, ,

10 najważniejszych odkryć polskiej archeologii 2022. Archeologiczne Sensacje 2022

|


Słowa kluczowe: ,

Archeologiczne Sensacje to wszystko co najstarsze, największe i najważniejsze. Każdy rok przynosi nam niesamowite odkrycia, również w dziedzinie archeologii. Od paru lat zajmujemy się dorocznym podsumowaniem i takie też przygotowaliśmy dla roku 2022!

Tym razem nasze głosowanie współorganizowane było wraz z miesięcznikiem „Odkrywca”, Arturem Troncikiem z kanału YouTube Underground Passion oraz Anną Jankowiak znaną jako Wiedźma od wiedzy. Ich opinie na temat finalistów mieliście okazję posłuchać w trakcie transmitowanego na żywo, oficjalnego ogłoszenia wyników. Tekstowe podsumowanie znajdziecie pod miniaturą filmu.

Archeologiczne Sensacje 2022

NAJCENNIEJSZY SKARB 2022

Bory Tucholskie – zdobne końskie oporządzenie sprzed 3000 lat

Na nienaruszony skarb z epoki brązu członkowie Międzywojewódzkiego Stowarzyszenia Detektorystyczno-Eksploracyjnego UNIA natrafili w kwietniu 2022 roku. W skład depozytu wchodziło ponad 30 elementów końskiego oporządzenia. Jego odkrywca – Krzysztof Szulc, wykazał się ogromnym opanowaniem i po zobaczeniu w ziemi charakterystycznej dla przedmiotów z brązu zielonej patyny, nie kontynuował eksploracji, lecz powiadomił kierownika badań – Macieja Malewicza. Wspólnie z pozostałym osobami zabezpieczyli oni miejsce odkrycia, a następnie poinformowali Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku.

Wzorcowy sposób postępowania pozwolił na podjęcie skarbu wspólnie z pracownikiem WUOZ-u, zgodnie z metodyką badań archeologicznych. Niestety, tym razem założony wokół depozytu niewielki sondaż nie dostarczył jednak dodatkowych odkryć. Zabytki datowane na V okres epoki brązu tj. 900 – 700 p.n.e., przekazano do pobliskiego Muzeum Ziemi Kociewskiej w Starogardzie Gdańskim. Tam zostaną one poddane kompleksowej konserwacji, dalszej analizie i następnie zaprezentowane na wystawie stałej. Mamy nadzieję, że dorzucona zostanie informacja o odkrywcach i zdobytym właśnie tytule!

Pozostali nominowani:

Lubań – 1500 brakteatów z XIII-XV wieku. To jedno z najważniejszych znalezisk w ostatnich latach w okolicach Lubania! Dokonali go członkowie Stowarzyszenia Miłośników Górnych Łużyc, Sekcji Detektorystów-Lubań. Już jest w planach, we współpracy z Muzeum Regionalnym w Lubaniu, pozyskanie grantu umożliwiającego odpowiednią konserwację, opracowanie i przygotowanie wystawy muzealnej.

Podbeskidzie – skarby żelaznych grzywien sprzed 2600 lat. Skarby, które mogą najstarszymi żelaznymi przedmiotami w tym regionie, zostały odkryte w okolicy Kobiernic i Porąbki przez archeologów z Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej wraz z członkami Stowarzyszenia Eksploracyjno-Historycznego Szaniec 1863 z Dąbrowy Górniczej. Skarby. Oba skarby zaprezentowano na wystawie czasowej podsumowującej projekt.

Wielowieś – barokowy Neptun z wrocławskiego placu Nowy Targ odkryty po 100 latach. Jak moglibyśmy go nie uznać za cenny skarb? Był kiedyś jednym z symboli miasta, uwiecznianym na widokówkach. Wszyscy myśleli, że przepadł na zawsze i podzielił los zniszczonego w 1945 placu Nowy Targ. Po ponad stu latach nieobecności, barokowy Neptun wrócił do Wrocławia, a wszystko dzięki śledztwu historyka – dr Tomasza Sielickiego

Żary – skarb metalurga z epoki żelaza. Zabytki zostały odnalezione przypadkowo na nieużytku, który został rozjeżdżony przez samochody. W skład odkrytego depozytu wchodzą m.in. fragmenty szpil żelaznych i brązowych, tordowanych naszyjników, elementy brązowej situli oraz żelazny nóż. Wszystkie przedmioty złożone były w naczyniu ceramicznym.

Łagiewniki – 2800 brakteatów z XIII wieku. Blisko 2800 monet było przechowywanych w zniszczonym glinianym garnku. Wstępne oględziny pozwalają określić chronologię znaleziska na 1. połowę XIII wieku. Wstępna identyfikacja mennic wskazuje na warsztaty Brandenburgii, Saksonii oraz Śląska. To jeden z największych skarbów brakteatów odkrytych na Śląsku.

Stanowisko Chodlik z lotu ptaka

NAJSKUTECZNIEJ POPULARYZOWANE BADANIA 2022

Archeologia i starożytności Chodlika

W Chodliku położone są relikty jednego z najstarszych i największych wczesnośredniowiecznych grodzisk w Polsce, a w jego okolicy ślady osad ciągną się na przestrzeni przeszło 30 ha. Badacze z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w minionym roku również nie próżnowali. Przyzwyczaili nas do regularnych relacji z badań i opisów odkrywanych zabytków, a wciąż poszerzają swoje działania o kolejne stanowiska, m.in. walcząc o stworzenie w tym miejscu Archeologicznego Rezerwatu Muzealnego. Trudno nam tylko zrozumieć jak jest możliwe, że każde przez nich publikowane zdjęcie jest zawsze niesamowite – niezależnie czy jest to wykop, zabytek czy zdjęcie z drona.

Warto jeszcze dorzucić, że prócz tego co widzicie w Internecie, kierownik całego zamieszania – dr Łukasz Miechowicz, prezentuje wyniki badań swojego zespołu w trakcie prelekcji na naukowych konferencjach. Mieliśmy okazję w jednej uczestniczyć osobiście i byliśmy pod wielkim wrażeniem, więc jeśli tylko odkryjecie, że macie szansę go posłuchać to skorzystajcie. Nie pożałujecie.

