Niedawno peruwiańsko-polski zespół badaczy dokonał znaczącego odkrycia na niewyrabowanym cmentarzysku Cerro Colorado, położonym w zachodnim Peru. Cmentarzysko, pochodzące sprzed ponad pół tysiąca lat, kryje w sobie kilkanaście niezwykłych pochówków, wzbogacając naszą wiedzę na temat dawnych praktyk funeralnych.
Podczas wykopalisk, które rozpoczęły się w 2022 roku dzięki wsparciu Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, archeologom udało się odkryć nienaruszone przez rabusiów groby. Badania na stanowisku prowadzi bioarcheolog Łukasz Majchrzak z Krakowa oraz peruwiański archeolog Plinio Guillen Alarcón.
Archeolodzy natrafili na kilkanaście dobrze zachowanych pochówków, w których zmarłych owijano w bogato zdobione tkaniny, tworząc tzw. toboły grzebalne. Tkaniny te, pełne stylizowanych motywów zwierzęcych i roślinnych oraz symboli andyjskiej kosmologii, świadczą o głęboko zakorzenionych wierzeniach i złożonym obrządku pogrzebowym. Zmarłych pochowano w unikalny sposób – zawijając ich ciała w tkaniny, z twarzami skierowanymi w głąb doliny Pativilca, głównej doliny rejonu Barranca.
Oprócz tradycyjnych metod pochówku, naukowcy odkryli dowody na stosowanie technik mumifikacji. W jednym z grobów znaleziono zmumifikowane ciało młodej dziewczyny, pokryte balsamem z żywic i suszone na słońcu, co świadczy o zaawansowanych praktykach funeralnych stosowanych przez dawne kultury w tej części Ameryki Południowej.
Dr Justyna Marchewka-Długońska z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie prowadzi szczegółowe analizy antropologiczne, które mają na celu ustalenie wieku, płci oraz stanu zdrowia zmarłych. Wykorzystanie tomografii komputerowej pozwala na uzyskanie cennych informacji, bez konieczności zakłócania struktury tobołów grzebalnych.
Cerro Colorado, jako miejsce o znaczeniu religijnym, prawdopodobnie służyło jako nekropolia dla osób o szczególnym statusie w społeczności. Przy zmarłych często pozostawiano jedno naczynie, a w jednym przypadku znaleziono butlę ceramiczną zdobioną wzorem, datowaną wstępnie na lata 1000–1100 n.e.
Choć tożsamość pochowanych w Cerro Colorado pozostaje zagadką, archeolodzy spekulują, że miejsce to mogło być lokalnym centrum religijnym. Pochówek w tej lokalizacji mógł stanowić zaszczyt dla wybranych mieszkańców regionu Barranca.
Odkrycia te rzucają nowe światło na zrozumienie kultury i tradycji prekolumbijskich społeczności Peru, podkreślając znaczenie Cerro Colorado jako ważnego ośrodka kulturowego i religijnego. Dalsze badania mają na celu nie tylko odkrycie kolejnych tajemnic tego fascynującego miejsca, ale także ochronę i konserwację tego niezwykłego dziedzictwa archeologicznego.
W obliczu zmian klimatycznych i zagrożenia lawinami błotnymi, konieczne są bowiem prace konserwacyjne i badania fotogrametryczne, by chronić to niezwykłe dziedzictwo archeologiczne. Te również prowadzone są w ramach prac przez zespół badaczy z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Akademii Górniczo-Hutnicze w Krakowie, a ich działaniami kieruje dr Justyna Marchewka-Długońska z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Źródło informacji: National Geographic, nauka.uj.edu.pl
Archeolog, doktor nauk inżynieryjno-technicznych, popularyzator. Pierwsza osoba, z którą powinno się kontaktować w sprawie patronatów i ewentualnej współpracy z „Archeologią Żywą”. Post-doc w Katedrze Antropologii Instytutu Biologii Środowiskowej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół kultury materialnej późnego średniowiecza i wykorzystania nowoczesnych technologii w archeologii. Pasjonat multimediów i gier komputerowych. Prowadzący cyklu cotygodniowych popularnonaukowych webinarów pt. „Kontekst”
