Archeowarsztat
Artefakty i zabytki
Genetyka
- przez Radosław BielMieszkańcy starożytnej Europy i basenu Morza Śródziemnego byli mniej mobilni niż wcześniej sądzono – wskazują międzynarodowe badania 204 genomów szczątków ludzkich z czasów istnienia Cesarstwa Rzymskiego. Tylko 7-11% zbadanych szczątków pochodziło z obszarów znacznie oddalonych od miejsca pochówku. W ostatnich […]
- przez RadekBW epoce środkowego brązu na tereny dzisiejszej Polski i Ukrainy napływały liczne fale migracji – piszą polscy naukowcy na łamach „Nature Communications”. Ich ślady odczytywane są dzięki nowym badaniom genetycznym. Badania populacyjne oraz studia nad pokrewieństwem społeczności z epoki brązu […]
- przez Anna JowsaW V wieku n.e. zakończyły się zasadnicze procesy demograficzne kształtujące strukturę genetyczną populacji zamieszkującej w X-XII wieku n.e. obszar współczesnej Polski. Do ukształtowania się struktury genetycznej mieszkańców państwa Piastów nie była konieczna żadna dodatkowa migracja mająca miejsce po V wieku […]
Ludzie i społeczeństwa
- przez Radosław LiwochW najbliższych dniach ukaże się XIV tom z serii Biblioteka Muzeum Archeologicznego w Krakowie pt. „Dakowie nad górnym Dniestrem. Eponimiczne cmentarzysko kultury lipickiej w Lipicy Górnej (Ukraina)”. Ta wieloautorska książka współfinansowana jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jej tytuł […]
- przez Agnieszka MączyńskaPismo, jeden z największych wynalazków człowieka, pojawiło się niezależnie aż w czterech miejscach – w Mezopotamii, Egipcie, Chinach oraz Mezoameryce. Ta swoista rewolucja nie dokonywała się nagle i musi być rozpatrywana jako proces, w czasie którego język mówiony zyskiwał materialną […]
- przez Radosław BielNiedawno swoją premierę miał anglojęzyczny podcast „Blazing the Trail”, pięcioodcinkowa seria stworzona dzięki współpracy Australian Museum, Uniwersytetu w Sydney i BreakThru Productions. Podcast zabiera słuchaczy w fascynującą podróż przez miliony lat ewolucji człowieka – od afrykańskich korzeni po podbój świata […]
Ciekawostki
- przez Dawid SychPo dwóch ostatnich filmach z wiekowym już Harrisonem Fordem w roli głównej, większość fanów Indiany Jonesa straciła nadzieję, że słynny amerykański archeolog jeszcze kiedyś powróci do łask. Z odsieczą przyszło jednak studio MachineGames, które oddało w ręce graczy grę „Indiana […]
- przez Agnieszka MączyńskaPismo, jeden z największych wynalazków człowieka, pojawiło się niezależnie aż w czterech miejscach – w Mezopotamii, Egipcie, Chinach oraz Mezoameryce. Ta swoista rewolucja nie dokonywała się nagle i musi być rozpatrywana jako proces, w czasie którego język mówiony zyskiwał materialną […]
- przez Radosław BielPrzez wiele lat historia Rapa Nui, znanej również jako Wyspa Wielkanocna, była postrzegana jako przestroga przed ekologiczną katastrofą. Opowieść o przeludnieniu, nadmiernej eksploatacji zasobów i w konsekwencji upadku cywilizacji weszła na stałe do popularnej świadomości. Jednak najnowsze badania rzucają nowe […]
Prawo
- przez Marek FlorekUwagi w związku z projektem zmiany ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w zakresie dotyczącym regulacji poszukiwań zabytków Dr hab. Marek FlorekInstytut Archeologii UMCS w Lublinie/Delegatura w Sandomierzu Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków […]
- przez Lubelski Wojewódzki Konserwator ZabytkówDo rejestru zabytków województwa lubelskiego, pod numerem A/65, zostało wpisane otoczenie wieży o charakterze sakralno-obronnym wraz ze wzgórzem w Stołpiu. Do podjęcia decyzji przyczyniły się odkrycia poczynione w latach 2015, 2018 i 2021. Sama wieża została uznana za zabytek w […]
- przez Marcin SabacińskiOdkrycia fascynują. Rozbudzają ciekawość, skupiają zainteresowanie i na chwilę wyrywają nas z przewidywalnej codzienności. Największe emocje rodzą u tych, którym dane było przez moment stać się odkrywcami. Dotyczy to każdego, a siła która każe nam zabrać do kieszeni kamień ze […]
Rekonstrukcje
Religie i rytuały