Pozostali nominowani:

Wczesnośredniowieczny Zawichost-Trójca. Pierwsze prace archeologiczne na terenie Trójcy przeprowadzono w 2020 roku. Rok później odkryto spektakularny skarb z XII w. Nikt jednak nie osiadł na laurach a badania są dalej prowadzone przez Instytut Archeologii UMCS w Lublinie wspólnie z Nadwiślańską Grupą Poszukiwawczą Stowarzyszenia „Szansa” z Annopola i firmą archeologiczną „Trzy Epoki”. Wszystko zaś relacjonowane za pomocą ich mediów społecznościowych, a także w ramach publicznych prelekcji i publikowanych artykułów.

Pasym. Miejsce, które rodziło władzę. Grodzisko z początków wczesnego średniowiecza w Pasymiu na Pojezierzu Mazurskim badane jest przez zespół z Uniwersytetu Warszawskiego. Aktywna popularyzacja wyników badań to jednak nie tylko ich profil na Facebooku, na którym podziwiać można przepiękne zabytki ze szczegółowymi opisami. W ramach badań powstają dwie publikacje książkowe: pierwsza – typowo naukowa, a druga – popularnonaukowa.

Cmentarzysko w Pniu. Cmentarzysko wczesnośredniowieczne i nowożytne w Pniu badane przez naukowców z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu badane jest już od dłuższego czasu. W 2020 roku opublikowali oni chociażby monografię stanowiska. Jednak w minionym roku znowu usłyszeliśmy o tym miejscu za sprawą unikatowego XVIII-wiecznego pochówku kobiety z sierpem na szyi i trójkątną kłódką na palcu lewej stopy. W planach są również dalsze działania związane z pochówkiem.

Cmentarze z I wojny światowej w gm. Komańcza. Celem badań zespołu z Uniwersytetu Jagiellońskiego było ustalenie, czy na pobojowiskach z czasów I wojny światowej znajdują się pochówki poległych żołnierzy. W tym samym czasie starano się ustalić lokalizację cerkwiska wraz z pobliskim cmentarzem. W ramach badań nakręcono cykl krótkich reportaży wideo, rozpoczęto prace nad wystawą czasową, współpracowano z gminą i lokalnymi instytucjami.

Nauka dla społeczeństwa, społeczeństwo dla nauki w miejscu pamięci narodowej w Łambinowicach. To projekt rozpoczęty w tym roku, a już działa na pełnych obrotach. Zespół naukowców z Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych oraz innych instytucji bada krajobrazy dawnych obozów jenieckich, przesiedleńczych oraz pracy przymusowej z różnych okresów dziejowych w Łambinowicach (dawne Lamsdorf). Wszystkie działania opisują na profilu Facebook CMJW (reportaże, archiwalia, zabytki), ale też formie wywiadów (np. w Tygodniku Powszechnym).

Uczestnicy badań wykopaliskowych w Trójcy w październiku 2021 r. (fot. T. Mazur)

NAJLEPSZA WSPÓŁPRACA ŚRODOWISK 2022

Zawichost-Trójca

Nic nie przynosi tak dobrych owoców jak współpraca, a zespół badawczy działający w Trójcy koło Zawichostu jest tego najlepszym przykładem. Wszystko co do tej pory już udało im się odkryć znacząco wpływa na rozumienie roli tego miejsca w państwie pierwszych Piastów. I choć Nadwiślańska Grupa Poszukiwawcza Stowarzyszenia „Szansa” z Annopola wciąż nie trafiła na bezpośrednie ślady interesującej ich bitwy z XIII w., to jak sami zapewniają – to współpraca z Instytutem Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i firmą archeologiczną „Trzy Epoki” jest zdecydowanie owocna.

O wynikach badań, tym jak świetnie układa się im współpraca i obopólnych jej korzyściach opowiadali zresztą w trakcie jednego z webinarów dr hab. Marek Florek z IA UMCS oraz Wojciech Rudziejewski-Rudziewicz – prezes NGP Stowarzyszenia „Szansa” z Annopola. Zapis spotkania znajdziecie na kanale YouTube Archeologii Żywej.

Pozostali nominowani:

Grunwald. Badania pól bitwy pod Grunwaldem to już tradycja, a ogólnopolski zlot detektorystów wszedł na stałe do kalendarza imprez tego typu. Nie ma się co dziwić zatem, że i w minionym roku poszukiwacze (również z zagranicy) i naukowcy stawili się na wezwanie Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku. I choć w momencie zlotu nowa siedziba jeszcze nie była otwarta, to efekty ich wieloletnich działań, w tym setki odkrywanych militariów związanych z bitwą każdy już może podziwiać w Muzeum.

Operacja Poniec 2022. Pięcioletnia współpraca Grupy Badań Historycznych „Regiment”, gminy Poniec i WKZ Leszno ma na celu zbadanie pola bitwy pod Poniecem z 1704 roku. Publikacje książkowe i artykułów historyka Damiana Płowego opisują nie tylko historię bitwę, ale i wyniki poszukiwań. I choć większość z nominowanych również pochwalić się może organizacją ogólnopolskiego zlotu detektorystów, to miejską paradę detektorystów urządzają tylko oni! Kilkuset pasjonatów historii wojskowości i nie tylko zjechało do Ponieca, aby zaprezentować swoje stroje, pojazdy i historyczne artefakty, w tym także w epok o wiele wcześniejszych niż II wojna światowa.

Projekt Operacja Manyłowa w Bieszczadach Zachodnich. Badania archeologiczne, poszukiwania, ochrona odrestaurowanych w poprzednich latach cmentarzy, pochówki kolejnych odkrywanych żołnierzy, organizacja konferencji i wystawy czasowej. Gdybyśmy mieli opisać wszystko szczegółowo, mogłoby zabraknąć miejsca dla działań realizowanych przez Stowarzyszenie Historyczno-Eksploracyjne „Galicja”, archeologów z Fundacji Badań nad Dziedzictwem Kulturowym, Nadleśnictwo Baligród, Urząd Gminy w Baligrodzie oraz GOK w Baligrodzie.

Tuchola – poszukiwania na terenie obozu z lat 1914-1923. Stowarzyszenie Eksploracyjne „Ostroga” w minionym roku zakończyło 3-letni projekt poszukiwań na terenach obozu w Tucholi publikacją na stronie Urzędu Miejskiego w Tucholi sprawozdania prezentującego wyniki dotychczasowych działań. Nie byli oni w poszukiwaniach osamotnienie, bo do wspólnych akcji zapraszali inne stowarzyszenia. Zorganizowali również wystawę w ramach Dni Borów Tucholskich, po czym zabytki przekazali tymczasowo do izby pamięci Nadleśnictwa Tuchola. Docelowo zabytki mają trafić do placówki muzealnej w Bydgoszczy.

