Black Metal. Kowalstwo wczesnośredniowieczne – wystawa MPPP Gniezno

Wystawa „Black Metal. Kowalstwo wczesnośredniowieczne” poświęcona jest metalurgii żelaza we wczesnym średniowieczu w Europie, znanej w różnych językach europejskich jako „czarna metalurgia”. Ekspozycja prezentuje zagadnienia związane z technologią żelaza i jego stopów, to znaczy ze stosowanymi w okresie wczesnośredniowiecznym materiałami oraz technikami wytwórczymi.

Wystawa przedstawia dwie podstawowe dziedziny rzemiosła związane z obróbką żelaza – hutnictwo i kowalstwo. Hutnictwo żelaza to dyscyplina, w której pozyskiwano metal z rud żelazonośnych i wytwarzano półprodukty przeznaczone do dalszej obróbki. Kowalstwo jest natomiast gałęzią rzemieślniczą, w której z gotowego fabrykatu żelaznego wykonywano wyroby, takie jak narzędzia czy broń.

Na wystawie zwiedzający mogą zapoznać się z rekonstrukcjami warsztatów hutniczego i kowalskiego wyposażonymi w charakterystyczne dla wczesnego średniowiecza Europy piece, paleniska, narzędzia, surowce, paliwo, półwytwory oraz odpady. Przedstawione są także różne stopy żelaza, które były wykorzystywane w tamtym czasie, oraz formy, w jakich występowały półprodukty stanowiące powszechne przedmioty wymiany. Zaprezentowane są również ówczesne techniki kowalskie, w tym eksponaty ilustrujące sposoby kucia i wykańczania metalowych części uzbrojenia ofensywnego.

Szczególnie atrakcyjne są rekonstrukcje i repliki żelaznych elementów broni zaczepnej, takiej jak: miecze, groty włóczni, żelezca toporów czy głownie noży. Wszystkie te eksponaty zostały wykonane przy użyciu historycznych materiałów oraz technik, po dokładnej analizie zabytków archeologicznych, które odwzorowują. Twórcą tych niezwykłych artefaktów jest dr Maciej Tomaszczyk, kowal z zamiłowania i jeden z kuratorów wystawy.

Wystawa otwarta będzie od 2 lipca do 30 września 2023 r.

Patronat medialny: Archeologia Żywa