, , ,

W Szkuciskach 12-latek odkrył głowicę średniowiecznej buławy

|


Słowa kluczowe: , , , , , , , ,

Kolejna głowica buławy gwiaździstej (wstępnie datowana na XII–XIV wiek) trafi do muzealnych zbiorów.

Zabytek został wydobyty podczas prac ziemnych prowadzonych przy budynku stodoły w miejscowości Kłodnica, gm. Wilków. Urobek w postaci piasku i gruzu został wywieziony do pobliskiej miejscowości i posłużył jako utwardzenie podjazdu. Dopiero wtedy głowica buławy została dostrzeżona przez dwunastoletniego Witolda Bołtucia z miejscowości Szkuciska, który prawidłowo rozpoznał jej zabytkowy charakter. Rodzice chłopca niezwłocznie zgłosili fakt odkrycia do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków WUOZ w Lublinie.

Jest to kolejny tego typu zabytek, który trafił w ostatnim czasie do urzędu konserwatorskiego w Lublinie.

Buławy były bronią obuchową wywodząca się od maczug. Według definicji stworzonej przez Mariana Głoska: „buława jest to broń o kulistej, bądź wielopłaszczyznowej, ale zawsze jednolitej, głowicy wykonanej z metalu z otworem w środku dla osadzenia krótkiego, drewnianego, rzadziej metalowego trzonu”. W średniowiecznej Europie tego typu broń pojawiła się prawdopodobnie za sprawą koczowników, być może Chazarów. Popularność zyskała w krajach Europy Wschodniej, głównie na Rusi. Buława poza funkcją bojową pełniła również rolę symbolu władzy.

Obecnie przekazany zabytek odlany został z brązu. Jego wysokość wynosi 72 mm. Głowica zaopatrzona jest w tuleję oraz guzy ostrosłupowe. Głowica nosi ślady intensywnego użytkowania w postaci uszkodzonych i wygiętych guzów. Trudno ocenić, czy uszkodzenia powstały w wyniku toczonych walk, czy może użytkowana była wtórnie jako np. młotek. Wstępnie można ją datować na XII–XIV wiek. Podobne egzemplarze, np. prezentowany w Muzeum Archeologicznym w Krakowie, interpretowane są jako pochodzący z Węgier.

Jak już wyżej wspomniano buława wydobyta została w miejscowości Kłodnica, położonej w Kotlinie Chodelskiej. Jest to niezwykle interesujący region województwa lubelskiego pod względem pozostałości osadnictwa wczesnośredniowiecznego.

Pierwotna lokalizacja buławy oddalona jest o około 1 km od wczesnośredniowiecznego grodziska w Kłodnicy, którego chronologia określana jest na X–XI wiek. Natomiast kolejne wczesnośredniowieczne grodzisko w Żmijowiskach (IX–X w.) oddalone jest nieco ponad 2 km.

Zabytek jest kolejnym dowodem na wyjątkowy charakter tego regionu Lubelszczyzny we wczesnym średniowieczu. Głowica zostanie przekazana w depozyt do Muzeum (zapewne Nadwiślańskiego).

Źródło tekstu i zdjęć: profil Facebook Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków

Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Lublinie jest organem administracji zespolonej, działającej w imieniu Wojewody Lubelskiego. Artykuły publikowane na stronie Archeologii Żywej pochodzą z ich profilu Facebook, na którym informują o realizowanych obecnie i w przeszłości pracach konserwatorskich przy zabytkach ruchomych i nieruchomych na terenie woj. lubelskiego.

Dodaj komentarz

css.php