Poszukiwania bitwy pod Płowcami. Po miesiącach żmudnych poszukiwań na polu w Płowcach odnaleziono pierwszy zabytek, który może pochodzić z bitwy pod Płowcami. Czy uda się odkryć dzięki niemu dokładną lokalizację, to pokaże nam czas. W zeszłorocznym zlocie organizowanym przez Stowarzyszenie Poszukiwawczo Historyczne Łokietek roku uczestniczyło nie tylko prawie 200 detektorystów ze stowarzyszeń z całego kraju, ale również historycy, archeolodzy i rekonstruktorzy. Filmową relację zaś każdy mógł obejrzeć w jednym z odcinków programu „Poszukiwacze Historii”.

Rondele - wielka zagadka sprzed 7000

NAJWAŻNIEJSZA PREMIERA 2022

Premiera filmu „Rondele – wielka zagadka sprzed 7000 lat”

Film reżyserii Krzysztofa Paluszyńskiego to fabularyzowany dokument, prowadzący widza po ziemiach naszego kraju i Europy sprzed 7 tys. lat. Punktem wyjścia do filmu są do nie dawna jeszcze stosunkowo słabo rozpoznane i zbadane neolityczne rondele, które są najstarszymi przykładami monumentalnej architektury w Europie. Dzięki plenerom, scenografii, rekonstruktorom, animacjom 3D i precyzyjnie zaplanowanym kadrom, jesteśmy w stanie odwiedzić świat, który już dawno przestał istnieć.

W każdej kategorii konkurencja jest zacięta, ale w krótkiej historii Archeologicznych Sensacji to pierwszy raz gdy pośród nominowanych były, aż dwa pełnometrażowe filmy dokumentalne rodzimej produkcji poświęcone archeologicznym odkryciom i badaniom! A do tego jeszcze pozostali nominowani, którzy również zgromadzili Wasze liczne głosy. Na ten moment jednak najbardziej zadowolonym jest z pewnością twórca filmu o rondelach i wszystkie zaangażowane w jego powstanie osoby. I choć jest to dopiero jego drugi film na temat pradziejów ziem dzisiejszej Polski, to jednocześnie jest to drugie zwycięstwo w naszym plebiscycie. Pierwsza produkcja, wyróżniona przez nas podobnym tytułem w 2018 roku, poświęcona była trochę młodszym tzw. grobowcom kujawskim. Najwspanialsze w tym wszystkim jest to, że już wiemy o kolejnych planowanych produkcjach, więc pozostaje tylko trzymać kciuki za większy budżet.

Pozostali nominowani:

Premiera programu AZP+. Założenia programu AZP+ były realizowane, jako projekt w ramach Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki Nad Zabytkami na lata 2019-2022 przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. W ramach zadania, najwybitniejsi specjaliści, eksperci i naukowcy pomogli stworzyć założenia programu, który ma szanse otworzyć nowy rozdział w polskiej archeologii. Pierwszym z zapowiedzianych kroków jest zbieranie i udostępnianie wyników badań nieinwazyjnych dla wszystkich stanowisk archeologicznych. W tym przypadku to nominacja z kredytem zaufania.

Otwarcie nowego Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stęborku. Jest jak prawdziwa, także multimedialna, podróż w czasie. Wprost między walczących rycerzy. Nowa siedziba Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku to aż 3,5 tys. metrów powierzchni wystawowej. Jest tu sala konferencyjna, strefa obsługi turystów, przestrzeń biurowa. Jest także całoroczna sala, w której członkowie bractw rycerskich będą mogli ze sobą walczyć — także na oczach widzów. No i w końcu jest dosyć miejsca na prezentację wszystkich przedmiotów odkrywanych podczas corocznych poszukiwań.

Otwarcie rekonstrukcji grodziska w Tumie pod Łęczycą. Jedna z kolebek państwowości polskiej, która niegdyś w XII wieku na krótko pełniła rolę stolicy naszego kraju, doczekała się częściowej rekonstrukcji. Liderem projektu był powiat, jednak największy udział miał w nim Urząd Marszałkowski w Łodzi oraz Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi. Na ten moment wzbudza przeróżne głosy – od krytycznych po okrzyki zachwytu. Niekwestionowanym faktem jest jednak, że rekonstrukcja powstała i wzbudza zainteresowanie odwiedzających!

Premiera skarbu bydgoskiego. Skarb złotych monet z XVII w. odkryto w trakcie badań archeologicznych w 2018 roku w bydgoskiej katedrze. Świeżo po odkryciu można go było podziwiać przez jakiś czas na specjalnej wystawie w Europejskim Centrum Pieniądze, po czym zabytki trafiły do konserwacji i rozpoczęto badania. 5 lat po odkryciu, skarb został wraz z wynikami badań ponownie zaprezentowany publicznie w Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, gdzie już pozostanie na stałej wystawie.

Premiera filmu „Od Popiela do Piasta”. Autorzy filmu reżyserii Zdzisława Cozaca postarają się odpowiedzieć na szereg pytań związanych z początkami Polski? Co mówią nam legendy, a co źródła historyczne na temat Mieszka I? Co faktycznie działo się w czasach, gdy czczono u nas słowiańskie bóstwa, gdzie i kiedy Piastowie mogli dojść do władzy? To kolejna część z cyklu „Tajemnic początków Polski”. Barwne inscenizacje z udziałem grup rekonstrukcyjnych i komputerowe wizualizacje pierwszych grodów przywołają nieznane pogańskie czasy poprzedzające chrzest Mieszka I.

NAJWAŻNIEJSZA WYSTAWA CZASOWA 2022

Wielka Lechia – wielka ściema

Ta wystawa w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie opowiada o teorii spiskowej i pseudonaukowych dywagacjach dotyczących tego, co rzekomo działo się na ziemiach polskich na długo przed Mieszkiem I. Ekspozycja pokazuje, czym jest to współczesne zjawisko kulturowe i społeczne, które jest efektem trwającego od lat 80. XX w. kryzysu edukacji historycznej, a także postępującego upadku autorytetów i zagubienia w zglobalizowanym świecie. Na całe szczęście stara się tę sytuację naprawić zespół z Gniezna.

