Ślady po działalności grupy myśliwych sprzed kilkunastu tysięcy lat, wyspecjalizowanych w polowaniach na koziorożce alpejskie, odkryła słowacko-polska ekspedycja badawcza w Jaskini nad Huczawą (Hučivá diera) w Tatrach Bielskich na Słowacji.
„To, jak dotąd, jedyny punkt w Tatrach ze śladami osadnictwa człowieka paleolitycznego. Pozostawiła je ludność kultury magdaleńskiej, znana najlepiej z terenu Francji i Hiszpanii” – przekazał PAP prof. Paweł Valde-Nowak z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Wstępna publikacja została opublikowana w „Antiquity”1)VALDE-NOWAK P., BACA M., CIEŚLA M., KOŚCIUK-ZAŁUPKA J., KRASZEWSKA A., LEMANIK A., NADACHOWSKI A., POPOVIĆ D., SKŁUCKI J., SOJAK M. 2022. … Więcej
Naukowiec poinformował, że na podstawie analiz izotopowych ustalono, że ludzie ci dotarli do Hučivej Diery w XIII tysiącleciu p.n.e.
„Była to grupa myśliwych wyspecjalizowanych w polowaniach na koziorożce alpejskie, gatunek dziś w Tatrach nie reprezentowany. Znaleziono kilkaset ostrzy broni miotanej, kościane igły, fragment kamiennej lampki i wiele kości upolowanych zwierząt. Zalegały one w resztkach dużego ogniska” – dodał naukowiec.
Podczas wcześniejszych sezonów badawczych w jaskini Hučivá diera, powyżej zabytków z końca epoki lodowcowej, słowacko-polski zespół znalazł również XV i XVI-wieczne fragmenty glinianych naczyń, a także monety z czasów II wojny światowej.
Prof. Valde-Nowak przekazał wcześniej PAP, że naukowcy od XIX w. poszukiwali śladów po pobycie pradziejowego człowieka w tatrzańskich jaskiniach; dotąd bezskutecznie. Typowano na przykład jaskinię Magury w Tatrach Polskich, ale wykopaliska przeprowadzone w niej jeszcze przed II wojną światową nie przyniosły spodziewanych rezultatów.
Kultura magdaleńska na terenie Słowacji występuje jedynie w północnej części kraju w górnym dorzeczu Popradu. Ta sama ekspedycja badawcza dokonała w 2003 roku odkrycia pierwszego śladu tej kultury w Starej Lubowli. Podobne stanowiska odkryto wcześniej w Polskich Karpatach, m.in. w Sromowcach Wyżnych-Kątach, w Podczerwonym i w Nowej Białej. Hučivá diera i Stara Lubovla wyznaczają więc południową rubież działania magdaleńskich łowców, znanych z szałasowych i jaskiniowych stanowisk w Hiszpanii (Altamira), Francji (Lascaux), Szwajcarii, Niemiec, Belgii, Czech i Moraw oraz Polski.
Projekt realizowany jest przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego we współpracy z Instytutem Archeologii Słowackiej Akademii Nauk. Prace finansuje Narodowe Centrum Nauki.
Źródło zdjęć: projekt archeologiczny Hučivá diera
Źródło tekstu: naukawpolsce.pap.pl
Przypisy
| 1 | VALDE-NOWAK P., BACA M., CIEŚLA M., KOŚCIUK-ZAŁUPKA J., KRASZEWSKA A., LEMANIK A., NADACHOWSKI A., POPOVIĆ D., SKŁUCKI J., SOJAK M. 2022. Hučivá Cave: A Magdalenian hunting camp in the Tatra Mountains, „Antiquity”, 96 (388), s. 1008–1014, DOI: https://doi.org/10.15184/aqy.2022.60. |
|---|
Szymon Zdziebłowski
Dziennikarz naukowy w Polskiej Agencji Prasowej (PAP) i portalu PAP - Nauka w Polsce. Ukończył archeologię i PR na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Autor książki „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności" (Wydawnictwo Poznańskie 2023).
