Archeowarsztat
Artefakty i zabytki
Genetyka
- przez RadekBNajwiększe w historii badanie DNA dawnych populacji Europy ujawniło, że ekspansja Słowian w VI–VIII wieku była prawdziwą wędrówką ludów. Ponad 80% wcześniejszej populacji ziem dzisiejszej Polski i sąsiednich regionów zostało wówczas zastąpionych przez przybyszów ze wschodu. Nowe dane pokazują, że […]
- przez RadekBW ostatnich dniach polskie media obiegła informacja, że dynastia Piastów, według wyników badań genetycznych, mogła być spokrewniona z Piktami — starożytną ludnością zamieszkującą niegdyś tereny dzisiejszej Szkocji. Wyniki badań zespołu pod kierunkiem prof. Marka Figlerowicza z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN […]
- przez RadekBMiędzynarodowy zespół naukowców opublikował wyniki badań, które ujawniają, jak dziedzictwo genetyczne neandertalczyków zmieniało się na przestrzeni ostatnich 50 tysięcy lat. W przeciwieństwie do wcześniejszych badań, koncentrujących się głównie na współczesnych genomach, nowa analiza po raz pierwszy obejmuje szeroki zakres czasowy […]
Ludzie i społeczeństwa
- przez RadekBNajwiększe w historii badanie DNA dawnych populacji Europy ujawniło, że ekspansja Słowian w VI–VIII wieku była prawdziwą wędrówką ludów. Ponad 80% wcześniejszej populacji ziem dzisiejszej Polski i sąsiednich regionów zostało wówczas zastąpionych przez przybyszów ze wschodu. Nowe dane pokazują, że […]
- przez RadekBW ostatnich dniach polskie media obiegła informacja, że dynastia Piastów, według wyników badań genetycznych, mogła być spokrewniona z Piktami — starożytną ludnością zamieszkującą niegdyś tereny dzisiejszej Szkocji. Wyniki badań zespołu pod kierunkiem prof. Marka Figlerowicza z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN […]
- przez RadekBBłyskawiczne powstanie państwa pierwszych Piastów mogło równie szybko doprowadzić do jego załamania. Nowe badania rzucają światło na to, jak gwałtowna eksplozja osadnictwa i eksploatacji środowiska w X-wiecznej Wielkopolsce stworzyła potęgę Piastów – i zarazem podkopała jej fundamenty. Wschodnia część Wielkopolski […]
Ciekawostki
- przez RadekBByła jedną z pierwszych kobiet, które zajmowały się archeologią na ziemiach polskich. Odkryła tzw. kopce kujawskie, megalityczne obiekty starsze niż słynne piramidy egipskie! Kim była Natalia Kicka? Urodziła się w 1801 r. lub 1806 r. w Wilnie w rodzinie ziemiańskiej […]
- przez RadekBPo dwóch ostatnich filmach z wiekowym już Harrisonem Fordem w roli głównej, większość fanów Indiany Jonesa straciła nadzieję, że słynny amerykański archeolog jeszcze kiedyś powróci do łask. Z odsieczą przyszło jednak studio MachineGames, które oddało w ręce graczy grę „Indiana […]
- przez RadekBPismo, jeden z największych wynalazków człowieka, pojawiło się niezależnie aż w czterech miejscach – w Mezopotamii, Egipcie, Chinach oraz Mezoameryce. Ta swoista rewolucja nie dokonywała się nagle i musi być rozpatrywana jako proces, w czasie którego język mówiony zyskiwał materialną […]
Prawo
- przez RadekBUwagi w związku z projektem zmiany ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w zakresie dotyczącym regulacji poszukiwań zabytków Dr hab. Marek FlorekInstytut Archeologii UMCS w Lublinie/Delegatura w Sandomierzu Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków […]
- przez RadekBDo rejestru zabytków województwa lubelskiego, pod numerem A/65, zostało wpisane otoczenie wieży o charakterze sakralno-obronnym wraz ze wzgórzem w Stołpiu. Do podjęcia decyzji przyczyniły się odkrycia poczynione w latach 2015, 2018 i 2021. Sama wieża została uznana za zabytek w […]
- przez RadekBOdkrycia fascynują. Rozbudzają ciekawość, skupiają zainteresowanie i na chwilę wyrywają nas z przewidywalnej codzienności. Największe emocje rodzą u tych, którym dane było przez moment stać się odkrywcami. Dotyczy to każdego, a siła która każe nam zabrać do kieszeni kamień ze […]
Rekonstrukcje
Religie i rytuały