Jeśli jeszcze nie widzieliście tej wystawy, to macie czas by nadrobić zaległości do 26 lutego 2023 roku. Fakt, że wystawa o Wielkiej Lechii idealnie komponowała się z drugą nominowaną wystawą MPPP w Gnieźnie, która była poświęcona temu co działo się na ziemiach dzisiejszej Polski w czasach plemiennych. Wspólnie oferowały one bowiem o wiele więcej niż tylko tłumaczenie błędów interpretacyjnych różnych osób, prezentując w zamian nasz aktualny stan wiedzy naukowej. Zawsze jednak pozostaje jeszcze zapoznanie się z informacjami dostępnymi na wystawie stałej lub uzyskanie odpowiedzi na pytania, które pojawią się w trakcie zwiedzania od przewodników.

Pozostali nominowani:

Miała strój bogaty, malowany w różne światy… Wystawa na Grodzisku w Sopocie, czyli w oddziale Muzeum Archeologicznego w Gdańsku poświęcona jest strojom i ozdobom kobiet z wczesnego średniowiecza w południowej części regionu Morza Bałtyckiego, gdzie przenikały się trzy tradycje: skandynawska, słowiańska i bałtyjska. To pierwsza taka wystawa gdzie prezentowane są wspólnie zabytki pochodzące z tych odmiennych kręgów kulturowych!

Przedpolska. Ziemie polskie w czasach plemiennych. Ta wystawa w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie to opowieść o tym, jak wedle aktualnego stanu wiedzy naukowej kształtowała się historia ziem polskich przed powstaniem państwa Piastów i chrztem Mieszka I. To ponad 300 eksponatów z pięciu regionów reprezentatywnych dla późniejszych dzielnic państwa piastowskiego: Wielkopolski, Małopolski, Śląska, Mazowsza i Pomorza, część pokazywana po raz pierwszy publicznie!

Mumia Tajemniczej Damy – studia i perspektywy. Nie słabną echa związane z odkryciem ogłoszonym rok temu przez zespół Warsaw Mummy Project – rzekomo pierwszej na świecie intencjonalnie wykonanej mumii kobiety w ciąży. I choć ma ono równie wielu zwolenników co przeciwników, to najnowsza wystawa w Muzeum Śląskim w Katowicach koncentruje się przede wszystkim na perspektywach podobnych badań nieinwazyjnych, a prócz tego zaprezentowało dwie rekonstrukcje wyglądu przyżyciowego Tajemniczej Damy.

Magia starożytnego Egiptu. W 200. rocznicę odczytania hieroglifów i 100. rocznicę odkrycia grobowca Tutanchamona Muzeum Narodowe w Lublinie postanowiło zaprezentować ponad 200 zabytków związanych ze światem starożytnego Egiptu! Od początków tworzenia się państwowości egipskiej po czasy, gdy Egipt stał się prowincją rzymską. Są niesamowite zabytki, jest klimat starożytnego grobowca, no i nie zabrakło prawdziwej mumii – w skrócie niezapomniane wrażenia zapewnione.

Sześć-ścian przeszłości. Skarbiec z ostrowa lednickiego. To pierwsza wystawa czasowa w nowym budynku Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Stanowi ona próbę odpowiedzi na pytania związane z genezą i postrzeganiem skarbu. Prezentowane artefakty pochodzą z archeologicznych badań wykopaliskowych prowadzonych na cmentarzyskach, osadach, grodzisku i w otulinie jeziora. Mając świadomość, że wystawa główna będzie rozbudowaną opowieścią, minimalistyczny sześcian stanowi odmienną propozycję skupiającą się na samych zabytkach.

Wystawa Chojnice 2022

NAJCIEKAWSZY PROJEKT ROZPOCZĘTY W 2022

Archeologia Zbrodni Pomorskiej 1939

Pojęcie „Zbrodni Pomorskiej 1939” roku obejmuje akty eksterminacji bezpośredniej dokonane na ludności polskiej przez Volksdeutscher Selbstschutz z pomocą Wehrmachtu i SS od września do grudnia 1939 roku. Jest to kolejny etap badań, które mają na celu nie tylko odkrycie wszystkich śladów tej zbrodni, ale równie ważne są jej konsekwencje we współczesności. Innymi słowy, przeszłość i współczesne znaczenie też są przedmiotem zainteresowania zespołu badawczego.

Podobnie jak w przypadku innych nominowanych projektów, również badania Chojnickiej Doliny Śmierci prowadzone przez dr Dawida Kobiałkę rozpoczęły się w 2022 roku. W przeciwieństwie do pozostałych jednak tutaj zespół praktycznie od samego początku był zwarty i gotowy do działania. Wsparcie w postaci zdolnego filmowca i fotografa – Daniela Frymarka, dodatkowo sprawiło zaś, że podejmowana działania oraz ich efekty za każdym razem prezentowane były na najwyższym poziomie.

Pozostali nominowani:

Edukacja o lokalnym dziedzictwie archeologicznym jako czynnik procesów rozwojowych wybranych gmin w Polsce. Projekt ma na celu zbadanie tego, jak edukacja o dziedzictwie archeologicznym jest prowadzona w polskich społecznościach lokalnych i czy potencjał tego dziedzictwa jest wykorzystywany w planach rozwojowych gmin. Badania wskazują, że dziedzictwo archeologiczne jest słabo zrozumiane przez Polaków i nie jest ważne dla rozwoju lokalnego. Jednak dziedzictwo archeologiczne jest bogate i zróżnicowane i może być ważnym elementem polityki lokalnego rozwoju społeczno-gospodarczego.

Chemiczne ślady aktywności człowieka w jaskiniach jurajskich. Założeniem projektu jest zbadanie możliwości i ograniczeń w zastosowaniu analiz wybranych biomarkerów lipidowych oraz wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w próbkach osadów ze stanowisk jaskiniowych do prześledzenia aktywności ludzkiej od środkowego paleolitu do czasów współczesnych. Nasza wiedza o obecności i aktywności ludzkiej w jaskiniach jest bowiem wciąż niepełna, a potencjał metod biochemicznych w archeologii niewyczerpany.

Ostatnie spojrzenie zmarłego na jezioro… Pełny tytuł projektu tłumaczy wszystko: „Ostatnie spojrzenie zmarłego na jezioro… – eschatologiczne wierzenia mieszkańców Pojezierza Mrągowskiego (od pierwszych wieków naszej ery do schyłku starożytności) i ich powiązania z środowiskiem naturalnym”. Zagadnienie to będzie opracowywane na podstawie trzech wybranych mikroregionów, w których zlokalizowane nekropole – w Samławkach, Miętkich i Kosewie, łączone z ludnością kultury bogaczewskiej i grupy olsztyńskiej.

