Nowożytność

Nowożytność to epoka w historii, która zwykle określana jest jako okres między średniowieczem a czasami współczesnymi.

Kiedy zaczyna się nowożytność?
Nowożytność rozpoczyna się w XV wieku, a jej początek często wiąże się z upadkiem Konstantynopola w 1453 roku lub odkryciem Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1492 roku. Koniec nowożytności nie jest jednoznacznie określony, ale często przyjmuje się za jego kres wybuch rewolucji francuskiej w 1789 roku lub początek rewolucji przemysłowej w XVIII wieku. Zatem, trwała ona przez około 300-400 lat.

Czym się charakteryzuje nowożytność?
Nowożytność charakteryzuje się wieloma znaczącymi zmianami w różnych aspektach życia ludzkiego, w tym w nauce, polityce, gospodarce i kulturze. Do najważniejszych należą:
– Odkrycia geograficzne, rozszerzające wiedzę o świecie i inicjujące kolonializm.
– Rozwój nauki, z naciskiem na obserwację i eksperymentowanie, co zapoczątkowało rewolucję naukową.
– Reformacja religijna, prowadząca do podziałów w chrześcijaństwie i powstania kościołów protestanckich.
– Rozwój druku, co przyczyniło się do szybszego rozpowszechniania wiedzy.
– Powstanie nowoczesnych państw narodowych i centralizacja władzy.

Czy nowożytność to renesans?
Renesans, trwający od XIV do XVI wieku, jest częścią nowożytności i stanowi jej wczesny okres. Charakteryzuje się odrodzeniem zainteresowania kulturą i naukami antycznymi, co miało ogromny wpływ na rozwój nauki, sztuki, literatury i filozofii. Renesans, jako epoka kulturowa, jest zatem elementem większego okresu historycznego, jakim jest nowożytność, ale nie jest z nią tożsamy. Nowożytność obejmuje również późniejsze epoki, takie jak barok, oświecenie, czy rokoko, które również miały istotny wpływ na kształtowanie się współczesnego świata.

Nowożytność w Polsce – zabytki
W Polsce okres nowożytności reprezentowany jest przez liczne zabytki, wśród których na uwagę zasługują: Zamek Królewski w Warszawie, symbole królewskiej władzy i kultury; Wawel w Krakowie, serce polskiego dziedzictwa z grobami monarchów; Pałac w Wilanowie, znany jako „polski Wersal”; Stare Miasto w Zamościu, wzorcowy przykład renesansowego miasta idealnego; czy klasztor na Jasnej Górze w Częstochowie, centrum religijne z ikoną Matki Bożej. Te zabytki nie tylko odzwierciedlają architektoniczne i kulturalne bogactwo epoki, ale także są kluczowymi punktami na mapie polskiego dziedzictwa.

Badania i odkrycia opublikowane na stronie czasopisma „Archeologia Żywa”: