Archeowarsztat
Artefakty i zabytki
Genetyka
- przez Radosław BielMieszkańcy starożytnej Europy i basenu Morza Śródziemnego byli mniej mobilni niż wcześniej sądzono – wskazują międzynarodowe badania 204 genomów szczątków ludzkich z czasów istnienia Cesarstwa Rzymskiego. Tylko 7-11% zbadanych szczątków pochodziło z obszarów znacznie oddalonych od miejsca pochówku. W ostatnich […]
- przez RadekBW epoce środkowego brązu na tereny dzisiejszej Polski i Ukrainy napływały liczne fale migracji – piszą polscy naukowcy na łamach „Nature Communications”. Ich ślady odczytywane są dzięki nowym badaniom genetycznym. Badania populacyjne oraz studia nad pokrewieństwem społeczności z epoki brązu […]
- przez Anna JowsaW V wieku n.e. zakończyły się zasadnicze procesy demograficzne kształtujące strukturę genetyczną populacji zamieszkującej w X-XII wieku n.e. obszar współczesnej Polski. Do ukształtowania się struktury genetycznej mieszkańców państwa Piastów nie była konieczna żadna dodatkowa migracja mająca miejsce po V wieku […]
Ludzie i społeczeństwa
- przez RadekBW 2022 roku zespół badaczy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu dokonał niezwykłego odkrycia w miejscowości Pień pod Bydgoszczą. Znaleziono tam grób młodej kobiety z XVII wieku, której pochówek zwrócił uwagę przez specyficzne elementy zabezpieczające: sierp umieszczony na szyi oraz […]
- przez Brian FaganBył rok 1894. Handlarze zabytków z ateńskiego rynku doskonale znali tego Anglika. Był niski, napastliwy i płynnie mówił po grecku. Przyjeżdżał każdego ranka, aby wolno przechadzając się od stoiska do stoiska, przeglądać zawartość niewielkich tac z pieczęciami i biżuterią. Od […]
- przez Radosław BielPrzez wiele lat historia Rapa Nui, znanej również jako Wyspa Wielkanocna, była postrzegana jako przestroga przed ekologiczną katastrofą. Opowieść o przeludnieniu, nadmiernej eksploatacji zasobów i w konsekwencji upadku cywilizacji weszła na stałe do popularnej świadomości. Jednak najnowsze badania rzucają nowe […]
Ciekawostki
- przez Radosław BielPrzez wiele lat historia Rapa Nui, znanej również jako Wyspa Wielkanocna, była postrzegana jako przestroga przed ekologiczną katastrofą. Opowieść o przeludnieniu, nadmiernej eksploatacji zasobów i w konsekwencji upadku cywilizacji weszła na stałe do popularnej świadomości. Jednak najnowsze badania rzucają nowe […]
- przez Radosław BielW czerwcowym numerze „Science Advances“ ukazał się artykuł, który przybliża istotne ustalenia dotyczące ewolucji ubioru w paleolicie. Czy to możliwe, że igły z oczkami sprzed tysięcy lat były kluczem do przetrwania naszych przodków w surowych klimatach? Ustalenia badaczy sugerują, że […]
- przez Anna JankowiakJest jedną z najbardziej znanych mitycznych kobiet starożytnego świata, a jej tragiczna historia inspiruje i wpływa na nasze umysły do dziś. Myśl feministyczna zaadaptowała ją jako symbol kobiecej siły, psychoanaliza doszukuje się w niej symbolu kastracji. Jedno jest pewne – […]
Prawo
- przez Marek FlorekUwagi w związku z projektem zmiany ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w zakresie dotyczącym regulacji poszukiwań zabytków Dr hab. Marek FlorekInstytut Archeologii UMCS w Lublinie/Delegatura w Sandomierzu Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków […]
- przez Lubelski Wojewódzki Konserwator ZabytkówDo rejestru zabytków województwa lubelskiego, pod numerem A/65, zostało wpisane otoczenie wieży o charakterze sakralno-obronnym wraz ze wzgórzem w Stołpiu. Do podjęcia decyzji przyczyniły się odkrycia poczynione w latach 2015, 2018 i 2021. Sama wieża została uznana za zabytek w […]
- przez Marcin SabacińskiOdkrycia fascynują. Rozbudzają ciekawość, skupiają zainteresowanie i na chwilę wyrywają nas z przewidywalnej codzienności. Największe emocje rodzą u tych, którym dane było przez moment stać się odkrywcami. Dotyczy to każdego, a siła która każe nam zabrać do kieszeni kamień ze […]
Rekonstrukcje
Religie i rytuały