Kobieca Północ: portret greckich kobiet W Epirze, Ilirii i Tesalii w okresie późnoklasycznym i hellenistycznym. Projekt ma na celu badanie roli i statusu kobiet w starożytnym Epirze, greckich koloniach iliryjskich i Tesalii w IV-I wieku p.n.e. Jest to coraz bardziej popularna dziedzina badań, dotycząca grupy dotychczas zmarginalizowanej zarówno przez dzisiejszych historyków i ówczesnych im ludzi. Projekt ten będzie opierał się przede wszystkim na źródłach epigraficznych, takich jak inskrypcje honoryfikacyjne, inskrypcje dotyczące wyzwolenia niewolników, inskrypcje opisujące interesy prowadzone przez kobiety, inskrypcje nagrobne i dedykacje.

Polskie królowe XV i XVI wieku jako żony i matki. Głównym celem projektu Polskie królowe XV i XVI wieku jako żony i matki jest wypełnienie widocznych braków w zakresie realizacji badań podstawowych na temat kobiet panujących w Rzeczypospolitej w okresie jej największego rozkwitu oraz podjęcie próby odnalezienia ich roli i wpływu na dzieje polityczne, rozwój społeczny i kulturalny tego obszaru. Elementem równie ważnym wpisującym się w nurt badań nad rodziną wieków dawnych, będzie próba uchwycenia sposobu w jaki funkcjonowała rodzina królewska w Rzeczypospolitej XV i XVI wieku.

NAJWAŻNIEJSZA KSIĄŻKA 2022

Grody, garnki i uczeni. O archeologicznych tajemnicach ziem polskich

Na ziemiach polskich nie ma spektakularnych piramid, ale nie brakuje tajemnic ukrytych w ziemi. Oto fascynujący przegląd najnowszych teorii i odkryć archeologicznych. Oparte na imponującym materiale źródłowym kompendium Agnieszki Krzemińskiej, archeolożki i popularyzatorki nauki, w brawurowy sposób wypełnia lukę w publikacjach na temat naszej historii. Pozycja obowiązkowa dla wszystkich dorosłych rozpoczynających przygodę z archeologią!

Arcytrudnym zadaniem jest zawarcie wszystkich informacji na temat dotychczasowych archeologicznych odkryć i badań ziem współczesnej Polski w jednej książce. Sprawa szczególnie się komplikuje gdy publikacja skierowana jest do osób jedynie pobieżnie interesujących się tematem. Nie sposób uniknąć specjalistycznych terminów jak nazw archeologicznych kultur, specjalistycznych analiz czy kategorii zabytków. Wielu badaczy unika również pisania książek zbierających tak szeroką wiedzę, z obawy przed szybką możliwością dezaktualizacji zawartych w niej informacji. My jednak wiemy, że do momentu publikacji książki Agnieszki Krzemińskiej zawsze mieliśmy problem co polecić osobom pytającym się od czego zacząć przygodę z archeologią. Teraz już jednak bardzo dobrze wiemy, że są to „Grody, garnki i uczeni”.

Pozostali nominowani:

Historia, której nie było. Agnieszka Jankowiak-Maik (znana w internecie jako Babka od Histy) w lekki sposób pisze o niezwykłych meandrach polskiej historii: ukazuje jej drugie dno, przypomina zapomniane postacie i odkrywa przemilczane wydarzenia. Do tego bezpardonowo obnaża najgłupsze elementy polityki historycznej, która – zniekształcając rzeczywistość – do dziś realizowana jest w szkołach. Książka obala wiele popularnych mitów i pozwala spojrzeć na nasze dzieje bardziej obiektywnie. Udowadnia, że historia to nie tylko daty, ale również cała masa ciekawostek.

Archeokids. Kreatywny podręcznik młodego archeologa. Archeologia w wydaniu, jakiego jeszcze nie było. Ta książka w angażujący i radosny sposób wprowadza dzieci w świat nauki. Dostarcza mnóstwo wiedzy i podpowiada, jak przeżywać przygody we własnym domu. Wisienką na torcie jest dodatek poświęcony polskiej archeologii i mapka z polskimi skarbami archeologicznymi, zaprojektowane przez Wydawnictwo Levyz we współpracy z Archeologicznymi Warsztatami.

Przykłady strategii produkcji i użytkowania paleolitycznych oraz mezolitycznych narzędzi krzemiennych. To praca naukowa, w której dr Katarzyna Pyżewicz przedstawia wyniki swoich wieloletnich badań nad narzędziami kamiennymi używanymi przez społeczności zbieracko-łowieckie w epoce kamienia. Autorka skupia się na narzędziach z Polski, ale także porównuje je z narzędziami z innych części Europy. Opisuje również proces produkcji narzędzi kamiennych, od wyboru surowca po ich użycie i porzucenie, oraz relacje między poszczególnymi etapami produkcji.

Hieroglify egipskie. Mowa bogów. II wydanie. Żyjemy w przeświadczeniu, że tradycja i kultura europejska wywodzą się ze starożytnej Grecji i Rzymu. Zapominamy jednak o starożytnych Egipcjanach lub po prostu jesteśmy nieświadomi egipskiego pochodzenia wielu wynalazków, idei i motywów. Z podziwem patrzymy na niezrozumiałe teksty na ścianach egipskich świątyń i grobowców. A gdybyśmy spróbowali je odczytać? Zajrzenie w niezwykły świat hieroglifów umożliwia nam dr Andrzej Ćwiek.

Korabnictwo Wolina 800–1200. Książka Wojciecha Filipowiaka opowiada o korabnictwie w Wolinie i okolicach w latach 800-1200. Jest to ważna pozycja, ponieważ uzupełnia braki w wiedzy o szkutnictwie wczesnośredniowiecznych Słowian. Szczególnie biorąc pod uwagę liczne odkrycia, z których do tej pory niewiele zostało w pełni opublikowanych, a także ożywioną w ostatnich latach dyskusję nad rolą Wolina we wczesnym średniowieczu. Zawiera one również nowe, dotąd niepodejmowane badania, takie jak analizy łączników czy specyfiki elementów konstrukcyjnych.

