Cmentarze zbrodni

W imieniu zespołu organizowanego muzeum w Chwarszczanach i Partnerów zapraszamy do udziału w konferencji zatytułowanej „Cmentarze zbrodni. Wyniki badań i ekshumacji ostatnich lat prowadzonych na dawnych i obecnych ziemiach Rzeczpospolitej”, która odbędzie się w czwartek 12 kwietnia 2018 roku w Chwarszczanach.

Organizacja konferencji – poruszającej m.in. problematykę legionów Piłsudskiego i armii generała Hallera – wpisuje się w tegoroczne obchody stulecia niepodległości Polski.

Idea zorganizowania konferencji w niewielkiej wsi położonej na dawnym i obecnym zachodnim pograniczu ziem polskich powstała w oparciu o doświadczenia specjalistów współpracujących przy miejscowym projekcie badawczym (Projekt Chwarszczany), którzy od lat biorą również udział w pracach ekshumacyjno-archeologicznych na terenie Polski, Ukrainy, Litwy, Białorusi.

Szczegóły konferencji

Kontakt w sprawie rezerwacji miejsc – tel. 604 273 616, [email protected]chwarszczany.pl).

Organizacja naszej konferencji na ziemiach nadodrzańskich poza znaczącymi ośrodkami naukowymi ma niezwykle istotny wymiar edukacyjno-historyczny. To tutaj po II wojnie światowej przesiedlono znaczną część boleśnie doświadczonej zbrodniami ludności Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej i na tych ziemiach żyją do dzisiaj potomkowie wielu przesiedleńczych rodzin. Chcielibyśmy przybliżyć mieszkańcom tych terenów, w tym starszej młodzieży szkolnej i studentom, fragmenty trudnej i nie zawsze powszechnie znanej historii naszych dziejów. Na nasze zaproszenie część referentów będą stanowili pracownicy i współpracownicy Instytutu Pamięci Narodowej.

Nie zapominamy oczywiście o promocji Chwarszczan i regionu. Prelegenci najpierw zwiedzą kaplicę zakonu templariuszy – jedną z najstarszych budowli ceglanych na naszych ziemiach wpisaną na listę stu najcenniejszych zabytków architektury w Polsce.

Przebieg konferencji

Konferencja rozpoczyna się o godz. 9.30 w Sali Oberży Templum. Jako pierwszy wystąpi Profesor Andrzej Kola – jeden z najważniejszych badaczy cmentarzy katyńskich w Charkowie (1994-96) i Kijowie-Bykowni (2001-2011).

W kolejnych wystąpieniach przedstawione zostaną między innymi wyniki badań dotyczących poszukiwań grobów legionistów Józefa Piłsudskiego, poszukiwań mogił żołnierzy września 1939, badań i ekshumacji zbrodni wołyńskiej, cmentarzy obozów jenieckich, a także wyniki poszukiwań grobów żołnierzy wyklętych i ofiar zbrodni służb bezpieczeństwa.

Uzupełnieniem konferencji będzie prelekcja z wystawą dotyczącą armii gen. Józefa Hallera zatytułowaną „Armia Błękitna w walkach o niepodległość Polski 1917-1920″, zrealizowaną w ramach projektu naszego Partnera – Biura Dokumentacji Zabytków ze Szczecina.

Program konferencji

8.20-9.20 – Zwiedzanie kaplicy templariuszy

– Dr Przemysław Kołosowski (Muzeum Templariuszy w Chwarszczanach)

Skarb templariuszy – kaplica zakonna w Chwarszczanach

– Mgr Maciej Sałański (Stowarzyszenie Szlak Templariuszy)

Między ziemią a niebem. Próba interpretacji symboliki średniowiecznych polichromii kaplicy zakonnej w Chwarszczanach

9.30-11.00 – Otwarcie konferencji (Sala Oberży Templum)

– Otwarcie konferencji

– Prof. Andrzej Kola (Toruń)

