Polski projekt badań archeologicznych w Starej Dongoli w Sudanie znalazł się w finale konkursu Europejskiej Rady ds. Badań (ERC) dotyczącym publicznego zaangażowania w badania. To przedsięwzięcie Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW.
Mowa o projekcie ERC Starting Grant UMMA, kierowanym przez dr. hab. Artura Obłuskiego. Bierze on udział w konkursie „Public Engagement with Research Award” w kategorii inspire – public outreach (publiczne działania informacyjne). Pozostałe dwie kategorie to Involve – citizen science i Influence – media and policy. W żadnej z dwóch pozostałych kategorii do finału nie dostali się Polacy.
Nagroda wręczana jest zdobywcom grantów ERC, którzy podczas realizacji projektów wykazali się doskonałością w zakresie angażowania społeczności spoza świata nauki.
W puli nagród jest również wyróżnienie publiczności, o którym zdecyduje głosowanie w mediach społecznościowych – potrwa ono do dnia ceremonii, zwycięzca ogłoszony zostanie 14 lipca br. podczas uroczystości wręczenia trzech nagród głównych.
Finansowany przez ERC projekt dr. hab. Artura Obłuskiego „UMMA – Urban Metamorphosis of the community of a Medieval African capital city” realizowany jest w Starej Dongoli, w Sudanie.
„Stara Dongola, gdzie zachowały się pozostałości wspaniałych kościołów, klasztorów z największą na świecie kolekcją malowideł średniowiecznych, czy najstarszy zachowany meczet w tej części Afryki i monumentalne grobowce misjonarzy islamskich, jest ważnym elementem światowego dziedzictwa kulturowego. Ten potencjał powinien służyć nie tylko archeologom prowadzącym tam wykopaliska, ale przede wszystkim społecznościom lokalnym i szerzej społeczeństwu sudańskiemu” – wyjaśnił dr hab. Obłuski cytowany w komunikacie przesłanym Nauce w Polsce.
Dodał, że jest zespół zainicjował wraz ze społecznościami lokalnymi, ale także samorządami lokalnymi i regionalnymi oraz władzami centralnymi działania mające na celu strategiczne podejście do zachowanego na tym stanowisku dziedzictwa.
„Tak, aby nasi gospodarze poza splendorem mieli również bardziej wymierne korzyści np. ekonomiczne w ramach zrównoważonego rozwoju, którego profity będą trafiać do lokalnych społeczności a nie dużych korporacji. Pamiętajmy, że Sudan jest 8. najbiedniejszym krajem świata” – podkreślił kierownik projektu.
W komunikacie podano, że jednym z elementów działań dr. hab. Obłuskiego, który jest też jednocześnie dyrektorem CAŚ UW, jest wprowadzenie nowej strategii w badań w tym ośrodku badawczym. Polega ona na współpracy z lokalnymi społecznościami na rzecz archeologii, dziedzictwa i zrównoważonego rozwoju.
Dodano, że jest to podejście, które ma promować zbliżenie pomiędzy naukowcami a mieszkańcami regionów, gdzie prowadzone są badania. Ma pozwalić też „osadzić rezultaty prac archeologicznych w ich naturalnym kontekście społecznym i geograficznym.”
Jak wyjaśniają archeolodzy, wdrażanie tej strategii w badaniach w Dongoli koordynuje dr Tomomi Fushiya, która specjalizuje w collaborative archaeology (czyli archeologii angażującej) i od lat pracuje nad podobnymi projektami w Sudanie.
Obłuski i Fushiya zaznaczają, że praca nad projektem archeologicznym powinna przebiegać dwukierunkowo, z uwzględnieniem lokalnego punktu widzenia i tradycyjnej wiedzy o dziedzictwie kulturowym. Takie partycypacyjne, angażujące współczesne społeczeństwa, podejście daje możliwość prawdziwie dwustronnej współpracy i może przyczynić się do dekolonizacji metod stosowanych w archeologii w Sudanie.
Głosowanie publiczności – polski projekt jest 6 od góry: „Engaging local community in Sudan to promote archaeological heritage – Artur Obłuski (University of Warsaw)”. Głosowanie potrwa do 14 lipca.
Więcej informacji na temat konkursu i dodatkowe informacje na temat pozostałych jego finalistów dostępne są na stronie ERC: https://erc.europa.eu/news/erc-public-engagement-research-voting-starts-peoples-favourite-project
Źródło: naukawpolsce.pap.pl
Dziennikarz naukowy w Polskiej Agencji Prasowej (PAP) i portalu PAP - Nauka w Polsce. Ukończył archeologię i PR na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Autor książki „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności" (Wydawnictwo Poznańskie 2023).