UNIKATOWY ARTEFAKT 2022

Złoty sygnet z okresu wpływów rzymskich odkryty na terenie gminy Brześć Kujawski

Brzescy Poszukiwacze Historii odkryli szereg rzymskich importów datowanych na I i II w. n.e. podczas wrześniowych poszukiwań. Pośród zabytków zdecydowanie wyróżniał się złoty sygnet. Możemy sobie tylko wyobrazić co pomyślał jego odkrywca! Na terenie całej Polski (oficjalnie) rocznie znajduje się około tysiąca przedmiotów interpretowanych jako efekt handlu ze starożytnymi Rzymianami, lecz tylko jedna bądź dwie z tych rzeczy, są ze złota. Ten sygnet jest zaś jedynym nam dotąd znanym zabytkiem tego typu odkrytym w Polsce, czyli unikatem. Tak jak zauważono na profilu Facebook stowarzyszenia, w momencie publikacji informacji o odkryciu, spokojnie można by przyszłe zabytki tego typu zacząć nazywać sygnetami typu brzeskiego.

O odkryciu poinformowali natychmiast włocławską Delegaturę Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Toruniu, a wkrótce po tym, w miejscu odkrycia przeprowadzono dodatkowe badania. I choć nie przyniosły większych efektów to spodziewamy się, że Brzescy Poszukiwacze Historii dla pewności jeszcze nie raz powrócą na ten obszar. Każdy z odnalezionych przez nich zabytków znajdzie się w muzeum we Włocławku. I tutaj ta sama prośba do muzealników co w przypadku zwycięskiego skarbu – nie zapomnijcie wspomnieć o odkrywcach, a może i zdobytym właśnie tytule.

Pozostali nominowani:

Bursztynowe pierścienie w pochówku z XI/XII wieku w Ostrowitem. Na dwa bursztynowe pierścienie natrafiono w grobie mężczyzny z przełomu XI i XII w., który archeolodzy odkryli w Ostrowitem. Kierownik badań dr hab. Jerzy Sikora z Uniwersytetu Łódzkiego zwraca uwagę, że istotną rolę w projekcie odegrali wolontariusze związani ze Stowarzyszeniem Rozwoju Sołectwa Raciąż, Stowarzyszeniem Eksploracyjnym Ostroga z Tucholi oraz Stowarzyszeniem Historycznym Pałumika.

Średniowieczny miecz odkryty podczas wakacyjnego nurkowania. Szczepan Skibicki, pracownik Muzeum Wojska w Białymstoku na zabytek, będący wczesnośredniowiecznym mieczem, datowanym na IX-X wiek i zachowanym w stosunkowo dobrym stanie natrafił w czasie wakacyjnego, rekreacyjnego nurkowania. Przynajmniej w tym Muzeum takie cuda zdarzają się w raz na 40 lat, bowiem wtedy właśnie na inny miecz natrafiono przy pogłębianiu rzeki Supraśl.

Hiszpańska moneta wybita w Meksyku a odkryta w Czerniczynie. Poszukiwacz Tomasz Gryniewicz odnalazł nietypową srebrną monetę na polu w Czerniczynie w gminie Hrubieszów. I choć wstępne oględziny sugerowały piracką monetę z rejonu Morza Karaibskiego to dr Jacek Feduszka ostatecznie mamy do czynienia z monetą hiszpańską, wybitą na terenie Meksyku w pierwszej połowie XVII wieku, za panowania króla Hiszpanii Filipa IV.

Brązowa siekiera Tautušiaų sprzed ponad 2500 lat odkryta w Rozkopaczewie. Okrycia dokonał Adrian Siodłowski wraz żoną Karoliną – przy czynnym udziale ich 5-letniego syna Jakuba. Przeprowadzony w listopadzie rodzinny weekendowy wypad do lasu przyniósł nieoczekiwany i zaskakujący efekt, nie tylko dla odkrywców ale i dla służb konserwatorskich – siekiera z Rozkopaczewa to niezwykle rzadki zabytek archeologiczny na naszym terenie. Z Lubelszczyzny znanych jest dotychczas tylko 7 tego typu siekier.

Średniowieczny trzewik pochwy do miecza odkryty w gm. Wielka Nieszawka. Odkrycia dokonał Arkadiusz Wyrzykowski, prezes Grupy Historyczno Eksploracyjnej Weles, w trakcie jednej z ich licznych akcji poszukiwawczych. Doskonały stan zachowania zabytku pozwala określić jego chronologię na X-XI w. oraz zidentyfikować jako podtyp III b według typologii zaproponowanej przez litewskiego archeologa Vytautasa Kazakevičiusa. Jest to dopiero drugi trzewik tego typu znany z ziem polskich!

Sakkara Grobowiec Mehczeczi

NAJWAŻNIEJSZE ZAGRANICZNE ODKRYCIE POLSKICH ARCHEOLOGÓW 2022

Sakkara (Egipt) – odkrycie grobowca urzędnika ds. tajnych dokumentów faraon

Polsko-Egipska Misja Archeologiczna działa w Sakkarze już od ponad 25 lat. Przez trzy tysiąclecia starożytne Memfis było jedną z najważniejszych egipskich metropolii. Sakkara zaś to najstarsza i najbardziej prestiżowa część nekropoli tego wielkiego miasta. Grobowiec znajduje się we wschodnim brzegu tzw. Suchej Fosy, otaczającej słynną Piramidę Schodkową. Do tej pory badacze dotarli tylko do kaplicy, czyli części naziemnej grobowca, na której widoczne są płaskorzeźby. Udało się im dzięki temu wyczytać z wykutych na jego fasadzie hieroglifów, że grobowiec należy do mężczyzny o imieniu Mehczeczi, a jego funkcja była wyjątkowa.

Co jest najpiękniejsze w tym odkryciu? Bardzo możliwe, że w niedalekiej przyszłości jeszcze przynajmniej raz powinno być o nim głośno. Z uwagi na rangę odkrycia, oraz trudności w eksploracji, prace przerwano, a wnętrze wciąż czeka na swój moment. O szczegółach badań w Sakkarze opowiadał w ramach naszych webinarów prof. dr hab. Kamil O. Kuraszkiewicz – aktualny kierownik misji. Czy jeśli okaże się, że mamy do czynienia z nienaruszonym grobowcem to zostaną oni nominowani w kolejnej odsłonie Archeologicznych Sensacji? Zobaczymy… choć będziemy się nad tym głowić gdy przyjdzie na to moment.

Pozostali nominowani:

Çatalhöyük (Turcja) – odkrycie pierwsze budowli użyteczności publicznej. Çatalhöyük to jedno z najstarszych miast na świecie, dziś położone w centralnej Turcji. Miasto było zamieszkiwane nieprzerwanie przez niemal 1200 lat – pomiędzy 7100 a 5950 rokiem p.n.e. W minionym roku badacze z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu odkryli nietypową konstrukcję, większą niż inne i o nietypowym wnętrzu. Prawdopodobnie jest to pierwsza budowla użyteczności publicznej w Çatalhöyük, nawet mimo tego, że znane są z innych okolicznych stanowisk. 

