Jak długo trzeba nie wychodzić z domu, by mieć dość ulubionego serialu oraz wszystkich swoich współmieszkańców? U każdego ta granica przebiega w innym miejscu. Niezależnie jednak od tego czy jesteśmy uziemieni z powodu złamanej nogi, rekordowych opadów śniegu czy stanu epidemii związanego z rozprzestrzenianiem się nowego koronowirusa, wciąż możemy odwiedzać niesamowite muzea w Polsce i na świecie. Wirtualnie.
Sztuka towarzyszyła człowiekowi prawdopodobnie od zarania dziejów. Przez tysiąclecia pomagała ludzkości w najtrudniejszych momentach historii, rozpędzała czarne myśli, inspirowała do lepszych czynów i pomagała w zrozumieniu kim tak naprawdę jesteśmy i dokąd zmierzamy. Jeszcze do niedawna głównie zamknięta w muzealnych murach, zaczęła pojawiać się w przestrzeni publicznej, być coraz bardziej dostępna, a teraz dzięki wytrwałej pracy setek tysięcy ludzi nigdy chyba nie była na tak bliskie wyciągnięcie ręki. Przypomniał nam o tym zespół Google Arts and Culture.
Spis treści
Projekt Google Arts and Culture został zainicjowany 1 lutego 2011 r. wraz z 17 różnymi placówkami muzealnymi. Dzięki niemu każdy z nas ma możliwość darmowego dostępu do zrobionych w wysokiej rozdzielczości zdjęć zabytków archeologicznych, rzeźb, obrazów i innych dzieł sztuki znajdujących się w zbiorach partnerskich muzeów. Wystarczył rok, by 151 instytucji z ponad 40 krajów prezentowało już 30000 zdjęć. Dziś pewnie tylko pracownicy tej niesamowitej platformy orientują się w liczbie dostępnych zdjęć, filmów, modeli 3D, tekstów i eksperymentów. Poniżej prezentujemy listę naszym zdaniem najciekawszych muzeów.
1. Museumsinsel w Berlinie
Wyspa Muzeów w Berlinie to jeden z najważniejszych kompleksów muzealnych w Europie. Muzeum Pergamońskie, Stare Muzeum, Nowe Muzeum, Stara Galeria Narodowa oraz Muzeum im. Bodego prezentują głównie eksponaty archeologiczne, ale również dzieła sztuki z XIX w. Ołtarz Pergamoński, Brama Isztar, fasada babilońskiej Sali Tronowej czy popiersie Nefertiti to tylko parę najbardziej spektakularnych zabytków. Jest ono chyba również jednym z najbardziej rozbudowanych pod względem dostępnych artykułów i innych materiałów.
2. Muzeum Narodowe w Warszawie
Muzeum Narodowe w Warszawie to chyba jedyna polska instytucja na tej platformie prezentująca w swych zbiorach zabytki archeologiczne. I nie ogranicza się do samych zdjęć – znajdziecie tu także materiały filmowe, które dostępne są również na ich profilu YouTube. Prócz zabytków pozyskanych w ramach Projektu Faras, prezentują także antyczne i średniowieczne rzeźby, oraz nowożytne i współczesne malarstwo. A jeśli komuś mało, to dodatkowe eksponaty znajdziecie też na na ich stronie.
3. Museo Archeologico Nazionale w Neapolu
Narodowe Muzeum Archeologiczne w Neapolu to pozycja obowiązkowa dla wszystkich pasjonatów kultur antycznych. Niektórzy uważają je za jedno z najważniejszych muzeów archeologicznych na świecie. Na pewno jest jednak najważniejszym dotyczącym historii rzymskiej.
4. Museo Nacional de Antropología w Meksyku
Narodowe Muzeum Antropologiczne w Meksyku, położone w stołecznym parku Chapultepec, jest istną skarbnicą wiedzy dla badaczy cywilizacji prekolumbijskich. A dzięki Google Street wszyscy mogą zwiedzić każdą z jego 23 sal ekspozycyjnych.
5. British Museum w Londynie
Eksplozja barw, dźwięków i pomysłów. Wirtualna prezentacja zabytków najbardziej znanego londyńskiego muzeum nie przypomina niczego co do tej pory widzieliśmy. Niby jest tradycyjny podział na kontynenty, kategorie i obowiązkowa oś czasu, to jednak nigdy nie myśleliśmy o nich jak o pięciolinii. Zaciekawiliśmy? To wspaniale.
6. Smithsonian National Museum of Natural History w Waszyngtonie
Smithsonian Institution to największy na świecie kompleks muzeów i ośrodków edukacyjno-badawczych. Dostępna kolekcja Narodowego Muzeum Historii Naturalnej jest spora: 65 365 eksponatów! Jest tu wszystko: od minerałów, przez dinozaury, rekonstrukcje pierwszych hominidów, mumie, malarstwo średniowieczne po gatunki owadów żyjących współcześnie. Jedynie dotarcie do kategorii, która nas interesuje wydaje się aż nazbyt skomplikowane, a czasami wręcz niemożliwe. Oczywiście londyński odpowiednik w niczym nie ustępuje amerykańskiej placówce, a nawet przyćmiewa ponad podwójną liczbą eksponatów.
