i bursztynowych przedmiotów odnaleziono dwie pary kłów dzika tworzące intrygujące przedmioty. Widoczne na zdjęciu obok.

Oprócz wspomnianej, w rogu komnaty odnaleziono szkielet drugiej kobiety. On z kolei wyposażony był jedynie we fragmenty brązowej biżuterii. Badacze nie wiedzą jednak czy obie panie zostały pochowane w tym samym czasie.

Pierwszy halsztacki naczółek

Jednak co najciekawsze, w pobliżu szkieletu znajdującego się w rogu komnaty odnaleziono brązowy przedmiot interpretowany jako naczółek. Fragment końskiej zbroi, który miał za zadanie chronić twarz wierzchowca. Na wewnętrznej stronie znaleziska odnaleziono śladowe ilości końskiej sierści, z kolei na jednym z końców fragment wędzidła.

Jest to pierwszy naczółek odnaleziony na stanowisku kultury halsztackiej. Naukowcy zwracają uwagę na rażące podobieństwo do tego typu przedmiotów odnalezionych w kulturach Śródziemnomorskich. Wszystkie odnalezione przedmioty są wyraźnym dowodem na istnienie w tamtych czasach kontaktów przynajmniej handlowych pomiędzy omawianymi terenami.

Co ciekawe, nie wszystko jest jednak oczywiste. Niektórzy z badaczy zastanawiają się czy ktoś nie ubiegł naukowców. Ten grób jest zagadką, z kolei kultura halsztacka wciąż pozostaje enigmatyczna.

Pochówki tego typu często posiadały wozy i metalowe naczynie, jednak w tym przestronnym grobie ich brakuje. Możliwe, że jak w przypadku innych grobów z tego czasu, został on obrabowany lub część przedmiotów została usunięta w celach nam niewiadomych. Na to, odpowiedzi chyba nie uda się nam już poznać.

Źródło: KRAUSSE D., EBINGER-RIST N., MILION S., BILLAMBOZ A., WAHL J., STEPHAN E. 2017