Ukraina – Germanie bili monety na terenach Zachodniej Ukrainy już w III w. Archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego przedstawili konkluzje, dotyczące międzynarodowego projektu badawczego na temat starożytnego mennictwa. Germanie wytwarzali monety co najmniej 200 lat wcześniej, niż do tej pory sądzono – przekonują naukowcy w filmowym podsumowaniu projektu. Zebrano dowody na początki ich mennictwa na terenach zachodniej Ukrainy w 2. poł. III w.

Castillo de Huarmey (Peru) – odkrycie Galerii Elit Rzemieślniczych. Nekropolia w Castillo de Huarmey funkcjonowała ponad 1300 lat temu i związana jest z kulturą Wari, jednym z najważniejszych imperiów przedinkaskiego Peru. W odkrytej przez zespół z Uniwersytetu Warszawskiego całkowicie nieznanej dotąd części cmentarzyska pochowano bogato wyposażonych wybitnych rzemieślników, którzy pracowali na dworze władców Wari. Szybko okrzyknięto ją Galerią Elitarnych Rzemieślników i zdobyła światowy rozgłos!

Basen Letti (Sudan) – udomowienie bydła mogło nastąpić też we Wschodniej Afryce. Około 10 tys. lat temu ludzie udomowili bydło w rejonie Środkowego Nilu w dzisiejszym Sudanie – takie są wstępne wnioski naukowców z PAN. Do tej pory sądzono, że do wschodniej Afryki trafiło z obszarów Turcji i Iraku. Choć wciąż badacze czekają na precyzyjne wyniki datowań, wszystko wskazuje na to, że chodzi o okres znacznie poprzedzający 5 tysiąclecie p.n.e. – powszechnie akceptowaną datę wprowadzenia udomowionego bydła z Bliskiego Wschodu. Oznaczałoby to, że do udomowienia doszło lokalnie.

Tell Atrib (Egipt) – odkrycie tajników produkcji egipskiego fajansu sprzed 2000 lat. Tell Atrib było ważnym ośrodkiem politycznym starożytnego Egiptu, położonym w Delcie Nilu, zaś polskie ekspedycje badawcze są w nim obecne już od ponad 25 lat. Jednak to ostatnie badania naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie ustaliły, że pył kwarcowy do produkcji cennych naczyń fajansowych, pochodził z hałd powstałych po wydobyciu złota w kopalniach położonych nawet 500 km na południe od Tell Atrib!

NAJWAŻNIEJSZE ODKRYCIE ARCHEOLOGICZNE W POLSCE 2022

Ząbkowice Śląskie – odkrycie potencjalnych nieznanych dotąd neolitycznych rondeli

Jeszcze rok temu w Polsce znaliśmy tylko 8 stanowisk identyfikowanych jako neolityczne rondele, czyli jedne z najstarszych budowli monumentalnych w Europie. Okazuje się jednak, że ich liczba wciąż rośnie, najnowszymi potencjalnymi obiektami tego typu są te położone niedaleko Ząbkowic Śląskich. O istnieniu obiektów dowiedzieliśmy się po raz pierwszy za pośrednictwem grupy Facebook „Starożytna Polska Słowianie”. Przygotowania do badań w Delegaturze WUOZ Wrocław w Wałbrzychu trwały już jednak wówczas od prawie pół roku, od momentu gdy o istnieniu obiektów poinformował ich mieszkaniec Łagiewnik. Aktualnie weryfikacją stanowisk zajmują się archeologowie z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego na czele z dr Mirosławem Furmankiem, a badania potrwają przynajmniej do końca tego roku.

To prawda, że nauka staje się coraz bardziej wyspecjalizowana i w niektórych sprawach dotarcie do nowych danych możliwe jest już wyłącznie tylko dzięki specjalistycznym analizom, interdyscyplinarnym projektom i znaczącemu dofinansowaniu. Pomimo tego jednak, niektóry obszary wciąż pozostają dostępne dla pasjonatów odkrywania przeszłości zajmujących się tym w wolnym czasie. Jednym z nich jest analiza map zdjęć satelitarnych i Numerycznych Modeli Terenu, które dzięki pracy setek naukowców są dziś ogólnodostępne dla wszystkich. Co roku dostarczają one dziesiątek, jak nie setek lokalizacji nieznanych dotąd stanowisk i jeśli ktoś ma podejrzenia dokonania odkrycia to zawsze powinien skontaktować się z odpowiednim Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków lub jego delegaturą. Jest bowiem bardzo możliwe, że jak to miało miejsce w przypadku rondeli wokół Ząbkowic Śląskich, ich istnienie jest już znane archeologom, lecz są one weryfikowane a ogłoszenie ich odkrycia czeka tylko na właściwy moment i możliwość przedstawienia konkretów.

Gdybyście zaś obawiali się zawracać głowy urzędnikom, zawsze też możecie wpierw skontaktować się z nami – czy to mailem czy przez Facebooka, wówczas w miarę możliwości powiemy Wam czy to naprawdę całkiem nowe archeologiczne odkrycie i wskażemy odpowiednie osoby, z którymi powinniście się dalej skontaktować.

Pozostali nominowani:

Kraków – odkrycie komory grobowej w kaplicy króla Jana Olbrachta. Przy okazji gruntownych prac konserwatorskich w kaplicy Jana I Olbrachta w katedrze wawelskiej badacze odkryli komorę grobową przy ścianie południowej kaplicy, a dzięki kamerze endoskopowej wpuszczonej do jej wnętrza – udało się im obejrzeć trumnę. Niestety zespołowi badawczemu nie udało się uzyskać zgody konserwatora zabytków wzgórza wawelskiego i badania musiały zostać przerwane. Udało się jednak odkryć szkielety innych osób, położonych w sąsiedztwie pochówku w trumnie i podjęte zostaną badania mające na celu ustalenie ich tożsamości.

Mirosław – odkrycie kurhanu jeźdźca lub amazonki z początków naszej ery. Cmentarzysko w Mirosławiu już od paru lat badane jest przez naukowców z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W minionym roku w kurhanie VI, natrafili oni na grób ciałopalny, wyposażony m.in. w zachowaną w całości brązową ostrogę, sugerującą związek pochowanej osoby z jeździectwem. Ziemny wzgórek skrywał niezwykle interesującą konstrukcję wnętrza z kwadratowym, kamiennym brukiem otoczonym dwoma dookolnymi rowami i pierścień ze słupów drewnianych wkopanych w ziemię, wzmocnionych glinianymi ściankami.

