Nowe odkrycia w Castillo de Huarmey potwierdzają poprzednie teorie polskich badaczy. Nekropola badana przez archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego służyła jako miejsce pochówku elit i kultu przodków społeczności kultury Wari. Do wąskiego grona osób, które mogły dostąpić zaszczytu pochówku w grobowcach królewskich w Castillo de Huarmey zaliczano także wybitnych artystów i rzemieślników służących na dworze władców Wari.
Stanowisko Castillo de Huarmey położone jest w regionie Ancash na północnym wybrzeżu Peru, 1 km od współczesnej miejscowości Huarmey. Stanowisko archeologiczne ma powierzchnię co najmniej 45 ha. Ten ogromny i niezwykle ważny kompleks funkcjonował ponad 1300 lat temu. Nekropola w Castillo de Huarmey związana jest z kulturą Wari, jednym z najważniejszych imperiów przedinkaskiego Peru. Badacze z Uniwersytetu Warszawskiego prowadzą badania na tym stanowisku od 2010 roku.
10 lat od odkrycia grobowca królewskiego Castillo de Huarmey
10 lat temu zespół badawczy pod kierownictwem dr. hab. Miłosza Giersza , prof. ucz. oraz dr hab. Patrycji Prządki-Giersz z Uniwersytetu Warszawskiego dokonał odkrycia pierwszego w historii zbiorowego pochówku kobiet najwyższych elit imperium Wari. Wraz z królową1)PRZĄDKA P. 2019. Mujer Poder Y Riqueza: La Tumba De Élite Femenina Wari Del Castillo De Huarmey, Lima. w obrębie grobowca złożono szczątki pięćdziesięciu siedmiu arystokratek, sześciu ofiar ludzkich oraz dwóch wiecznych strażników. Tym ostatnim amputowano stopy2)WIĘCKOWSKI W. 2016. A Case of Foot Amputation from the Wari Imperial Tomb at Castillo de Huarmey, Peru, „International Journal of … Więcej, aby nigdy nie przestali pełnić swojej warty. Oprócz szczątków w grobowcu złożono ponad 1300 artefaktów wykonanych z złota, srebra, brązu, drogocennych kamieni, drewna, kości oraz muszli. Jednak historia Imperium Wari wciąż jest pisana na nowo w Castillo de Huarmey.
W lutym 2022 roku Miłosz Giersz i Patrycja Prządka-Giersz dokonali odkrycia kolejnej ważnej części nekropolii nazwanej „Galerią Elit Rzemieślniczych”. W obrębie tej części stanowiska znajdowało się siedem pochówków elitarnych rzemieślników pracujących na dworze władców Wari. Zdeponowano tam szczątki czterech dorosłych, w tym dwóch kobiet i dwóch mężczyzn, oraz trojga nastolatków. Analizę bioarcheologiczna przeprowadził dr hab. Wiesław Więckowski, członek zespołu badawczego z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Wraz z rzemieślnikami pochowano setki narzędzi i surowców, które służyły im za życia. Są to między innymi siekiera, noże, piła oraz materiały do wyplatania koszy. W otoczeniu zmarłych złożono także piękne wytwory z drewna, tkaniny oraz fragmenty przedmiotów z przepięknymi przedstawieniami ikonograficznymi na skórze czy w trzcinie, w różnych etapach produkcji. Potwierdza to, że Castillo de Huarmey nie funkcjonowało jedynie jako grobowiec królewski, ale jako miejsce kultu przodków, ważny ośrodek administracyjny królestwa Wari, a także miejsce produkcji elitarnego rękodzieła.
Nowe odkrycia w nekropolii królewskiej Wari
„Możemy nazywać tą część grobowca »Galerią Elit Rzemieślniczych«. Po raz pierwszy odkryliśmy pochówki męskich członków elit królestwa Wari, którzy byli także wybitnymi artystami i rzemieślnikami. Potwierdzają to bogate dary grobowe i przedmioty, w tym ozdoby wykonane ze złota i srebra. To rewelacyjne odkrycie potwierdza to czego spodziewaliśmy się w poprzednich latach: zarówno mężczyźni jak i kobiety pochowane w Castillo de Huarmey oddani byli rzemiosłu najwyższej klasy i produkowali najdoskonalsze wytwory swojej epoki” – wyjaśnia Giersz.
Te wszystkie nowe odkrycia potwierdzają niezwykle ważną rolę Castillo de Huarmey jako najważniejszego ośrodka władzy, administracji i produkcji rzemieślniczej Wari na wybrzeżu Peru oraz miejsca pochówku najwyższych elit królestwa Wari.
Ponadto Giersz komentuje, że to imponujące znalezisko miało miejsce w trakcie dość niespodziewane, gdyż przez wiele lat Castillo de Huarmey było uważane za całkowicie splądrowane przez poszukiwaczy skarbów.
„Mam nadzieję, że nasze prace zmienią podejście wielu archeologów na świecie, którzy rezygnują z rozpoczynania swoich projektów na stanowiskach archeologicznych, które na pierwszy rzut oka wydają się być całkowicie splądrowane. Przy powolnej, cierpliwie i systematycznej pracy archeologicznej: kto szuka ten znajdzie” – mówi Giersz
Film prosto z prac wykopaliskowych:
