Kolejny cenny zabytek archeologiczny odkryty na terenie woj. lubelskiego. Tym razem to tzw. wiórowiec-sztylet wiązany z neolityczną kulturą lubelsko-wołyńską, datowaną na okres 4100–3650 lat p.n.e.
W ostatnim czasie do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie przekazany został retuszowany wiór (o długości ok. 13 cm), odnaleziony przypadkowo przez Karola Czerwińskiego na terenie miejscowości Drążgów, gm. Ułęż.
Miejsce odkrycia zabytku usytuowane jest na łagodnym wyniesieniu zlokalizowanym w dolinie rzeki Wieprz. Przedmioty o takiej formie określane są w literaturze archeologicznej jako wiórowce-sztylety.
Przekazany zabytek został wykonany z krzemienia wołyńskiego. Jego wierzchołek uformowany został pazurowato. Natomiast do formowania krawędzi użyto skośnego retuszu rynienkowatego. Długie wióry i różne odmiany wiórowców są stałym elementem inwentarzy krzemiennych neolitycznej kultury lubelsko-wołyńskiej (4100 – 3650 lat p.n.e.), z którą należy wiązać również i ten egzemplarz.
Tak dobrze zachowane wiórowce – w całości, spotykane są przede wszystkim w obiektach grobowych. W związku z tym należy się spodziewać obecności tego typu obiektu w okolicy miejsca jego odkrycia. Ze względu na kunszt wykonania można przypuszczać, że przedmiot stanowił atrybut wysokiego statusu społecznego osoby go noszącej.
Przemawia za tym również fakt, że tego typu wyposażenie spotykane jest tylko przy niektórych pochówkach. O pozycji jaką za życia miał zmarły może świadczyć np. lokalizacja wiórowców-sztyletów przy pochówku. Umieszczane były np. przy głowach, na klatkach piersiowych (żebrach) oraz w okolicach bioder. Na terenie Polski odkryto do tej pory jedynie kilkanaście grobów z tego typu wyposażeniem, przy czym głównie na terenie wschodniej Lubelszczyzny, między Wieprzem a Bugiem.
Szczegółowe informacje na temat tych krzemiennych zabytków można znaleźć w artykule – z którego czerpaliśmy powyższe informacje, prof. dr hab. Anny Zakościelnej z Instytutu Archeologii UMCS1)ZAKOŚCIELNA A. 2008. Wiórowce-sztylety jako atrybuty pozycji społecznej mężczyzn kultury lubelsko-wołyńskiej, [w:] J. Bednarczyk, J. … Więcej.
Obecnie zabytek znajduje się w Instytucie Archeologii UMCS, gdzie będzie szczegółowo opracowywany, m.in. wykonane zostaną badania traseologiczne, które pozwolą ustalić funkcję przedmiotu na podstawie zachowanych śladów powstałych w trakcie jego użytkowania. Wiórowiec docelowo przekazany zostanie do Muzeum Narodowego w Lublinie.
Źródło tekstu i zdjęć: profil Facebook @Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków
Przypisy
1 | ZAKOŚCIELNA A. 2008. Wiórowce-sztylety jako atrybuty pozycji społecznej mężczyzn kultury lubelsko-wołyńskiej, [w:] J. Bednarczyk, J. Czebreszuk, P. Makarowicz, M. Szmyt (red.) Studia na pograniczu światów. Studia z pradziejów międzymorza bałtycko-pontyjskiego ofiarowane Profesorowi Aleksandrowi Kośko w 60. rocznicę urodzin, Poznań, s. 577–591. |
---|
Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Lublinie jest organem administracji zespolonej, działającej w imieniu Wojewody Lubelskiego. Artykuły publikowane na stronie Archeologii Żywej pochodzą z ich profilu Facebook, na którym informują o realizowanych obecnie i w przeszłości pracach konserwatorskich przy zabytkach ruchomych i nieruchomych na terenie woj. lubelskiego.