Jaskinia Tunel Wielki – zidentyfikowanie jednych z najstarszych narzędzi krzemiennych na terenie Polski. Zespół z Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Wrocławskiego od paru lat prowadzi badania w jaskiniach na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Dzięki interdyscyplinarnym analizom ustalili, że nie kilkadziesiąt tysięcy lat, ale około pół miliona lat mają narzędzia krzemienne odkryte ponad 50 lat temu w jaskini Tunel Wielki. Oznacza to, że są to jedne z najstarszych na obecnych ziemiach Polski wytwory rąk człowieka! 

Koziegłowy – grodzisko z XII wieku pod XV-wiecznym zamkiem. Zespół badawczy z Uniwersytetu Łódzkiego we współpracy z członkami Stowarzyszenia Eksploracyjno-Historyczne Szaniec 1863 oraz Grupy Częstochowskiej „Perun”, odsłonił w trakcie badań dużą część wschodniej strony zamku, dzięki czemu udało się im ustalić rozmiary i kształt późnośredniowiecznego obiektu. I choć badania były tutaj prowadzone już w latach 60. XX wieku, to dopiero te zeszłoroczne doprowadziły do ustalenia, że zamek założono w miejscu wczesnośredniowiecznego grodziska. W przyszłości, osoby zwiedzające to miejsce będą mogły jednocześnie obejrzeć pozostałości obu tych jakże odmiennych założeń obronnych.

Gdańsk – odkrycie 1500 przedmiotów I reliktów 4 schronów na Westerplatte. Dziewiąty etap badań archeologicznych na Westerplatte, prowadzonych przez Muzeum II Wojny Światowej, trwał pięć miesięcy! Była to kontynuacja rozpoczętych rok temu poszukiwań miejsca śmierci i być może pochówku jednego z obrońców Westerplatte, legionisty Mieczysława Krzaka. I choć w tym roku nie udało się natrafić na szczątki żadnego z obrońców, to tą nominacją chcemy docenić wytrwałość badaczy – w sumie przebadano bowiem wykopaliskowo 860 metrów kwadratowych!


Rok 2022 był pełen zawirowań ekonomicznych, politycznych, konfliktów zbrojnych, które po raz pierwszy od dawna tak blisko nas dotknęły. Jak udowodniano nam jednak raz za razem, ochrona dziedzictwa kulturowego nie może wziąć sobie wolnego, niezależnie od sytuacji. I mimo, że na liście priorytetów nie zajmuje ona dla wielu ludzi zbyt wysokiego miejsca, to tylko wspólnie będziemy w stanie podołać stale rosnącemu przed nami wyzwaniu. Jeśli bowiem, nie zatroszczymy się o nie teraz, to w przyszłości nie będzie się już o co troszczyć. Dlatego też, w tej odsłonie naszego plebiscytu więcej miejsca poświęciliśmy właśnie współpracy i regularnej, systematycznej działalności. Choć im na łamach portali informacyjnych i gazet poświęca się o wiele mniej miejsca, to wedle nas to one są prawdziwą sensacją! Wiemy z doświadczenia jak wiele wymagają one pracy, a i czasem emocji lub wyrzeczeń.

Wymownym jest również fakt, że na dotychczasowe 5 edycji Archeologicznych Sensacji, 3 z dotychczasowych Najważniejszych Odkryć Archeologicznych w Polsce to efekty badań nieinwazyjnych. Badań, których głównym celem jest rozpoznanie stanowiska lub obiektu, po to, by weryfikacja problemów badawczych niszczyła je w jak najmniejszym stopniu. Nie chodzi bowiem we współczesnej archeologii o wykopanie wszystkiego co leży w ziemi, ale o uzyskanie odpowiedzi na nurtujące nas pytania i problemy badawcze. Czy stoi to w sprzeczności z naszą nową kategorią Unikatowego Artefaktu? Tylko, gdybyśmy doceniali wyłącznie fakt odnalezienia ciekawego fantu, a tak nie jest. W opisie każdej z nominacji możecie bowiem przeczytać, że działania nie kończyły się wyłącznie na pochwaleniu się odkryciem. Każdy z zabytków zostanie poddany konserwacji, część już została dobrze przebadana i znajdą one swoje miejsca na wystawach, wzbogacając wiedzę o przeszłości danego regionu. Zawsze powtarzamy zresztą, że odkrycie to tylko pierwszy i najprostszy krok, później bowiem przychodzi o wiele bardziej skomplikowane zastanowienie się, co z nim dalej zrobić.

Jeśli zaś nie macie właśnie pomysłu co zrobić ze swoim odkryciem, jak wypromować wyniki swoich badań czy dotrzeć do większej liczby odbiorców, to zawsze możecie się zgłosić do jednego z organizatorów tegorocznej odsłony plebiscytu na najważniejsze odkrycia i wydarzenia polskiej archeologii. W tym roku byli nimi redakcja kwartalnika „Archeologia Żywa”, redakcja miesięcznika „Odkrywca”, Artur Troncik z kanału YouTube @UndergroundPassion oraz dr Anna Jankowiak, której działalność śledzić możecie na profilach społecznościowych @wiedzma_od_wiedzy.

Saper Artur
Wiedzma Od Wiedzy Logo

I to tyle! Archeologiczne Sensacje 2022 uważamy za zamknięte. Czas przygotować się na nadchodzący rok i życzyć wszystkim osobom zajmującym się badaniem przeszłości, czy to zawodowo czy amatorsko, by był on równie obfitujące w niesamowite odkrycia. Już w o wiele spokojniejszych czasach.

Wykorzystane w plebiscycie zdjęcia i informacje pochodzą z naszych archiwów, a także zostały pozyskane z profili społecznościowych i materiałów prasowych dostępnych na stronach wzmiankowanych grup, stowarzyszeń i instytucji. W razie pytań, wyłapania nieścisłości lub jakichkolwiek zastrzeżeń prosimy o kontakt mailowy z redakcją „Archeologii Żywej”.

CZY TEŻ W DZIECIŃSTWIE CHCIAŁEŚ BYĆ ARCHEOLOGIEM?

My od zawsze! Cześć, ARCHEOLOGIA ŻYWA to mały zespół osób kochających odkrywanie i pisanie o przeszłości. Czujemy jednak, że wciąż zna ją zbyt mało osób. Pytanie, czy chcesz nam pomóc w promocji naszej historii?

Dodaj komentarz

css.php