Kijów – Bykowania. Czwarty cmentarz katyński w świetle archeologii

– Prof. UŁ dr hab.  Wiesław Lorkiewicz (Katedra Antropologii WBiOŚ, Uniwersytet Łódzki)

Karta z historii badań miejsc kaźni Polaków na Wschodzie – prace ekshumacyjne w Katyniu w 1995 roku

11.00-11.10 Przerwa

11.10-12.30

– Dr Dominika Siemińska (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji – IPN Warszawa)

Poszukiwania i ekshumacje legionistów Piłsudskiego w Kostiuchnówce, Jabłonce i Kuklach na terenie Wołynia

– Mgr Agnieszka Osiak (Biuro Dokumentacji Zabytków w Szczecinie)

 Żołnierze Błękitnej Armii w walkach o granice odrodzonej Polski – straty, pochówki, upamiętnienia

Wystąpienie w nawiązaniu do wystawy zatytułowanej „Armia Błękitna w walkach o niepodległość Polski 1917-1920″ (projekt Biura Dokumentacji Zabytków ze Szczecina, wystawa w sali muzealnej)

– Mgr inż. Cezary Augustyniak (Nadleśnictwo Dębno – Lasy Państwowe)

Wprowadzenie do  filmu „Inka. Są sprawy ważniejsze niż śmierć” (w trakcie wystąpienia zwiastun, projekcja całego filmu w sali muzealnej)

Pytania i dyskusja

12.30-12.50 Przerwa

12.50-14.40

– Dr Dominika Siemińska (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji – IPN Warszawa)

Poszukiwania i  ekshumacje żołnierzy września 1939 roku na Kresach

– Dr Leon Popek (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji – IPN Warszawa)

Ludobójstwo na Wołyniu w latach 1943-44. Stan badań, prace ekshumacyjne i upamiętnienia

– Dr hab. n med. Iwona Teul (Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie)

Ofiary zbrodni wołyńskiej w świetle badań antropologicznych (Gaj, Ostrówki)

– Dr Przemysław Kołosowski (Muzeum Chwarszczany)

Wyniki badań masowych grobów nazistowskiego obozu jenieckiego w Pikulicach pod Przemyślem

Pytania i dyskusja

14.40-15.00 Przerwa

15.00-17.00

– Mgr Michał Nowak (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji – IPN Warszawa)

Stary Grodków – miejsce odnalezienia partyzantów Narodowych Sił Zbrojnych ze zgrupowania Henryka Flamego „Bartka”

– Mgr Adam Falis (ARCHEFACH – Warszawa)

Badania poszukiwawczo-ekshumacyjne prowadzone na terenie Aresztu Śledczego w Białymstoku w latach 2013-2016

– Mgr Michał Ruczyński (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji – IPN Szczecin)

Poszukiwania i ekshumacje ofiar totalitaryzmów na Pomorzu Zachodnim

– Dr Andrzej Ossowski (Zakład Genetyki Sądowej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie)

Możliwości identyfikacji ofiar holocaustu i zbrodni ludobójstwa przy zastosowaniu najnowszych metod medycyny sądowej

– Mgr Michał Siemiński (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji – IPN Warszawa)

Antoni Dołęga – ostatni niezłomny

Cmentarze zbrodni – patroni

Zachowaniu w pamięci tego co wydarzyło się w przeszłości będzie służyła publikacja pokonferencyjna treści wystąpień skierowana do szerszego grona odbiorców, którą przekażemy do regionalnych i szkolnych bibliotek. Wydawnictwo zostanie zrealizowane m.in. dzięki wsparciu finansowemu Starostwa Powiatowego w Myśliborzu, Nadleśnictw Dębno i Różańsko, Gminy Dębno.

Patronat Honorowy nad konferencją objęła Pani Starosta Myśliborski Danuta Patkowska oraz Biuro Dokumentacji Zabytków ze Szczecina

Patronat Medialny objęła TVP3 – Oddział w Szczecinie oraz wydawnictwa – Archeologia Żywa i Odkrywca.