7. Rijksmuseum w Amsterdamie
Holenderskie muzeum narodowe w Amsterdamie znajdujące się na Museumplein stanowi jedną z głównych atrakcji turystycznych tego miasta. Wśród jego zbiorów znajdują się nie tylko cenne dzieła malarskie, lecz także grafiki, rzeźba, sztuka użytkowa i rękodzieło. Myśleliście, że Smithsonian udostępnił dużo eksponatów? Tutaj jest ich 164 511, a to tylko część z całości. Na ich stronie, każdy z użytkowników ma możliwość stworzenia własnej kolekcji i trasy z wybranych przez siebie dzieł sztuki, która jest następnie udostępniona na stronie głównej. A wybór jest duży bo spośród 650 000 zabytków.
8. Museo del Oro w Bogocie
Muzeum Złota w Bogocie to największe i najbogatsze na świecie muzeum sztuki złotniczej kultur prekolumbijskich. Wraz z innymi zabytkami archeologicznymi z ceramiki, kamienia, muszli, drewna i tekstyliów, przedmioty te świadczą o życiu i myślach różnych społeczeństw, które zamieszkiwały dzisiejszą Kolumbię, zanim pojawili się konkwistadorzy.
9. World Monuments Fund
Kolekcja tej międzynarodowej organizacji non-profit jest trochę inna od poprzednich. Od ponad 50 lat, działając w ponad 100 krajach, jej eksperci starają się dokumentować i zachować dla potomnych wiedzę na temat światowej architektury historycznej i dziedzictwa kulturowego. Coś dla zainteresowanych zabytkową architekturą z całego świata.
10. Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie prezentuje eksponaty na za pośrednictwem innego systemu, przy czym do zwiedzania dostępna jest tylko sala poświęcona Pradziejom Ziem Polskich. Wszystko na pierwszy rzut oka wygląda niesamowicie i tak jak powinno. Jakość skanu jest wspaniała i sporą część tablic można czytać nawet bez klikania w dodatkowe okienka, ale… czujemy pewien niedosyt w porównaniu z poprzednikami.
Powyższe 10 pozycji to tylko kropla w całym morzu muzeów i galerii dostępnych na samej platformie Google’a. Staraliśmy się wybrać tylko te najciekawsze, największe lub unikatowe. W przypadku polskich placówek nie mieliśmy niestety żadnego wyboru, bo żadne muzeum archeologiczne nie udostępniło tam do tej pory swoich eksponatów.
Oczywiście Google Arts and Culture nie jest jedyną tego rodzaju inicjatywą. Bardzo podobną platformą skupiającą wyłącznie europejskie instytucje jest Europeana. Smart History jest z kolei niesamowitą encyklopedią zawierającą nie tylko dzieła sztuki, ale również przewodniki i kursy poświęconego poszczególnym zagadnieniom. Przedsięwzięciem, z którego my możemy być dumni, jest nasz rodzimy katalog nieruchomych zabytków w tym stanowisk archeologicznych Zabytek.pl. Wszystkim trzem najpewniej poświęcimy w niedalekiej przyszłości trochę miejsca na naszej stronie.
W Polsce zdecydowanie przebija się trend, w którym każdy pragnie wynaleźć koło na nowo. W wyniku tego, jeśli zabytki czy całe kolekcje dostępne są w internecie, to tylko na stronach danych instytucji i raczej służą zarządzaniu danymi, aniżeli prezentacji szerszemu gronu odbiorców. Parę z instytucji może pochwalić się wirtualnymi wycieczkami, zrealizowanymi lepiej lub gorzej, przy czym ta z warszawskiego PMA jest unikatowa, bo dodatkowo zawiera również informacje. Niestety w kwestii wirtualnego dostępu jesteśmy daleko do tyłu za muzeami na świecie. Może ktoś z pracowników polskich placówek trafi na ten artykuł i przemyśli sprawę? Zawsze można przecież w przyszłości zmienić ten stan rzeczy. A do tego czasu pozostaje nam cieszyć się z tych eksponatów, które już są dostępne.
Przy okazji przypominamy, że bez wychodzenia z domu można również zaopatrzyć się w najnowszy numer naszego jedynego w Polsce archeologicznego czasopisma popularnonaukowego Archeologia Żywa. Wersja papierowa dostępna jest bezpośrednio w naszym sklepie, a wersja cyfrowa w serwisie e-Kiosk.pl. Z góry dziękujemy za wsparcie naszej działalności.
Archeolog, doktor nauk inżynieryjno-technicznych, popularyzator. Pierwsza osoba, z którą powinno się kontaktować w sprawie patronatów i ewentualnej współpracy z „Archeologią Żywą”. Post-doc w Katedrze Antropologii Instytutu Biologii Środowiskowej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół kultury materialnej późnego średniowiecza i wykorzystania nowoczesnych technologii w archeologii. Pasjonat multimediów i gier komputerowych. Prowadzący cyklu cotygodniowych popularnonaukowych webinarów pt. „Kontekst”
