Wirtualna rzeczywistość w archeologii

Wirtualna Rzeczywistość jest prawie na wyciągnięcie naszej ręki. Od paru lat, to co kiedyś istniało jedynie w głowach futurologów powoli staje się czymś normalnym. Co zatem fantomatyka może zmienić w archeologii? Gdzie pióro zawodzi tam YouTube pomoże.

W 65. numerze Archeologii Żywej pisałem na temat przyszłości tzw. fantomatyki w archeologii. Wirtualna Rzeczywistość (VR), Rozszerzona Rzeczywistość (AR) i Mieszana (MR) są pomysłami, które ciężko wytłumaczyć nawet osobom, które z komputerami mają do czynienia na co dzień. Jeszcze trudniejsze jest to w przypadku osób stroniących od najnowszych rozwiązań technologicznych. Mowa o tych, którzy np. wciąż mają opory przed używaniem smartfonów ponieważ nie widzą w tym żadnych korzyści.

Wirtualna rzeczywistość w praktyce

Podobno ok. 65% populacji jest wzrokowcami – tak przynajmniej powtarzają różnego rodzaju strony internetowe na temat sposobów prezentacji danych. Przyjmując to za fakt, stwierdziłem, że wspomniany artykuł wymaga pomocy dydaktycznej, której nie jesteśmy w stanie umieścić w drukowanym magazynie. Filmików z serwisu YouTube! Poniżej prezentuję wszystkie materiały, projekty i urządzenia, o których wspominam w swoim tekście. Dużo oglądania – mało czytania. Możliwe, że w lepszy sposób opowiedzą one o możliwościach, które daje nam dzisiejsza technologia.

Cave

Może teraz nie robi to zbyt wielkiego wrażenia ale w 93′ było niesamowicie innowacyjne.

Oculus, Oculus Rift S

Oczywiście to materiał promocyjny, ale emocje z użytkowania Oculusa po raz pierwszy są całkiem podobne. Od paru ostatnich modeli największą zaletą jest możliwość użytkowania bezprzewodowego, co wpływa oczywiście na gorszą jakość obrazu, choć wciąż całkiem znośną.

HTC Vive

To Vive jako pierwszy wpadł na pomysł by mapować pozycję użytkownika wprowadzając specjalne kontrolery. Poniżej, z kolei prezentacja wizualizacji stanowiska archeologicznego oraz uzyskanych podczas wykopalisk informacji. Daje to niesamowite możliwości, które można wykorzystać w procesie opracowywania wyników badań i ich analizy.

Valve Index

W 2022 wciąż najlepsze gogle VR, jeśli tylko nie przeszkadza Wam kabel i posiadacie odpowiednio potężny komputer i wystarczająco dużo miejsca na ustawienie przestrzeni do gry i stacji bazowych. Cena oscylująca ok. 4,7 tys. zł też może dla wielu stanowić kwestię zaporową, ale otrzymujemy dzięki temu jakość obrazu nieosiągalną dla konkurencji pośród urządzeń do użytku prywatnego. Dwa wyświetlacze LCD o rozdzielczości 1440×1600, zapewniają niesamowitą ostrość obrazu. Tryb wyświetlania obrazu w 144 Hz w przypadku wielu osób wręcz sprawia, że nie cierpią na zaburzenia błędnika czy objawy choroby lokomocyjnej, co bywa częste w innych urządzeniach. Kontrolery również są niesamowicie wygodne.

The Void

Na tę chwilę największy faworyt w kategorii wirtualnej rzeczywistości. Specjalnie przygotowany labirynt, osprzęt, kamizelka i możliwość współpracy ze znajomymi czynią The Void niezapomnianym przeżyciem. Niestety tylko w paru wybranych miejscach na świecie.

Lithodomos

Ekipa z Australii rekonstruuje zabytki architektury i prezentuje je.

Projekt Tango

Kolejny filmik promo. Tym razem również króciuteńki urywek ze wzbogaceniem wystawy muzealnej.

Hololens i Hololens 2

O ile koncept jest niesamowity to największym problemem Microsoftu jest chyba to, że bateria wytrzymuje tylko ok. 2,5 godziny.

Świetlana przyszłość

Niestety – by naprawdę zrozumieć co jest niesamowitego w tych śmiesznie wyglądających okularach/goglach trzeba je założyć na własną głowę i przeżyć to samemu. Prezentowane materiały oddają jednak bardzo dobrze zamiary ich twórców oraz kierunek, w którym podąża ten przemysł.

Przykładów wykorzystania wyżej wymienionych metod i urządzeń w samej archeologii jak na razie jest stosunkowo niewiele. Spora część dopiero jest opracowywana. Większość opiera się tak naprawdę na prezentacji wyników badań lub wzbogacaniu dodatkowymi informacjami wystaw muzealnych. Jestem jednak przekonany, że z czasem, wraz z rozwojem technologii, fantomatyka odnajdzie swoje miejsce także i w nauce. Dopiero gdy to nastąpi, dopiero wtedy odkryjemy prawdziwy potencjał tych urządzeń.

---