Parkoszowice, województwo małopolskie — W trakcie prac archeologicznych poprzedzających budowę drogi ekspresowej S7 w Parkoszowicach, archeolodzy odkryli cmentarzysko datowane na ponad 4 tysiące lat. Natrafiono na pochówki ośmiu osób wiązanych z kulturą ceramiki sznurowej, jedną z najbardziej charakterystycznych kultur prehistorycznej Europy.
O odkryciu poinformował przedstawiciel krakowskiego oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA), podkreślając wyjątkowy charakter znaleziska. Cmentarzysko odkryto na wzgórzu położonym na północ od węzła Szczepanowice, na terenie badanym pod kątem budowy 5,3-kilometrowego odcinka drogi ekspresowej. W promieniu kilkunastu kilometrów od tego miejsca zidentyfikowano jeszcze trzy inne podobne stanowiska, co wskazuje na duże znaczenie tego regionu w okresie prehistorycznym. Wszystkie znaleziska zostały przekazane do Polskiej Akademii Nauk, gdzie poddane zostaną dalszej analizie.
Kultura ceramiki sznurowej, do której należeli pochowani w Parkoszowicach, jest jedną z najważniejszych kultur wczesnej epoki brązu. Jej nazwa pochodzi od charakterystycznych zdobień na ceramice, tworzonych za pomocą odcisków sznura. Kultura ta była szeroko rozpowszechniona na terenach dzisiejszej Europy Środkowej i Północnej, od Skandynawii po Bałkany. Ludność tej kultury znana jest z silnie zorganizowanej struktury społecznej, co znajduje odzwierciedlenie w bogato wyposażonych grobach i skomplikowanych rytuałach pogrzebowych. W pozycji skurczonej mężczyzn chowano na prawym a kobiety na lewym boku.
Na typowy dla tych społeczności układ ciał natrafiono również na cmentarzysku w Parkoszowicach. Zmarli zostali pochowani w pozycji skurczonej, ich głowy skierowane były na północny-wschód, a przy ciałach znaleziono różnorodne przedmioty, takie jak naczynia ceramiczne, narzędzia kamienne i krzemienne. Szczególnie interesujące jest odkrycie miedzianych ozdób w jednym z grobów kobiecych. Na przełomie młodszej epoki kamienia a epoki brązu miedź była wciąż bardzo rzadkim surowcem, co sugeruje, że zmarła mogła pełnić ważną rolę w swojej społeczności.
Na podstawie badań archeologicznych wiadomo, że kultura ceramiki sznurowej miała silne powiązania z innymi ówczesnymi kulturami Europy, co dowodzi szeroko zakrojonych kontaktów handlowych i kulturowych. Charakterystyczne przedmioty, takie jak ceramiczne puchary o esowatym profilu czy kamienne topory bojowe, występują na rozległych obszarach, od Renu po Wołgę. Choć kultura ta znana jest z dynamicznej ekspansji, przebadane osady są wciąż rzadkością, co czyni odkrycie w Parkoszowicach szczególnie cennym. Cmentarzysko jest bowiem wedle informacji z komunikatu prasowego położone w pobliżu osady, co samo w sobie jest wyjątkowe.
Odkrycia w Parkoszowicach i okolicznych miejscowościach, takich jak Giebułtów, stanowią ważny element w badaniach nad migracjami ludności i rozwojem społeczeństw w epoce brązu. Znaleziska te pozwalają na lepsze zrozumienie procesów kulturowych, które kształtowały Europę przed tysiącami lat. Więcej o gwałtownych zmianach, które miały wtedy miejsce na ziemiach dzisiejszej Polski można dowiedzieć się w pełnometrażowym filmie dokumentalnym pt. „Berło z brązu – symbol zmiany cywilizacyjnej” dostępnym w serwisie TVP VOD.
Budowa odcinka drogi ekspresowej S7 między Miechowem a Szczepanowicami zbliża się do końca, a planowane otwarcie ma nastąpić w najbliższych tygodniach. Nowa trasa, przebiegająca przez malownicze tereny Wyżyny Miechowskiej, nie tylko usprawni komunikację w regionie, ale jak to zwykle bywa przy tak dużych inwestycjach, jest źródłem nowych informacji o bogatej historii tej ziemi, sięgającej bardzo dalekiej przeszłości.
Źródło: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Oddział Kraków
Archeolog, doktor nauk inżynieryjno-technicznych, popularyzator. Pierwsza osoba, z którą powinno się kontaktować w sprawie patronatów i ewentualnej współpracy z „Archeologią Żywą”. Post-doc w Katedrze Antropologii Instytutu Biologii Środowiskowej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół kultury materialnej późnego średniowiecza i wykorzystania nowoczesnych technologii w archeologii. Pasjonat multimediów i gier komputerowych. Prowadzący cyklu cotygodniowych popularnonaukowych webinarów pt. „Kontekst”