- przez Wojciech EjsmondZ dumą ogłaszamy powstanie Mummy Research Center (Międzynarodowego Centrum Badań nad Mumiami), które oficjalnie rozpoczęło swoją działalność z końcem 2024 roku. Centrum, będące unikalnym projektem w skali światowej, powstało w odpowiedzi na rosnące potrzeby interdyscyplinarnych badań nad mumiami oraz ludzkimi […]
- przez Radosław BielArcheolodzy pracujący na działce po dawnej lodziarni „Miś” w Gdańsku dokonali odkrycia, które może rzucić nowe światło na początki chrześcijaństwa na Pomorzu Wschodnim. W trakcie badań natrafiono na relikty drewnianej konstrukcji, która – według wstępnych ustaleń – może być najstarszym […]
- przez Radosław BielNa cmentarzysku zwierząt w starożytnym porcie Berenike polscy archeolodzy odkryli ponad 200 kolejnych pochówków z I i II wieku n.e. Znaleziska obejmują psy, koty, a także małpy, które były traktowane z wyjątkową troską. Pochowano je z przedmiotami do zabawy, a […]
Skarby i depozyty
Stanowiska archeologiczne
- przez Radosław LiwochW najbliższych dniach ukaże się XIV tom z serii Biblioteka Muzeum Archeologicznego w Krakowie pt. „Dakowie nad górnym Dniestrem. Eponimiczne cmentarzysko kultury lipickiej w Lipicy Górnej (Ukraina)”. Ta wieloautorska książka współfinansowana jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jej tytuł […]
- przez Radosław BielNa początku 2025 roku polsko-egipska misja archeologiczna „Mastaba Faraona” powróci do Sakkary, aby zgłębić tajemnice jednego z najbardziej intrygujących grobowców starożytnego Egiptu – mastaby faraona Szepseskafa. Naukowcy z Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk (IKŚiO PAN), wspierani przez […]
- przez Radosław BielZuchy z Zielonogórskiego Obwodu Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej, podczas zbiórki na terenie kompleksu leśnego w Zielonej Górze-Łężycy, przypadkowo odkryły naczynia ceramiczne, które okazały się zabytkami sprzed ok. 2500 lat. Odkrycie zostało natychmiast zgłoszone podharcmistrzowi Jarosławowi Zasackiemu, który zawiadomił urząd Lubuskiego Wojewódzkiego […]
Wojna i polityka
- przez Radosław BielNowe badania znalezisk z pola bitwy w dolinie Tollense w północno-wschodnich Niemczech miały na celu ustalenie skąd przybyli wojownicy biorący udział w tym starożytnym konflikcie. Wnioski opublikowane w czasopiśmie „Antiquity”, skupiają się na analizie typów grotów strzał i ich rozmieszczeniu […]
- przez Radosław BielTegoroczne prace archeologiczne w starożytnym obozie legionowym Novae, położonym nad Dunajem w Bułgarii, przyniosły przełomowe odkrycie. Międzynarodowy zespół pod kierunkiem prof. Eleny Kleniny z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu potwierdził istnienie ogromnego arsenału I Legionu Italskiego, zajmującego imponującą powierzchnię 3200 […]
- przez Radosław BielWrocławscy badacze odkrywają zapomniane obozy pracy przymusowej, które skrywają tragiczne historie tysięcy ofiar II wojny światowej. Dzięki nowoczesnym technologiom i intensywnym badaniom, ukryte do tej pory w gęstych lasach Borów Dolnośląskich miejsca zniewolenia, teraz odsłaniają swoje tajemnice. W okresie II […]
Wykopaliska archeologiczne
- przez Agnieszka SzymczakKuwejcko-Polska Misja Archeologiczna zakończyła właśnie tegoroczny sezon badań na stanowisku Bahra 1 na pustyni Al-Subiyah w północnym Kuwejcie. Datowane na połowę VI tysiąclecia p.n.e. stanowisko jest jedną z najstarszych i największych znanych neolitycznych osad na Półwyspie Arabskim. Od 2009 roku […]
- przez Radosław BielPaździernikowe wykopaliska w Skołoszowie, prowadzone przez zespół z Uniwersytetu Rzeszowskiego, odsłoniły wyjątkowe pozostałości eneolitycznej osady i cmentarzyska. Wśród znalezisk znajdują się liczące około 5500 lat naczynia ceramiczne odkryte w jamach osadniczych, a także młodszy o tysiąc lat grób niszowy. Odkrycia […]
- przez Radosław BielW rzymskim forcie Apsaros, położonym w zachodniej Gruzji w pobliżu Batumi, archeolodzy natrafili na niezwykle rzadkie znalezisko: złotą plakietkę wotywną poświęconą Jowiszowi Dolicheńskiemu, bóstwu szczególnie czczonemu przez rzymskich żołnierzy. To wyjątkowe odkrycie potwierdza istnienie miejsca kultu w pobliżu fortu. Fort […]
