ELITES – Kształtowanie się państwa w Polsce i Norwegii w średniowieczu
Zapraszamy na wykład Hansa Jacoba Orninga z Uniwersytetu w Oslo pt. „Kształtowanie się państwa w Polsce i Norwegii w średniowieczu”. Jest to pierwszy z 6 mini-wykładów badaczy zaangażowanych w projekt „Zasoby symboliczne i struktury polityczne na peryferiach. Legitymizacja elit w Polsce i Norwegii, ok. 1000-1300”.
Projekt (2019/34/HS3/00500) jest finansowany z funduszy norweskich, w ramach konkursu Narodowego Centrum Nauki GRIEG. NCN jest operatorem programu poświęconego badaniom podstawowym, partnerem po stronie norweskiej jest the Research Council of Norway. Projekt realizowany jest przez Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet w Oslo.
Wykład odbędzie się pod tym linkiem w ramach wydarzenia na Facebooku
Nowatorstwo projektu polega przede wszystkim na podjęciu zadania wieloaspektowego i wielowymiarowego porównania dwóch obszarów: Polski i Norwegii, zaklasyfikowanych w długiej tradycji badań nad europejskim wczesnym i pełnym średniowieczem do regionów pasa peryferiów i wynikających z tego różnorodnych zależności od ówczesnych centrów łacińskiej Europy. Polskie i norweskie elity zostaną w projekcie ujęte porównawczo jako równoległe przykłady dwóch peryferyjnych społeczeństw politycznych, które niekiedy podobnie, a niekiedy odmiennie zmagały się z tymi samymi problemami: zapewnieniem dominacji i budową politycznego porządku w obrębie swoich granic i korzystaniem z kontaktów z europejskimi centrami w celu umocnienia własnej pozycji. Norwegia i Polska są zatem postrzegane jako dwa prowincjonalne regiony tzw. Młodszej Europy, czyli Skandynawii i Europy Środkowo-Wschodniej, które nie były dotąd w takim stopniu rozpatrywane razem.
Te i inne podobieństwa oraz różnice między dwoma krajami, jak również fakt, że tworzące je elity miały bardzo ograniczone kontakty, dają znakomitą okazję do porównawczych badań nad formowaniem się europejskich peryferii i elit politycznych w wiekach średnich. Co więcej, wyniki badań oraz przyjęta metodyka bez wątpienia przyczynią się do poznania znaczenia oraz sposobów funkcjonowania średniowiecznych elit w całej Europie Łacińskiej.
Z pewnością nowatorski jest też interdyscyplinarny charakter badań. Oprócz historyków w zespole znajdują się archeolodzy i numizmatycy. Co znaczy, że poddadzą oni analizie bardzo różnorodny zestaw źródeł. Obok źródeł pisanych (kronik, roczników, hagiografii, korespondencji) – będą to także źródła archeologiczne, numizmatyczne oraz ikonograficzne.
Wnikliwym badaniom porównawczym poddane zostaną między innymi takie zagadnienia, jak: ideologie dynastyczne, kulty „narodowych” świętych, elitarne pochówki, symboliczne wyobrażenia na monetach, legitymizacja władzy biskupiej i opackiej, ceremonie koronacyjne i rytuały elitarnych uczt, narracje o przeszłości, sposoby zażegnywania konfliktów między członkami arystokracji. Projekt zakłada szerokie spojrzenie na elity, w którym królowie czy książęta, przedstawiciele arystokracji i hierarchii kościelnej nieustannie współpracowali i konkurowali ze sobą o władzę.
Organizator
Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie to nie tylko strażnik historii, ale również aktywny organizator wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Jako organizator, muzeum pragnie zaprosić mieszkańców oraz turystów do uczestnictwa w fascynujących wydarzeniach, które ożywiają historię i promują dziedzictwo narodowe. Od warsztatów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży, poprzez rekonstrukcje historyczne, aż po wykłady i wystawy czasowe, Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie jest miejscem spotkań z historią w interaktywny i angażujący sposób.