- przez Radosław BielMiędzynarodowy zespół, w skład którego wchodzą polscy naukowcy, odkrył nowe informacje na temat rytuałów składania ofiar z koni przez społeczności w regionie wschodniego Bałtyku. Wyniki badań, opublikowane w czasopiśmie „Science Advances”[ref]FRENCH K.M., MUSIAŁ A.D., KARCZEWSKI M., DAUGNORA L., SHIROUKHOV R., […]
- przez Radosław BielW 2018 roku, podczas nadzoru archeologicznego w trakcie budowy domu w Czulicach (małopolskie), archeolodzy natknęli się na niezwykłe znalezisko – grób z okresu wędrówek ludów. W jego komorze odkryto szczątki dwóch chłopców: Huna o zdeformowanej czaszce i Europejczyka. Obok nich […]
- przez Radosław BielW hrabstwie Wicklow w Irlandii, w regionie Baltinglass, archeolodzy odkryli fascynującą grupę neolitycznych obiektów znanych jako cursusy, które mogły służyć jako ceremonialne ścieżki dla zmarłych. Badania, prowadzone przez dr. Jamesa O’Driscolla z University of Aberdeen, wykorzystały technologię LiDAR, co pozwoliło […]
Skarby i depozyty
Stanowiska archeologiczne
- przez Radosław BielZuchy z Zielonogórskiego Obwodu Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej, podczas zbiórki na terenie kompleksu leśnego w Zielonej Górze-Łężycy, przypadkowo odkryły naczynia ceramiczne, które okazały się zabytkami sprzed ok. 2500 lat. Odkrycie zostało natychmiast zgłoszone podharcmistrzowi Jarosławowi Zasackiemu, który zawiadomił urząd Lubuskiego Wojewódzkiego […]
- przez Radosław BielPolscy archeolodzy dokonali niezwykłych odkryć w Tanzańskim Parku Narodowym Serengeti, identyfikując ponad 30 cennych stanowisk archeologicznych, w tym nieznane wcześniej malowidła naskalne, fragmenty ceramiki i narzędzi kamiennych. Badania, które są pierwszymi polskimi pracami archeologicznymi w tym regionie, prowadzą dr hab. […]
- przez Brian FaganBył rok 1894. Handlarze zabytków z ateńskiego rynku doskonale znali tego Anglika. Był niski, napastliwy i płynnie mówił po grecku. Przyjeżdżał każdego ranka, aby wolno przechadzając się od stoiska do stoiska, przeglądać zawartość niewielkich tac z pieczęciami i biżuterią. Od […]
Wojna i polityka
- przez Radosław BielNowe badania znalezisk z pola bitwy w dolinie Tollense w północno-wschodnich Niemczech miały na celu ustalenie skąd przybyli wojownicy biorący udział w tym starożytnym konflikcie. Wnioski opublikowane w czasopiśmie „Antiquity”, skupiają się na analizie typów grotów strzał i ich rozmieszczeniu […]
- przez Radosław BielTegoroczne prace archeologiczne w starożytnym obozie legionowym Novae, położonym nad Dunajem w Bułgarii, przyniosły przełomowe odkrycie. Międzynarodowy zespół pod kierunkiem prof. Eleny Kleniny z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu potwierdził istnienie ogromnego arsenału I Legionu Italskiego, zajmującego imponującą powierzchnię 3200 […]
- przez Radosław BielWrocławscy badacze odkrywają zapomniane obozy pracy przymusowej, które skrywają tragiczne historie tysięcy ofiar II wojny światowej. Dzięki nowoczesnym technologiom i intensywnym badaniom, ukryte do tej pory w gęstych lasach Borów Dolnośląskich miejsca zniewolenia, teraz odsłaniają swoje tajemnice. W okresie II […]
Wykopaliska archeologiczne
- przez Radosław BielPaździernikowe wykopaliska w Skołoszowie, prowadzone przez zespół z Uniwersytetu Rzeszowskiego, odsłoniły wyjątkowe pozostałości eneolitycznej osady i cmentarzyska. Wśród znalezisk znajdują się liczące około 5500 lat naczynia ceramiczne odkryte w jamach osadniczych, a także młodszy o tysiąc lat grób niszowy. Odkrycia […]
- przez Radosław BielW rzymskim forcie Apsaros, położonym w zachodniej Gruzji w pobliżu Batumi, archeolodzy natrafili na niezwykle rzadkie znalezisko: złotą plakietkę wotywną poświęconą Jowiszowi Dolicheńskiemu, bóstwu szczególnie czczonemu przez rzymskich żołnierzy. To wyjątkowe odkrycie potwierdza istnienie miejsca kultu w pobliżu fortu. Fort […]
- przez Monika BajkaW październiku 2024 roku zakończyły się fascynujące badania archeologiczne w Sandomierzu-Mokoszynie, które przyniosły odkrycia mogące zmienić nasze spojrzenie na najwcześniejsze dzieje tego regionu. Prace prowadzone przez pracownię „Trzy Epoki“ Monika Bajka z Klimontowa odsłoniły pozostałości osad sprzed tysięcy lat, w […]