„Śladami polskich pionierów badań starożytnego Egiptu” – wystawa w Krakowie

Prezydent Miasta Krakowa – Jacek Majchrowski oraz Dyrektor Muzeum Archeologicznego w Krakowie – Jacek Górski zapraszają na wydarzenia poświęcone prezentacji unikatowych egipskich zbiorów w Krakowie oraz sylwetki pierwszego polskiego egiptologa, krakowianina – Tadeusza Smoleńskiego.

Wystawa w formie planszowej z ekspozycją oryginalnych zabytków egipskich ze zbiorów Muzeum Archeologicznego w Krakowie ma na celu przybliżyć sylwetki Polaków, którzy byli pionierami naukowych badań starożytnego Egiptu.

Centralną postacią wystawy jest Tadeusz Samuel Smoleński (ur. 16 sierpnia 1884 w Jaworzu, zm. 29 sierpnia 1909 w Krakowie), pierwszy polski egiptolog. Wystawa prezentuje jego osiągnięcia w dziedzinie egiptologii, w tym wykopaliska w El-Gamhoud, el-Hibeh i Sharuna, oraz artefakty, które dzięki niemu trafiły do Krakowa. Warto przybliżyć sylwetkę tego wyjątkowego naukowca, który zmarł w młodym wieku, ale pozostawił bogate dziedzictwo naukowe i zapoczątkował polskie badania nad starożytnym Egiptem. W roku 2024 przypada 140. rocznica jego urodzin. Jego prace kontynuowali jego następcy, o których także można się dowiedzieć na wystawie.

Na ekspozycji zaprezentowanych zastanie kilka tematycznych rozdziałów:

• Dokonania polskich pionierów badań starożytnego Egiptu.
• Omówienie mumifikacji w starożytnym Egipcie, a także roli mumii w aspekcie historycznym (od leku do obiektu badań naukowych). Dotyczyć to będzie zarówno ludzi jak i zwierząt.
• Grobowce w starożytnym Egipcie – symbol bogactwa i życia wiecznego
• Prezentacja zabytków starożytnego Egiptu w Muzeum Archeologicznym w Krakowie, z przedstawieniem źródeł pozyskania obiektów, a przede wszystkim prezentacja niezwykłej historii tzw. Muzeum w Plecaku, czyli zbiorów ofiarowanych przez żołnierzy Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich (wchodzącej w skład Armii Andersa, walczącej podczas II wojny światowej na Bliskim Wschodzie). To jedyny tego rodzaju przykład gromadzenia zbiorów na świecie! Kolekcja jest nawet wzmiankowana w książce Normana Davisa „Szlak Nadziei. Armia Andersa. Marsz przez trzy kontynenty”.

Kolejni bohaterowie wystawy to naukowcy, którzy wnieśli znaczący wkład w badania mumii egipskich. Na przełomie XX i XXI wieku w Krakowie, zrealizowano kompleksowy program badania mumii egipskiej Aset-iri-khet-es (mumia znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Krakowie). Było to pionierskie przedsięwzięcie nie tylko w skali Polski, ale także w skali światowej (duża w tym rola Katedry Radiologii Collegium Medicum UJ). Warto o tym przypomnieć, tym bardziej, że wypracowane wtedy procedury mogą być wzorem dla prowadzenia podobnych badań obecnie. Dużą rolę odegrały wtedy badania mumii wykonane techniką tomografii komputerowej, które zostały przeprowadzone w Krakowie w roku 1993, a więc 30 lat temu.

Tytuł wystawy nie jest więc przypadkowy – pragniemy bowiem przypomnieć tych, którzy jako pierwsi w Polsce wnieśli znaczący wkład w rozwój egiptologii. Wystawa licząca 20 plansz i kilka gablot z zabytkami będzie eksponowana w tzw. czarnej sali Muzeum Archeologicznego w Krakowie. Wernisaż wystawy w dniu 23 listopada 2023 r. (czwartek), godz. 12:00.

Ważnym przedsięwzięciem, związanym z wystawą będzie konferencja naukowa „Egipt na nowo odkryty” zaplanowana na 14 grudnia 2023 r. w Muzeum Archeologicznym w Krakowie. Jej celem jest przypomnienie dokonań polskich naukowców odkrywających po raz pierwszy tajemnice starożytnego Egiptu. 

Zarówno wystawa jak i konferencja mają na celu zwrócić uwagę na Kraków jako miejsce gdzie znajduje się największy zbiór zabytków starożytnego Egiptu, ale także Kraków jako ośrodek naukowy, gdzie specjaliści z różnych dyscyplin (egiptolodzy, archeolodzy, specjaliści medycyny sądowej, kryminalistyki, genetyki, radiologii) nawiązują współpracę pozwalającą na uzyskanie wartościowych rezultatów, często pionierskich w skali krajowej i światowej.

Organizatorzy:

Muzeum Archeologiczne w Krakowie

Uniwersytet Jagielloński Katedra Radiologii Collegium Medicum

Kraków – Miasto Gospodarz

Patronat honorowy:

Witold Kozłowski – Marszałek Województwa Małopolskiego

Patroni medialni:

Archeologia Żywa, Muzeon.pl, Polradiologia Viva, ArcheoAtlas

Projekt współfinansowany ze środków Miasta Krakowa