- przez RadekBPolsko-tunezyjski zespół badawczy odkrył i przeanalizował cztery monumentalne stele nagrobne z II–III w. n.e., należące do kobiet interpretowanych jako kapłanki bogini Ceres. Badania przeprowadzono w rejonie starożytnego Musti (el-Krib, północna Tunezja), znanego z żyznych gleb i intensywnego rolnictwa. To prawdopodobnie […]
- przez RadekBOkoło 10 tysięcy lat p.n.e. wraz z początkiem neolitu na Bliskim Wschodzie ludzie zaczęli wznosić monumentalne budowle publiczne. Pojawiły się także przedstawienia skoncentrowane wokół motywów niebezpieczeństwa i śmierci. Niektóre z nich są niezwykle intrygujące. Mogą się nam wydawać wręcz makabryczne, […]
- przez RadekBNajnowsze badania prowadzone na dnie Jeziora Lednica przyniosły jedno z najbardziej intrygujących odkryć ostatnich lat – drewnianą belkę z wyrzeźbioną ludzką twarzą, pochodzącą z konstrukcji wału obronnego. Znalezisko, datowane na drugą połowę X wieku, łączy w sobie funkcję techniczną i […]
Skarby i depozyty
Stanowiska archeologiczne
- przez RadekBPolsko-tunezyjski zespół badawczy odkrył i przeanalizował cztery monumentalne stele nagrobne z II–III w. n.e., należące do kobiet interpretowanych jako kapłanki bogini Ceres. Badania przeprowadzono w rejonie starożytnego Musti (el-Krib, północna Tunezja), znanego z żyznych gleb i intensywnego rolnictwa. To prawdopodobnie […]
- przez RadekBOkoło 10 tysięcy lat p.n.e. wraz z początkiem neolitu na Bliskim Wschodzie ludzie zaczęli wznosić monumentalne budowle publiczne. Pojawiły się także przedstawienia skoncentrowane wokół motywów niebezpieczeństwa i śmierci. Niektóre z nich są niezwykle intrygujące. Mogą się nam wydawać wręcz makabryczne, […]
- przez RadekBCo łączy wczesnośredniowieczne grodzisko na Pomorzu, rytualny ośrodek ze złotymi figurkami na Bornholmie i zaginioną świątynię w Szwecji? Odpowiedzi szukaj w nowym podcaście „The Road to Archaeotourism”, który zabiera słuchaczy w podróż przez pięć niezwykłych stanowisk archeologicznych regionu południowego Bałtyku […]
Wojna i polityka
- przez RadekBOd 5 maja 2025 r. w Lesie Szpęgawskim – miejscu jednego z najtragiczniejszych epizodów II wojny światowej na Pomorzu – trwa kolejny sezon badań archeologicznych. Prace realizowane są w ramach śledztwa prowadzonego przez Oddziałową Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu […]
- przez RadekBNowe badania znalezisk z pola bitwy w dolinie Tollense w północno-wschodnich Niemczech miały na celu ustalenie skąd przybyli wojownicy biorący udział w tym starożytnym konflikcie. Wnioski opublikowane w czasopiśmie „Antiquity”, skupiają się na analizie typów grotów strzał i ich rozmieszczeniu […]
- przez RadekBTegoroczne prace archeologiczne w starożytnym obozie legionowym Novae, położonym nad Dunajem w Bułgarii, przyniosły przełomowe odkrycie. Międzynarodowy zespół pod kierunkiem prof. Eleny Kleniny z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu potwierdził istnienie ogromnego arsenału I Legionu Italskiego, zajmującego imponującą powierzchnię 3200 […]
Wykopaliska archeologiczne
- przez RadekBMuzeum Archeologiczne w Gdańsku po raz pierwszy zaprezentowało publicznie unikatową urnę domkową – glinianą popielnicę w kształcie miniaturowego domu, odkrytą w miejscowości Bożepole Wielkie (woj. pomorskie). Zabytek datowany na wczesną epokę żelaza sprzed ok. 2600 lat jest dopiero czwartą urną […]
- przez RadekBPodczas prac remontowych i towarzyszącego im nadzoru archeologicznego przy kościele św. Wojciecha w Bytomiu natrafiono na cztery dziecięce pochówki, wstępnie datowane na okres średniowiecza. Znaleziska dokonano w lipcu 2025 roku tuż pod głównym wejściem do świątyni, około 2,2 metra pod […]
- przez RadekBW lipcu 2025 r. archeolodzy z Muzeum Zamkowego w Sandomierzu przeprowadzili ratownicze badania wykopaliskowe na stanowisku nr 92 w Słupczy (pow. sandomierski). Powodem interwencji było przypadkowe odkrycie szczątków ludzkich podczas prac polowych. Początkowo wydawało się, że grób został całkowicie zniszczony […]
